Cầu tín dụng năm 2023 sẽ không cao
Sẽ có gói tín dụng 120.000 tỷ đồng cho nhà ở xã hội, nhà ở công nhân | |
Ứng phó linh hoạt, góp phần kiểm soát lạm phát, ổn định kinh tế vĩ mô |
Tín dụng tăng chậm do nhu cầu vay thấp
Tại Chỉ thị số 01/CT-NHNN về tổ chức thực hiện các nhiệm vụ trọng tâm của ngành Ngân hàng trong năm 2023, NHNN định hướng tăng trưởng tín dụng khoảng 14-15%. Với quy mô tín dụng toàn nền kinh tế vào cuối năm 2022 ước đạt hơn 11,9 triệu tỷ đồng, một chuyên gia ngân hàng tính toán: lượng tín dụng các ngân hàng có thể cho vay thêm trong năm 2023 sẽ rơi vào khoảng 1,67-1,79 triệu tỷ đồng.
Tuy nhiên, giới chuyên môn nhận định, cầu tín dụng năm 2023 sẽ không cao như những năm trước. Tại Báo cáo vĩ mô tháng 1/2023, CTCK Bảo Việt cho rằng, với mặt bằng lãi suất cao, khu vực bất động sản gặp khó khăn và triển vọng kinh tế kém tích cực, tăng trưởng tín dụng cả năm 2023 sẽ chỉ ở khoảng 13%. Thậm chí CTCK Rồng Việt (VDSC) ước tính tăng trưởng tín dụng toàn Ngành sẽ vào khoảng 11-12%.
Ở góc độ ngân hàng, Tổng giám đốc OCB Nguyễn Đình Tùng cũng thừa nhận, tăng trưởng tín dụng năm 2023 nhất là giai đoạn đầu năm không phải dễ nếu không nói là khó. “Về phía doanh nghiệp, trong mấy tháng qua, chỉ số nhà quản trị mua hàng - PMI luôn dưới 50% phản ánh các điều kiện kinh doanh ngành sản xuất tiếp tục suy giảm. Trong tình hình này các doanh nghiệp sản xuất cầm chừng, hạn chế mở rộng kinh doanh nên nhu cầu vay vốn thấp. Còn với khách hàng cá nhân, thị trường BĐS trầm lắng, lãi suất đang ở mức cao nên thời điểm này ít người đi vay mua nhà nên tín dụng tăng trưởng chậm”, ông Tùng cho biết thêm.
Thị trường BĐS trầm lắng, lãi suất đang ở mức cao nên thời điểm này tín dụng tăng trưởng chậm |
Theo kết quả điều tra về xu hướng kinh doanh của các ngân hàng quý I/2023 do NHNN thực hiện, các ngân hàng cũng tỏ ra thận trọng hơn khi dự báo dư nợ tín dụng toàn hệ thống được kỳ vọng tăng bình quân 4% trong quý I/2023 và tăng 13,7% trong năm 2023, điều chỉnh giảm 1,9 điểm % so với mức kỳ vọng tại kỳ điều tra trước.
Để kích cầu tín dụng, các NHTM liên tục tung ra các chương trình tín dụng ưu đãi lãi suất cho khách hàng. Sacombank tung ra chương trình áp dụng mức lãi suất ưu đãi chỉ từ 7,5%/năm đối với khách hàng doanh nghiệp có nhu cầu vốn để thanh toán hàng nhập khẩu, làm hàng xuất khẩu. Đối với khách hàng cá nhân vay mua ô tô có thể vay đến 100% giá trị xe và thời gian vay kéo dài đến 10 năm với lãi suất chỉ từ 8,5%/năm. Tại OCB cũng dành khoảng 25.000 tỷ đồng cho vay ưu đãi với lãi suất cho vay ngắn hạn từ 8-12%/năm. Lãnh đạo OCB cho biết, mặc dù tín dụng bán lẻ đang gặp khó khăn, nhưng đây vẫn là phân khúc trọng tâm của ngân hàng.
Ông Ngô Minh Sang - Giám đốc khối Khách hàng cá nhân VietcapitalBank chia sẻ: "Chúng tôi tin rằng việc bổ sung vốn đúng thời điểm, kịp thời cho khách hàng sẽ là cơ hội tốt để khách hàng hoàn thành những dự định về kinh doanh cũng như dự định cá nhân ngay trong quý I và cả năm 2023”.
Không chủ quan với lạm phát
Hiện tại các ngân hàng vẫn đang tìm giải pháp kích cầu tín dụng trong khi chờ room tín dụng được cấp. Lãnh đạo NHNN cho biết, hiện NHNN đang khẩn trương phân bổ chỉ tiêu tăng trưởng tín dụng cho từng TCTD trên cơ sở tình hình hoạt động, năng lực tài chính và khả năng tăng trưởng tín dụng lành mạnh. Trong đó, căn cứ một số tiêu chí cơ bản như kết quả xếp hạng TCTD theo Thông tư 52/2018/TT-NHNN và áp dụng một số yếu tố cụ thể hóa chủ trương, chỉ đạo của Chính phủ, định hướng điều hành chính sách tiền tệ của NHNN; và các yếu tố khác như mức độ tập trung tín dụng, lãi suất, việc tham gia hỗ trợ xử lý TCTD yếu kém... để làm cơ sở cấp room tăng trưởng tín dụng cho từng TCTD.
Mục tiêu trong năm 2023 của NHNN vẫn là điều hành tăng trưởng tín dụng hợp lý, phù hợp với diễn biến kinh tế vĩ mô, góp phần kiểm soát lạm phát, hỗ trợ phục hồi và tăng trưởng kinh tế; tập trung vốn vào các lĩnh vực sản xuất kinh doanh, nhất là các lĩnh vực ưu tiên; kiểm soát tín dụng vào lĩnh vực rủi ro, nâng cao chất lượng tín dụng. Đồng thời, tiếp tục đẩy mạnh triển khai các nhiệm vụ của ngành Ngân hàng tại Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội, các Chương trình mục tiêu quốc gia.
“Riêng với điều hành tín dụng năm 2023 cũng như các năm gần đây, NHNN luôn có thông điệp rất rõ ràng, đó là NHNN luôn luôn hỗ trợ, cung ứng vốn đầy đủ, kịp thời cho nền kinh tế, nhưng không chủ quan với lạm phát; Luôn lấy việc kiểm soát lạm phát là mục tiêu quan trọng hàng đầu trong điều hành tăng trưởng tín dụng”, lãnh đạo NHNN nhấn mạnh và cho biết thêm, NHNN tiếp tục chỉ đạo TCTD tăng trưởng tín dụng phải đảm bảo cân đối được thanh khoản của mình, không tạo áp lực lên thanh khoản và lãi suất thị trường, không hạ chuẩn tín dụng, tập trung tín dụng cho các lĩnh vực ưu tiên, các lĩnh vực là động lực tăng trưởng theo chủ trương của Chính phủ, tối ưu hóa việc sử dụng vốn để tăng nhanh vòng quay tín dụng.
Liên quan đến vấn đề room tín dụng, Tổng Thư ký Hiệp hội Ngân hàng Việt Nam Nguyễn Quốc Hùng kiến nghị, NHNN sớm phân bổ chỉ tiêu tín dụng để các TCTD có kế hoạch xây dựng kế hoạch kinh doanh thông qua Đại hội cổ đông vào tháng 4 hàng năm.
Được biết, cơ chế kiểm soát trần tín dụng đối với các NHTM được NHNN áp dụng từ năm 2011, sau giai đoạn tăng trưởng nóng khiến lãi suất, lạm phát bị đẩy lên cao. Thời gian qua, cũng có ý kiến đề nghị NHNN nghiên cứu giảm dần biện pháp hành chính này thay thế bằng các giải pháp, chính sách có tính thị trường.
Tuy nhiên, nhiều chuyên gia cho rằng, chưa thể bỏ công cụ này do hệ thống ngân hàng trong nước phát triển chưa đồng đều, vẫn còn những ngân hàng yếu kém. Bên cạnh đó, hiện nguồn vốn cho phát triển kinh tế đang phụ thuộc rất nhiều vào nguồn tín dụng ngân hàng do các kênh vốn khác như thị trường chứng khoán, thị trường trái phiếu chưa phát triển. Bởi vậy, nếu bỏ công cụ hạn mức tín dụng có thể các ngân hàng sẽ quay trở lại việc phát triển theo chiều rộng, đẩy hoạt động cho vay của toàn ngành đến những lĩnh vực có rủi ro cao, kéo theo các cuộc đua lãi suất, dẫn đến lãi suất cho vay tăng nhanh, nợ xấu hệ thống ngân hàng tăng cao...
Về vấn đề này, lãnh đạo vụ chức năng NHNN cho biết, NHNN đã và đang chỉ đạo quyết liệt các TCTD thực hiện các giải pháp tái cơ cấu và xử lý nợ xấu, từng bước nâng cao chuẩn mực quản trị theo thông lệ quốc tế. Quá trình này cần song hành với việc triển khai hiệu quả quá trình tái cơ cấu nền kinh tế, đặc biệt là tái cơ cấu doanh nghiệp nhà nước, phát triển khu vực kinh tế tư nhân, tái cơ cấu đầu tư công, nâng cao vai trò và thúc đẩy sự phát triển lành mạnh của thị trường vốn đáp ứng được nhu cầu vốn trung, dài hạn cho nền kinh tế, tiến tới giảm dần sự phụ thuộc vào vốn tín dụng ngân hàng.