Chia sẻ rủi ro về doanh thu là không phù hợp
Dự thảo Luật Đầu tư sửa đổi: Vẫn thừa, vẫn chồng chéo | |
Cần đổi mới tư duy về PPP | |
Quốc hội thảo luận về dự án Luật Đầu tư theo hình thức đối tác công tư |
Tại dự thảo Luật PPP, Nhà nước cam kết chia sẻ với nhà đầu tư, doanh nghiệp dự án không quá 50% phần hụt thu giữa doanh thu thực tế và doanh thu cam kết tại hợp đồng. Tuy nhiên, hiện có nhiều quan điểm về vấn đề này.
Có ý kiến đề nghị không xác định tỷ lệ 50% mà chọn tỷ lệ chia sẻ rủi ro theo cơ cấu góp vốn chủ sở hữu của doanh nghiệp và vốn nhà nước trong dự án, đồng thời chiếm rủi ro là 50-50 đối với phần vốn huy động hợp pháp khác. Ý kiến khác cho rằng, quy định tỷ lệ 50-50 chưa thể hiện được cơ chế khuyến khích đầu tư và có thể dẫn đến việc phát sinh thêm thủ tục hành chính trong cơ chế chia sẻ rủi ro...
Ảnh minh họa |
Về đối tượng thụ hưởng, có một số ý kiến đề nghị quy định cơ chế này đối với tất cả các dự án PPP, kể cả dự án thuộc thẩm quyền quyết định chủ trương đầu tư của các bộ, ngành và địa phương để bảo đảm công bằng giữa các nhà đầu tư cũng như tránh bỏ lọt các dự án quan trọng và cấp thiết thuộc thẩm quyền quyết định của cơ quan khác ngoài Quốc hội và Thủ tướng Chính phủ.
Trong khi đó, ở chiều ngược lại một nhóm ý kiến lại cho rằng, chỉ nên áp dụng cơ chế chia sẻ rủi ro về doanh thu đối với một số dự án trọng điểm thuộc thẩm quyền quyết định chủ trương đầu tư của Quốc hội, Thủ tướng Chính phủ; đề nghị cân nhắc thận trọng, không nên áp dụng cho tất cả các dự án mà Nhà nước bảo lãnh quy định tại khoản 2, chỉ nên tập trung những dự án có quy mô lớn, thời gian thu hồi vốn kéo dài, chịu sự tác động rủi ro từ khách quan lớn như giao thông và một số lĩnh vực khác.
Chia sẻ quan điểm tại phiên họp của UBTVQH, Phó Chủ tịch Quốc hội Phùng Quốc Hiển cho biết, cá nhân ông không đồng tình với việc chia sẻ rủi ro khi tăng giảm doanh thu. Rủi ro đến mức độ nào thì nhà nước mới xem xét can thiệp để hỗ trợ doanh nghiệp, còn nếu cứ giảm doanh thu mà đòi nhà nước phải chia sẻ rủi ro thì rất nguy hiểm, không cẩn thận chúng ta sẽ thành con nợ. “Tăng doanh thu thì anh được hưởng, nhưng giảm doanh thu thì anh phải chấp nhận chứ không thể đòi hỏi nhà nước hỗ trợ”, ông Hiển bày tỏ.
Chia sẻ quan điểm của mình về vấn đề này, Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính - Ngân sách Nguyễn Đức Hải đề nghị cần quy định rõ hơn. “Giảm thu thì chúng ta đề nghị nhà nước hỗ trợ nhưng tuyệt nhiên chưa thấy nói trường hợp DN nào tăng doanh thu lại đề nghị chia về cho nhà nước”, ông đặt vấn đề. Việc giảm doanh thu cần phân biệt rõ các trường hợp giảm doanh thu như thế nào. Nếu do nhà nước thay đổi chính sách hay do nhà nước thay đổi đường sá, thay đổi quy hoạch, dự án… thì nhà nước phải có trách nhiệm bù đắp. Giảm doanh thu do ảnh hưởng các trường hợp bất khả kháng như thiên tai, dịch bệnh hoặc chiến tranh thì nhà nước có thể chia sẻ, còn giảm doanh thu do khả năng quản lý, vận hành, dự báo của nhà đầu tư không tốt thì vấn đề này chúng tôi không đồng tình. DN đầu tư phải tự lường trước rủi ro trong dài hạn để đảm bảo dự án có lãi.
“Nhà nước có trách nhiệm nhưng chủ đầu tư cũng phải có trách nhiệm. Tôi nghĩ các nhà đầu tư dài hạn, có tầm cỡ và có năng lực thì họ đã tính toán cả rồi. Chúng ta không nên bao sân quá nhiều về các rủi ro này”, ông Hải cho hay.
Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp Lê Thị Nga cũng cho rằng, nếu nói về kinh tế thị trường thì nhà đầu tư phải dự đoán được và phải lường được tất cả thuận lợi, rủi ro để đầu tư có lãi. Bây giờ quy định DN giảm 50% doanh thu là nhà nước phải chia sẻ khiến bà rất băn khoăn. “Trong các luật khác thì nhà nước chia sẻ rủi ro trong trường hợp bất khả kháng, thiên tai, bão lũ, dịch bệnh… bây giờ cứ giảm doanh thu thì nhà nước lại chia sẻ, như thế cũng không ổn”, bà Nga nói.
Dự thảo quy định bên cho vay có quyền tiếp nhận một phần hoặc toàn bộ các tài sản của nhà đầu tư, doanh nghiệp dự án PPP đã hình thành theo hợp đồng trong trường hợp nhà đầu tư hoặc doanh nghiệp dự án PPP không thực hiện được các nghĩa vụ quy định tại hợp đồng hoặc hợp đồng vay vốn. Có quy định bên cho vay là tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài thì thực hiện theo quy định của pháp luật ngân hàng… Việc tiếp nhận tài sản của bên cho vay trong trường hợp này thực chất là cụ thể hóa một chế định của Bộ luật Dân sự về việc nhận chính tài sản bảo đảm để thay thế cho việc thực hiện nghĩa vụ của bên bảo đảm. Theo quy định của Bộ luật Dân sự, trong trường hợp này bên bảo đảm có nghĩa vụ thực hiện các thủ tục chuyển quyền sở hữu tài sản cho bên nhận bảo đảm theo quy định pháp luật, nhưng theo quy định của Luật Đất đai đối với trường hợp tài sản gắn liền với quyền sử dụng đất thì không phải tất cả mọi đối tượng đều có thể được nhận quyền sử dụng đất đó, nhất là đối với tổ chức tín dụng và chi nhánh ngân hàng nước ngoài. Chỗ này nếu chúng ta quy định như thế này thì sẽ mâu thuẫn, không khả thi và không thực hiện được trong thực tế, đó cũng là vấn đề cần xem xét lại. Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Hoàng Thanh Tùng |