Chủ tịch Quốc hội lưu ý bốn vấn đề lớn sau phiên chất vấn

Xây dựng nền tư pháp chuyên nghiệp, hiện đại, công bằng, nghiêm minh, liêm chính

Sau một ngày làm việc khẩn trương và nghiêm túc dân chủ trí tuệ và trách nhiệm cao, UBTV Quốc hội đã hoàn thành tốt đẹp phiên chất vấn và trả lời chất vấn đối với lĩnh vực thuộc trách nhiệm của Chánh án tòa án nhân dân tối cao và Viện trưởng viện kiểm sát nhân dân tối cao.

Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ cho biết, phiên chất vấn diễn ra trong không khí dân chủ thẳng thắn sôi nổi thu hút được sự quan tâm chú ý rộng rãi của nhân dân và cử tri cả nước. Các nhóm vấn đề thuộc hai lĩnh vực được lựa chọn chất vấn là đúng vật trúng, vừa có tính thời sự vừa là những vấn đề quan trọng gắn chặt và yêu cầu cải cách tư pháp xây dựng và hoàn thiện nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam, được đại biểu quốc hội, nhân dân cử tri và dư luận xã hội quan tâm.

Chủ tịch Quốc hội bế mạc phiên họp thứ 21 của UBTV Quốc hội

“Trên cơ sở kết quả phiên chất vấn hôm nay, Ủy ban Tư pháp chủ trì phối hợp với Tòa án Nhân dân tối cao, Viện kiểm sát Nhân dân tối cao, Chính phủ và các cơ quan, tổ chức hữu quan khẩn trương hoàn thiện dự thảo trình UBTV Quốc hội sớm xem xét ban hành nghị quyết về chất vấn và trả lời chất vấn để nghị quyết đi vào cuộc sống. UBTV Quốc hội đề nghị Chánh án tòa án Nhân dân tối cao, Viện trưởng Viện kiểm sát Nhân dân tối cao, Chính phủ, các vị bộ trưởng, trưởng ngành hữu quan thực hiện quyết liệt các giải pháp, các cam kết trước UBTV Quốc hội và các vị đại biểu quốc hội, trước nhân dân và cử tri cả nước. Ủy ban Tư pháp và các cơ quan của Quốc hội giám sát việc thực hiện nghị quyết và chủ động tổ chức các phiên giải trình theo lĩnh vực phụ trách… đề nghị các vị đại biểu quốc hội tích cực chủ động hơn nữa trong hoạt động giám sát việc thực hiện giải quyết các kiến nghị khiếu nại tố cáo của công dân”, Chủ tịch Quốc hội phát biểu.

Thay mặt UBTV, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ lưu ý, nhấn mạnh một số nhiệm vụ giải pháp chủ yếu sẽ được nêu trong nghị quyết này, yêu cầu Chánh án tòa án nhân dân tối cao, Viện trưởng viện kiểm sát nhân dân tối cao, Chính phủ, các bộ trưởng, trưởng ngành hữu quan quan tâm triển khai thực hiện trong thời gian tới.

Thứ nhất, trong công tác xét xử, Chủ tịch Quốc hội đề nghị Chánh án tòa án Nhân dân tối cao tiếp tục triển khai các giải pháp, nhất là các giải pháp đột phá để nâng cao chất lượng xét xử giải quyết các loại án, bảo đảm tranh tụng trong xét xử, coi đây là khâu đột phá của hoạt động tư pháp, chấp hành nghiêm thời hạn xét xử được luật định, xét xử các vụ án hình sự phải bảo đảm nghiêm minh, đúng người, đúng tội, đúng pháp luật, không để xảy ra oan sai, bỏ lọt tội phạm.

Thực hiện đầy đủ đồng bộ các giải pháp để đẩy nhanh tiến độ xét xử các vụ án hình sự về kinh tế, tham nhũng, chức vụ, các vụ án được dư luận xã hội quan tâm, đặc biệt là các vụ án thuộc diện Ban chỉ đạo trung ương về phòng chống tham nhũng tiêu cực theo dõi và chỉ đạo...

Khẩn trương tổng kết thực hiện thi hành Luật phá sản và báo cáo kết quả đến UBTV Quốc hội trong năm 2023 trên cơ sở đó đề xuất sửa đổi bổ sung cho phù hợp tiếp tục triển khai hiệu quả việc tổ chức phiên tòa trực tuyến, góp phần giảm thiểu thời gian công sức cho người dân, cơ quan tổ chức tham gia phiên tòa, tiết kiệm chi phí cho xã hội, tăng hiệu quả giải quyết đối với một số loại án, nhất là án hành chính. Chỉ đạo các tòa án có biện pháp khắc phục khó khăn về kinh phí cơ sở vật chất để bảo đảm cho việc tổ chức phiên tòa trực tuyến, đẩy mạnh công tác thông tin tuyên truyền, phổ biến đến người dân về ý nghĩa của phiên tòa trực tuyến…

Thứ hai trong công tác thực hành quyền công tố và kiểm soát hoạt động tư pháp, đề nghị Viện trưởng Viện kiểm sát Nhân dân tối cao tiếp tục triển khai các giải pháp để nâng cao chất lượng công tác, chấp hành nghiêm thời gian tố tụng khắc phục triệt để việc xảy ra một số trường hợp oan sai. Việc truy tố phải bảo đảm đúng người, đúng tội, đúng pháp luật, tăng cường kiểm soát bên trong việc thực hiện quyền công tố, nâng cao hơn nữa trách nhiệm và chất lượng tranh tụng của kiểm soát viên tại tòa án.

Mọi quyết định phê chuẩn việc khởi tố bị can áp dụng biện pháp tạm giữ tạm giam và các biện pháp ngăn chặn khác phải bảo đảm đúng căn cứ, điều kiện theo luật định, thường xuyên kiểm tra tính hợp pháp và sự cần thiết của các biện pháp ngăn chặn đã áp dụng, kịp thời hủy bỏ hoặc thay đổi những biện pháp đó nếu xét thấy có vi phạm pháp luật hoặc không còn cần thiết.

Phối hợp chặt chẽ với cơ quan điều tra đẩy nhanh tiến độ điều tra xử lý nghiêm các vụ án hình sự về kinh tế, tham nhũng, chức vụ, các vụ án gây bức xúc trong dư luận xảy ra thời gian gần đây trong các lĩnh vực chứng khoán, trái phiếu doanh nghiệp, đấu thầu, đấu giá, đăng kiểm, tín dụng đen, mua bán người, mua bán dữ liệu thông tin cá nhân, tội phạm trên không gian mạng…

Thứ ba về một số công tác khác thuộc lĩnh vực của tòa án nhân dân và viện kiểm sát nhân dân, đề nghị Chánh án Tòa án Nhân dân tối cao, Viện trưởng Viện kiểm sát Nhân dân tối cao tiếp tục có giải pháp nâng cao chất lượng công tác giải quyết đơn giám đốc thẩm, tái thẩm chú trọng phát hiện oan sai để xem xét việc kháng nghị giám đốc thẩm, tái thẩm tòa án nhân dân viện kiểm sát nhân dân tối cao, cần đẩy nhanh việc bồi thường cho người bị thiệt hại theo quy định của luật, trách nhiệm bồi thường nhà nước và xử lý nghiêm trách nhiệm của người làm oan theo quy định của pháp luật…

Thứ tư đề nghị Chính phủ chỉ đạo các bộ ngành ban hành đầy đủ các quy định giám định, quy chuẩn chuyên môn cho hoạt động giám định tư pháp, chỉ đạo Bộ Tư pháp chủ trì phối hợp với Bộ Công an, Tòa án Nhân dân tối cao, Viện kiểm sát Nhân dân tối cao và các bộ ngành tổng kết đánh giá các vướng mắc bất cập về giám định định giá tài sản trong các vụ án kinh tế, tham nhũng, chức vụ và đề xuất giải pháp tháo gỡ kịp thời chỉ đạo Bộ Tài nguyên môi trường nghiên cứu đề xuất hoàn thiện quy định pháp luật về đất đai nhằm tăng cường hơn nữa trách nhiệm của các cơ quan quản lý nhà nước ở địa phương trong việc hòa giải giải quyết tranh chấp đất đai để tạo sự đồng thuận của người dân ngay từ cấp cơ sở…

Chỉ đạo Ủy ban nhân dân, Chủ tịch ủy ban nhân dân thực hiện nghiêm túc quy định của luật tố tục hành chính về việc cung cấp tài liệu chứng cứ tham gia đối thoại tham gia phiên tòa, thi hành nghiêm túc bản án hành chính để bảo đảm kỷ cương kỷ luật cán bộ máy nhà nước và quyền lợi ích hợp pháp của người được thi hành án, tăng cường phối hợp kịp thời có ý kiến nhận xét đánh giá đối với thẩm phán và kiểm soát viên kiên quyết xử lý trách nhiệm người phải thi hành án nhưng chậm thi hành hoặc không thi hành… Bố trí kinh phí để đầu tư cơ sở vật chất trụ sở trang thiết bị phương tiện làm việc cho tòa án và viện kiểm sát thực hiện tốt nhiệm vụ được giao, ưu tiên bố trí kịp thời kinh phí để bảo đảm tổ chức phiên tòa trực tuyến một cách có hiệu quả và các đề án đã được phê duyệt…