Chất lượng tín dụng ngày càng tăng

	Quan trọng là quản lý chất lượng tín dụng
	Chất lượng tín dụng là mục tiêu hàng đầu

Tín dụng tăng thấp do đâu?

Nhóm Phân tích Công ty Chứng khoán BIDV (BSC) dự báo, tăng trưởng tín dụng toàn hệ thống chỉ đạt 12-13% trong năm nay thấp hơn kế hoạch tăng 14% được NHNN định hướng từ đầu năm và thấp hơn nhiều so với mấy năm trước. Nguyên do tín dụng giảm do nhu cầu giảm ở nhiều ngành nghề như bất động sản, xây dựng, thép và tín dụng mảng khách hàng cá nhân. Bên cạnh đó, sự bùng nổ của kênh TPDN đặc biệt là nhóm doanh nghiệp bất động sản, cũng phần nào làm giảm bớt nhu cầu tín dụng ngân hàng vào lĩnh vực hút vốn mạnh những năm trước này.

Tín dụng năm 2019 tăng thấp hơn so với năm trước theo lãnh đạo NHTM do thời gian qua không ít ngân hàng gặp khó khăn khi tăng vốn để đáp ứng quy định mới về tỷ lệ an toàn vốn tại Thông tư 41/2016/TT-NHNN, đặc biệt đối với ngân hàng có vốn nhà nước. Trong khi đó, nhóm ngân hàng này chiếm khoảng 50% thị phần tín dụng của toàn hệ thống. Việc không tăng được vốn điều lệ, buộc các ngân hàng phải giảm tốc độ tăng trưởng tín dụng, ảnh hưởng đến tỷ lệ tăng trưởng tín dụng chung của toàn hệ thống trong năm nay và cả năm sau.

Gần đây lãnh đạo các ngân hàng Agribank, VietinBank liên tục đề xuất được bổ sung vốn điều lệ. Lãnh đạo Agribank cho biết, với quy mô tín dụng liên tục mở rộng, nếu không được tăng thêm vốn điều lệ, ngân hàng sẽ không đáp ứng được tỷ lệ an toàn vốn tối thiểu – CAR theo quy định của NHNN. Mặc dù thời gian qua, ngân hàng đã chủ động phát hành trái phiếu để bổ sung vốn cấp II nhưng số vốn đó cũng chỉ mang tính chất tạm thời.

“Nếu không được cấp vốn bổ sung, Agribank chỉ có thể tăng trưởng tín dụng đến hết quý I/ 2020 dù khả năng nguồn của Agribank hoàn toàn có thể đáp ứng nhu cầu đầu tư cho nền kinh tế”, đại diện Agribank bày tỏ lo lắng. Tương tự như Agribank, VietinBank cũng đang “kẹt” do chưa được tăng vốn. Và có thể năm nay năm ngân hàng này có mức tăng trưởng tín dụng thấp nhất trong vòng nhiều năm trở lại đây khi hết 9 tháng mới tăng được khoảng 3,9%.

Phù hợp khả năng hấp thụ của nền kinh tế

Việc tăng vốn cho các ngân hàng có vốn nhà nước theo giới chuyên môn đánh giá là cần thiết. Không chỉ bởi để mở rộng tín dụng cung cấp vốn cho nền kinh tế mà còn đảm bảo năng lực tài chính, hoạt động ngân hàng được an toàn lành mạnh theo chuẩn quốc tế. Còn đối với mức tăng trưởng tín dụng chung cho toàn hệ thống giảm, theo nhận định của các chuyên gia không phải quan ngại thậm chí là tín hiệu tốt cho nền kinh tế.

TS. Trần Du Lịch - Thành viên Tổ tư vấn của Thủ tướng trấn an, không nên lo lắng tín dụng năm 2019 tăng thấp vì “mức tăng tín dụng trong thời gian qua đã đáp ứng yêu cầu đầu tư, tức là phù hợp với khả năng hấp thụ vốn của nền kinh tế và chứng tỏ hiệu quả sử dụng vốn đang tăng lên”.

Có quan điểm tương đồng PGS. - TS. Trần Hoàng Ngân - Đại biểu Quốc hội TP. Hồ Chí Minh đánh giá, dù tăng thấp hơn so năm trước nhưng hoạt động tín dụng đã và đang hỗ trợ tích cực cho tăng trưởng kinh tế. Qua đó cho thấy vốn ngân hàng đang được sử dụng ngày càng hiệu quả. “Trong hoạt động tín dụng, chất lượng tín dụng là điều quan trọng nhất nên không nhất thiết phải hoàn thành mục tiêu tăng trưởng tín dụng 14% bằng mọi giá”, PGS. - TS Trần Hoàng Ngân bày tỏ quan điểm.

Không chỉ năm 2019, mà các chuyên gia còn dự báo trong năm 2020, tăng trưởng tín dụng ở mức 12-13% trong bối cảnh tăng trưởng kinh tế sẽ giảm so với 2019. Viện Nghiên cứu và đào tạo BIDV bổ sung thêm một số lý do có thể khiến tăng trưởng tín dụng ở mức thấp hơn so với năm 2019 đó là trong bối cảnh các ngân hàng phải chủ động kiểm soát tăng trưởng tín dụng để đáp ứng chuẩn Basel II.

Ngoài ra các dòng vốn, mô hình kinh doanh mới như Fintech, cho vay ngang hàng, tổ chức tài chính vi mô, thị trường cổ phiếu, trái phiếu, đặc biệt là trái phiếu doanh nghiệp tăng cung ứng vốn cho nền kinh tế... TS. Trần Du Lịch rất kỳ vọng vào sự phát triển của thị trường vốn nhất là từ thị trường trái phiếu DN để DN bớt phụ thuộc vào vốn ngân hàng và giảm áp lực cấp vốn cho các ngân hàng. Nhưng muốn làm được điều này, thị trường vốn, trái phiếu... cần phát triển bền vững hơn nữa.

“Chủ trương mở rộng và khuyến khích phát triển thị trường trái phiếu DN là đúng đắn. Bản thân tôi nhiều năm nay cũng đề xuất và mong muốn thị trường này phát triển mạnh hơn. Nhưng mà cũng phải dè chừng những rủi ro nhất là DN trong lĩnh vực BĐS. Nếu DN chạy đua, đánh vào tâm lý ham lãi suất cao của NĐT làm tăng rủi ro cho thị trường”, TS. Lịch lưu ý.

Trước dự báo tăng trưởng kinh tế thế giới chậm lại sẽ ảnh hưởng đến tốc độ tăng GDP của Việt Nam, có ý kiến cho rằng chúng ta nên đẩy tín dụng tăng cao hơn. Tuy nhiên, theo PGS. - TS. Nguyễn Khắc Quốc Bảo – Trưởng khoa Tài chính – Ngân hàng (Trường Đại học Ngân hàng TP. Hồ Chí Minh) nhận thấy không cần thiết phải làm vậy. Bởi vì rõ ràng trong năm 2019 tăng trưởng tín dụng chưa đạt mục tiêu đặt ra là 14%, nhưng tăng trưởng kinh tế tốt cho thấy quan điểm tăng trưởng kinh tế dựa trên tăng trưởng tín dụng phải xem xét lại có còn phù hợp với thời điểm hiện tại. “Chúng ta có thể tăng trưởng dựa trên nguồn lực khác, chứ nếu tăng trưởng kinh tế chỉ dựa trên tăng trưởng tín dụng khác nào nền kinh tế bị hệ thống ngân hàng bắt làm con tin. Theo tôi quan điểm này nên xóa bỏ”, PGS. - TS. Nguyễn Khắc Quốc Bảo nói.

Đồng quan điểm, PGS. – TS. Trần Hoàng Ngân nhận thấy việc giảm dư nợ tín dụng là cần thiết để nâng cao hơn nữa vai trò của thị trường chứng khoán để trở thành kênh dẫn vốn trung, dài hạn hiệu quả cho nền kinh tế. Hướng đi này vừa thúc đẩy sự phát triển của thị trường vốn, vừa đảm bảo hoạt động hệ thống ngân hàng an toàn bền vững, đồng thời giúp giảm phụ thuộc vào tín dụng. Nhất là trong bối cảnh các ngân hàng đang phải áp dụng quy định khắt khe hơn về các chỉ số tài chính, an toàn hoạt động theo tiêu chuẩn Basel II, lộ trình giảm dần tỷ lệ sử dụng vốn ngắn hạn cho vay trung dài hạn… đồng vốn cho vay ra của các ngân hàng sẽ tính toán cẩn trọng hơn.

Về phía cơ quan điều hành, TS. Nguyễn Quốc Hùng - Vụ trưởng Vụ Tín dụng các ngành kinh tế cho biết, tăng trưởng tín dụng năm 2020 cũng sẽ quanh mức tăng trưởng như năm 2019. Nhiều ngân hàng áp dụng sớm chuẩn Basel II cũng đang bày tỏ hy vọng sang năm 2020, sẽ được NHNN xem xét cấp hạn mức tín dụng ở mức cao hơn để gia cố lợi nhuận.