Có tình trạng cây xăng cố tình găm hàng chờ tăng giá

Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên trả lời tại Phiên họp thứ 9, Ủy ban Thường vụ Quốc hội sáng 16/3

Nêu câu hỏi chất vấn Bộ trưởng Bộ Công Thương, đại biểu Trần Quốc Tuấn, đoàn Trà Vinh cho biết, hiện nay tình hình dịch Covid-19 vẫn diễn biến phức tạp và khó dự báo. Cùng với sự xung đột giữa Nga và Ukraine đã tác động đến tình hình tăng giá xăng dầu, kéo theo các yếu tố đầu vào đều tăng, gây ảnh hưởng rất lớn đến tình hình sản xuất, kinh doanh, đặc biệt là các vấn đề sản xuất và tiêu thụ hàng hóa nông sản cho người nông dân.

Đại biểu đặt câu hỏi với vai trò là Tư lệnh ngành Công Thương, Bộ trưởng đã có những giải pháp nào về trước mắt cũng như lâu dài để đảm bảo việc xuất nhập khẩu hàng hóa trong tình hình dịch Covid-19, nhất là các mặt hàng nông sản của bà con nông dân hiện nay, trong đó có đồng bằng sông Cửu Long. Nếu triển khai các giải pháp đó, Bộ trưởng có cam kết là hàng hóa của Việt Nam sẽ được sản xuất, lưu thông và xuất nhập khẩu thuận lợi hơn bây giờ hay không.

Cùng quan tâm đến lĩnh vực xăng dầu, đại biểu Nguyễn Đại Thắng, đoàn Hưng Yên đặt vấn đề, thời gian qua giá dầu thế giới luôn tăng cao, nguồn cung trong nước bị thiếu hụt do Nhà máy lọc dầu Nghi Sơn giảm sản lượng sản xuất vì gặp khó khăn về tài chính. Từ đó phụ phí mỗi thùng dầu nhập khẩu tăng từ 2 đến 3 lần so với năm 2021, dẫn đến nhiều doanh nghiệp đầu mối nhập khẩu xăng dầu buộc phải giảm chiết khấu của các đại lý nên xảy ra hiện tượng một số đại lý, cửa hàng xăng dầu tư nhân găm hàng, treo biển hết xăng, chờ tăng giá, giá bán lẻ xăng dầu trong nước lên cao nhất trong 8 năm qua đã ảnh hưởng đến sản xuất, phát triển kinh tế và đời sống của nhân dân. “Bộ trưởng có giải pháp như thế nào trong thời gian tới để đảm bảo hài hòa lợi ích giữa Nhà nước, doanh nghiệp và người dân, đảm bảo đủ nguồn cung xăng dầu trong nước”, đại biểu hỏi.

Trả lời chất vấn các đại biểu quan tâm về cung ứng xăng dầu, Bộ trưởng Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên cho biết, trong những ngày qua giá xăng dầu thế giới tăng đột biến, nguyên nhân cơ bản là do đứt gãy nguồn cung ở một số nước có sản lượng lớn và tác động từ cuộc xung đột giữa Nga và Ucraine, khiến thị trường xăng dầu thế giới đảo lộn, biên độ giá tăng từ 40 đến 60%. Trong bối cảnh ấy, trong nước lại gặp những khó khăn bởi nguồn cung xăng dầu do Nhà máy lọc hóa dầu Nghi Sơn, một nhà máy liên doanh cung ứng từ 35 đến 40% sản lượng xăng dầu trong nước mỗi tháng, lại giảm một cách đột ngột, đang từ 100% công suất sản xuất giảm xuống có lúc chỉ còn 55 %.

Trước tình hình như vậy, ngay từ đầu tháng 1/2022, Bộ Công Thương đã chủ động tham mưu cho Chính phủ và trực tiếp chỉ đạo hệ thống của mình, yêu cầu tất cả những doanh nghiệp đầu mối có chức năng nhập khẩu xăng dầu phải nhập đủ sản lượng do Nhà máy Nghi Sơn thiếu hụt để bảo đảm đủ nguồn cung trong nước.

"Với chỉ đạo quyết liệt này, đến giữa tháng 2/2022, nguồn cung dầu trong nước chúng tôi khẳng định đủ để đáp ứng nhu cầu trong nước đến hết tháng 3", Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên nói.

Cũng theo Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên, Bộ tiếp tục chỉ đạo các doanh nghiệp đầu mối có kế hoạch nhập khẩu trong tháng 3 vượt với sản lượng nhập khẩu bình thường. Cụ thể mỗi tháng nhập khẩu bình thường khoảng 500.000m3 nhưng theo chỉ đạo của Bộ thì phải nhập lên gấp hai lần, nghĩa là từ 1 triệu m3 trở lên. Như vậy về nguồn cung, có thể khẳng định là không lúc nào thiếu.

Về giá xăng dầu, Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diễn cho biết, Bộ cùng với Bộ Tài chính đã thực hiện theo quy định của Nghị định 83 và 95, đã điều hành theo đúng quy định của pháp luật, 10 ngày một lần và bám sát diễn biến giá thế giới.

“Biên độ giá tăng của thế giới là 40-60 % nhưng biên độ của chúng ta chỉ có 29 cho đến 40 %, như vậy mức cao nhất của chúng ta là cận dưới của thế giới. Như thế đủ thấy chúng ta đang nỗ lực rất cao”, Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên trả lời.

Theo người đứng đầu ngành Công Thương, để làm được việc này, Bộ cùng Bộ Tài chính đã thực hiện chức năng của mình điều hành rất linh hoạt Quỹ bình ổn, mặc dù số dư quỹ không lớn nhưng cũng đã cố gắng đưa ra mức hỗ trợ từ 500 đồng đến 1,5 nghìn đồng trên một lít để giảm giá xăng dầu. Gần đây khi giá tăng phi mã, Bộ cũng đã cùng với Bộ Tài chính tham mưu cho Chính phủ ban hành nghị quyết để kiến nghị với Ủy ban Thường vụ Quốc hội xem xét có thể giảm thuế môi trường với mặt hàng này để góp phần giảm hơn giá xăng dầu trong nước, để giúp cho phục hồi kinh tế và cũng không làm tăng chỉ số CPI.

Cùng với đó, công tác thanh, kiểm tra của Bộ Công Thương qua lực lượng Tổng cục quản lý thị trường ở địa phương, cùng với Sở Công Thương theo chỉ đạo của UBND các tỉnh cũng đạt kết quả rất tốt. Đến nay, chúng ta có khoảng 17.000 cửa hàng bán lẻ xăng dầu, lực lượng quản lý thị trường đã kiểm tra 16.800, đã xử lý được những cửa hàng bán lẻ vi phạm.

“Số vi phạm rất ít và có rất nhiều lý do, trong đó cũng có lý do sửa chữa đã báo trước nhưng cũng có những cây xăng cố tình găm hàng chờ tăng giá. Cũng có một số cây xăng đóng cửa và nói rõ là không có nguồn cung thì điều đó có thực, tuy không nhiều. Bởi vì những cửa hàng này nhận xăng dầu từ Nghi Sơn nhưng nhà máy này lại giảm đột ngột nên không thể có cách nào có ngay số lượng xăng dầu để bán”, Bộ trưởng giải trình.