Chống khai thác IUU để gỡ cảnh báo thẻ vàng của EC

Tình trạng tàu cá, ngư dân bị nước ngoài bắt giữ giảm mạnh nhưng chưa chấm dứt.

Cục Kiểm ngư Bộ Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn vừa tổ chức Hội nghị tổng kết công tác thực thi pháp luật thủy sản, chống khai thác bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định (IUU) năm 2023, nhiệm vụ, giải pháp năm 2023 và ký quy chế phối hợp giữa các lực lượng.

Năm 2023, lực lượng kiểm ngư đã phối hợp vùng Cảnh sát biển, Biên phòng địa phương, hải quân, kiểm ngư địa phương tuần tra chung, tuần tra chuyên đề, hỗ trợ ngư dân khai thác hải sản hợp pháp, chống khai thác IUU, ngăn chặn tàu cá Việt Nam vi phạm vùng biển nước ngoài tại vùng biển Tây Nam bộ và Vịnh Bắc bộ.

Ông Dương Văn Cường - Phó Cục trưởng Cục Kiểm ngư cho biết, lực lượng kiểm ngư, lực lượng hải quân, cảnh sát biển thường xuyên duy trì từ 40 - 42 tàu kết hợp sử dụng máy bay DHC-6 tuần tra, kiểm tra, kiểm soát liên tục tại các vùng biển giáp ranh, chồng lấn giữa Việt Nam với Thái Lan, Malaysia để chống khai thác IUU, bảo đảm an ninh, an toàn cho ngư dân khai thác hải sản hợp pháp.

Lực lượng kiểm ngư đã thực hiện 28 chuyến tuần tra, kiểm tra, kiểm soát trên biển bằng tàu kiểm ngư, 12 chuyến bằng xuồng kiểm ngư với 530 lượt cán bộ, thuyền viên. Kiểm tra 1.061 tàu cá, phát hiện 161 tàu cá vi phạm, trong đó 118 tàu cá trong nước và 43 tàu cá nước ngoài; Xử phạt theo thẩm quyền hoặc chuyển các cấp chính quyền xử phạt vi phạm hành chính hơn 12 tỷ đồng.

Ông Trần Xuân Học - Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Nghệ An chia sẻ, thời gian qua, tỉnh Nghệ An đã thành lập lực lượng kiểm ngư địa phương, tuy nhiên đội ngũ này còn non trẻ. Do vậy, ông Học kiến nghị, Cục Kiểm ngư tổ chức tuần tra chung để tăng cường hoạt động kết nối giữa kiểm ngư trung ương và địa phương, tham mưu sửa đổi nâng phụ cấp đi biển cho lực lượng này, đồng thời tham mưu Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn có chỉ đạo thống nhất tổ chức hoạt động của lực lượng kiểm ngư.

Trung tướng Nguyễn Trọng Bình, Phó Tổng tham mưu trưởng Quân đội Nhân dân Việt Nam, Trưởng Ban Chỉ đạo Bộ Quốc phòng về IUU cho rằng, trong đợt thanh tra lần thứ 4 của Ủy ban châu Âu (EC) về chống khai thác IUU, Việt Nam vẫn chưa đáp ứng được yêu cầu của EC để gỡ “thẻ vàng”, trong đó chỉ số quan trọng nhất là giảm số tàu vi phạm vùng biển nước ngoài chúng ta vẫn chưa đạt yêu cầu.

"Để chống IUU, các địa phương ven biển cần thực hiện tốt công tác tuyên truyền tới người dân. Trách nhiệm của địa phương vì thế cũng rất quan trọng. Mong các địa phương thấu hiểu để chia sẻ với các lực lượng chức năng và cùng nhau tháo gỡ hiệu quả", ông Bình chia sẻ.

Ông Hoàng Trung - Thứ trưởng Bộ NN-PTNT cho biết, chống khai thác IUU năm 2023 đã được Bộ NN-PTNT, Bộ Quốc phòng và chính quyền 28 tỉnh, thành phố ven biển quan tâm chỉ đạo, thực hiện mạnh mẽ, đồng bộ từ Trung ương đến địa phương và đạt nhiều kết quả quan trọng.

Tuy nhiên, ông Trung cho rằng, vẫn còn một số tồn tại, hạn chế như việc chống khai thác IUU nói chung vẫn còn hạn chế, cần khẩn trương khắc phục trong 6 tháng tới, trước khi đoàn thanh tra lần thứ 5 của EC sang Việt Nam; tình trạng tàu cá, ngư dân bị nước ngoài bắt giữ, xử lý có giảm mạnh nhưng chưa chấm dứt với nhiều hình thức tinh vi, phức tạp…

Ông Hoàng Trung khẳng định công tác chống khai thác IUU để gỡ cảnh báo thẻ vàng của Ủy ban châu Âu trong lần thanh tra tới (dự kiến vào tháng 4/2024) là một trong những nhiệm vụ trọng tâm của ngành trong năm 2024. Các đơn vị ban ngành, địa phương, đặc biệt là Cục Kiểm ngư cần xây dựng kế hoạch thực hiện, phối hợp một cách bài bản và quyết liệt.

Theo đó Thứ trưởng chỉ đạo, trong năm 2024, Cục Kiểm ngư cần tập trung tham mưu, chỉ đạo quyết liệt việc thực hiện các giải pháp chống khai thác IUU theo Công điện 1058/CĐ-TTg, Chỉ thị 102/CT-BQP của Bộ trưởng Bộ Quốc phòng, Thông báo kết luận số 539/TB-VPCP ngày 25/12/2023 về kết luận của Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Lưu Quang tại cuộc họp lần thứ 8 của Ban Chỉ đạo quốc gia về chống khai thác IUU.

Kịp thời trình Thủ tướng phê duyệt Đề án tổng thể phát triển lực lượng kiểm ngư đến năm 2030, tầm nhìn 2045; trình Chính phủ ban hành Nghị định sửa đổi/bổ sung Nghị định số 26/2019/NĐ-CP, Nghị định sửa đổi Nghị định số 42/2019/NĐ-CP.