Quảng Nam gỡ “điểm nghẽn” giải ngân đầu tư công

Còn những “nút thắt”

Năm 2024, kế hoạch vốn đầu tư công của Quảng Nam được HĐND tỉnh thông qua là 6.906,8 tỷ đồng. Trong đó, ngân sách trung ương 2.194,9 tỷ đồng, ngân sách địa phương 4.711,8 tỷ đồng.

UBND tỉnh Quảng Nam xác định giải ngân vốn đầu tư công là một trong những nhiệm vụ chính trị quan trọng hàng đầu. Đồng thời, ban hành chỉ thị phấn đấu giải ngân 100% vốn đầu tư công 2024, theo các mốc thời gian chi tiết.

Cụ thể, đến hết ngày 30/6/2024, giải ngân đạt hơn 40% (kế hoạch vốn năm 2023 được phép kéo dài giải ngân sang 2024 đạt 50%); hết ngày 30/9/2024 phấn đấu giải ngân đạt hơn 60% (kế hoạch vốn năm 2023 kéo dài đạt trên 70%); đến hết ngày 31/12/2024 phấn đấu giải ngân đạt hơn 90% (kế hoạch vốn năm 2023 kéo dài đạt 100%). Và đến hết ngày 31/1/2025, giải ngân đạt 100% kế hoạch vốn năm 2024.

Tuy nhiên, theo số liệu từ Sở Kế hoạch và Đầu tư tỉnh Quảng Nam, tính đến cuối tháng 4/2024, tỷ lệ giải ngân mới chỉ đạt 12,6%. Tỷ lệ này cao hơn so cùng kỳ năm 2023 (4 tháng đầu năm 2023 giải ngân đạt 10,3% kế hoạch vốn, nhưng tiến độ giải ngân vốn đầu tư công bị đánh giá thấp.

Trên thực tế, cũng như nhiều địa phương khác trong cả nước, việc giải ngân vốn đầu tư công của Quảng Nam đang còn gặp phải những “nút thắt”. Trong đó, nổi lên là khâu giải phóng mặt bằng.

Theo đại diện Ban Quản lý đầu tư xây dựng tỉnh Quảng Nam, việc triển khai các dự án đang gặp nhiều khó khăn. Mặc dù, đơn vị đã tích cực phối hợp với các đơn vị, địa phương giải quyết các tồn tại, vướng mắc trong công tác bồi thường. Tuy nhiên đến nay, một số các công trình vướng khâu giải phóng mặt bằng, chưa bàn giao được mặt bằng như chỉ đạo của UBND tỉnh.

Tương tự, theo lãnh đạo huyện Duy Xuyên, nguyên nhân chậm giải ngân vốn đầu tư là chính sách bồi thường, tái định cư thường xuyên thay đổi nên dẫn đến khó thực hiện công tác giải phóng mặt bằng…

Cũng như nhiều địa phương khác trong cả nước, việc giải ngân vốn đầu tư công của Quảng Nam đang còn gặp phải những “nút thắt”.

Bên cạnh khâu giải phóng mặt bằng, nguồn vật liệu thiếu, giá vật liệu “leo thang”, đặc biệt là cát xây dựng, đất san lấp mặt bằng cho các dự án… cũng đang là trở ngại đối với giải ngân vốn đầu tư công ở Quảng Nam.

Đơn cử, tại dự án hoàn thiện đường ven biển 129 (Võ Chí Công) - thành phần 1 có chiều dài 26,5km, đi qua huyện Núi Thành và TP. Tam Kỳ với tổng mức đầu tư 1.076 tỷ đồng, các nhà thầu thi công dự án đang đau đầu với nguồn vật liệu. Đại diện Liên danh Tổng Công ty 319 (Bộ Quốc phòng) - Công ty cổ phần Xây dựng công trình 510 - Công ty TNHH Ánh Dương cho biết, khó khăn lớn nhất các đơn vị nhà thầu gặp phải là nguồn vật liệu đất đắp K95 và K98; dự kiến cần khoảng 230.000m3. Trong khi hiện huyện Núi Thành không có mỏ nào, nếu có cũng không đủ để đáp ứng; còn nhập đất ở Quảng Ngãi về thì giá vượt quá giá dự thầu 1,5 - 2 lần…

Bên cạnh đó, những khó khăn trong giải phóng mặt bằng, thiếu nguồn vật liệu, thì năng lực đơn vị tư vấn không đảm bảo; trình độ chuyên môn của một số chủ đầu tư còn hạn chế… cũng khiến việc giải ngân vốn đầu tư công ở Quảng Nam gặp khó khăn.

Đốc thúc giải ngân vốn đầu tư công

Để đạt mục tiêu giải ngân 100% vốn đầu tư công trong năm 2024, UBND tỉnh Quảng Nam yêu cầu các sở, ban, ngành, chủ đầu tư và UBND cấp huyện nỗ lực đẩy nhanh tiến độ phân bổ và giải ngân vốn đầu tư công năm 2024….

Theo ông Lương Nguyễn Minh Triết, Bí thư tỉnh uỷ Quảng Nam, việc giải ngân vốn đầu tư công mang tính cấp bách, Trung ương thường xuyên chỉ đạo vấn đề này. Đối với Quảng Nam, thời gian qua hầu hết đơn vị đã nỗ lực, trách nhiệm. Tuy nhiên, tiến độ giải ngân vẫn chưa đạt so kỳ vọng. Các nguyên nhân vướng mắc được nhận diện, giải pháp chung được đưa ra nhưng việc giải quyết, tháo gỡ chưa đi vào cụ thể, quyết liệt.

Bởi vậy, ông Lương Nguyễn Minh Triết đã yêu cầu Ban Cán sự đảng UBND tỉnh, lãnh đạo UBND tỉnh tiếp tục tập trung chỉ đạo quyết liệt, hiệu quả việc đẩy nhanh tiến độ thực hiện các dự án và giải ngân vốn đầu tư công. Kiên quyết siết chặt kỷ luật, kỷ cương, tăng cường kiểm tra, thanh tra, giám sát, xử lý nghiêm vi phạm; Kiểm soát chặt chẽ mục tiêu, hiệu quả vốn đầu tư, bảo đảm công khai, minh bạch, phòng chống tham nhũng, lợi ích nhóm. Tập trung quyết liệt để tháo gỡ, tăng tốc giải ngân vốn đầu tư công…

Quảng Nam sẽ tập trung giải quyết công tác giải phóng mặt bằng, bồi thường, hỗ trợ tái định cư kịp thời, đúng quy định cho người dân, bảo đảm đúng pháp luật và hài hòa lợi ích của Nhà nước và người dân.

Mới đây, UBND tỉnh Quảng Nam cũng có văn bản yêu cầu các sở, ban, ngành, UBND các huyện, thị xã, thành phố, các chủ đầu tư chịu trách nhiệm triển khai quyết liệt các giải pháp thúc đẩy giải ngân vốn đầu tư công.

Theo đó, UBND tỉnh yêu cầu tăng cường kỷ luật, kỷ cương trong giải ngân vốn đầu tư công. Có chế tài xử lý nghiêm khắc các tổ chức, cá nhân cố tình gây khó khăn, cản trở, làm chậm tiến độ giao vốn, thực hiện và giải ngân vốn đầu tư công. Thay thế kịp thời những cán bộ, công chức, viên chức yếu kém về năng lực, trì trệ, gây nhũng nhiễu, tiêu cực, kiên quyết xử lý các hành vi tiêu cực trong quản lý đầu tư công.

Tập trung giải quyết công tác giải phóng mặt bằng, bồi thường, hỗ trợ tái định cư kịp thời, đúng quy định cho người dân, bảo đảm đúng pháp luật và hài hòa lợi ích của Nhà nước và người dân. Thực hiện các thủ tục thanh toán vốn đầu tư trong thời hạn 5 ngày làm việc kể từ ngày có khối lượng được nghiệm thu theo quy định, không để dồn thanh toán vào cuối năm. Khẩn trương hoàn thiện thủ tục phê duyệt quyết toán, giải ngân vốn đối với các dự án đã hoàn thành đưa vào sử dụng…

UBND tỉnh cũng yêu cầu Sở Xây dựng, Sở Tài chính phối hợp với các đơn vị liên quan thực hiện các biện pháp kiểm soát giá và chất lượng nguyên vật liệu xây dựng phục vụ cho các dự án đầu tư công. Cập nhật, điều chỉnh công bố giá vật liệu xây dựng, chỉ số giá xây dựng theo tháng, bảo đảm theo quy định pháp luật về xây dựng, làm cơ sở điều chỉnh gói thầu, tổng mức đầu tư dự án…