Công nghệ giúp già hóa dân số không còn là mối lo

Dân số già hóa có thể là một lợi ích đối với các nền kinh tế khu vực châu Á và Thái Bình Dương nếu các chính phủ áp dụng những chính sách công nghệ giúp cải thiện sức khỏe của người cao tuổi, tăng cường kỹ năng và mở rộng thời gian làm việc, và hỗ trợ tìm việc làm phù hợp.

Đây là nhận định được đưa ra trong Báo cáo Tổng hợp Kinh tế châu Á 2019/2020 (AEIR) mà Ngân hàng Phát triển châu Á (ADB) vừa công bố. Theo chuyên gia Kinh tế trưởng của ADB, ông Yasuyuki Sawada, mặc dù hướng già hóa là không thể đảo ngược tại phần lớn khu vực châu Á và Thái Bình Dương nhưng các chính phủ có thể biến điều này thành một khoản “lợi tức bạc”.

“Ngày nay, người cao tuổi có trình độ học vấn cao hơn và khỏe mạnh hơn so với trong quá khứ. Những chính sách đúng đắn về công nghệ có thể mở rộng thời gian làm việc, tạo ra sự đóng góp đáng kể vào nền kinh tế chung”, ông Yasuyuki Sawada nói.

Tuổi thọ trung bình đã tăng gần 7 năm, từ 57,2 lên tới 63,8 tuổi trong giai đoạn từ năm 1990 tới 2017 tại các nền kinh tế châu Á và Thái Bình Dương. Số năm học tập trung bình của nhóm người cao tuổi, từ 55 tới 64 tuổi, cũng đã tăng từ 4,6 năm vào năm 1990 lên 7,8 năm vào năm 2015.

Cần triển khai những biện pháp chính xác tùy thuộc vào điều kiện già hóa và giáo dục cụ thể của từng quốc gia, nhưng nhìn chung có bốn loại hình sau: Già hóa nhanh hay chậm; trình độ học vấn trên hay dưới mức trung bình.

Những quốc gia có tỷ lệ già hóa nhanh và trình độ học vấn trên mức trung bình sẽ có lợi từ việc triển khai công nghệ tự động hóa và nâng cao năng suất lao động để bổ sung cho nguồn cung lao động thấp đối với công việc thường nhật. Trong khi đó, các quốc gia có tốc độ già hóa chậm và trình độ học vấn dưới mức trung bình có thể ưu tiên những ứng dụng công nghệ trong giáo dục để giúp dân số trẻ hơn tiếp cận giáo dục chất lượng cao.

Bất kể các điều kiện già hóa và học vấn ra sao, báo cáo này kêu gọi tư duy lại về giáo dục và đào tạo kỹ năng, trong đó có việc học tập suốt đời cũng như ứng dụng các công nghệ và phương pháp giúp công việc và môi trường làm việc trở nên phù hợp hơn với người lao động cao tuổi.

Thị trường lao động, an sinh xã hội và cải cách hệ thống thuế cũng sẽ khuyến khích người cao tuổi tiếp tục làm việc. Ngoài ra, những chính sách tạo thuận lợi cho việc di chuyển dòng vốn, lao động và công nghệ qua các biên giới sẽ hữu ích để giúp những quốc gia ở các giai đoạn khác nhau của quá trình chuyển đổi nhân khẩu học và ứng dụng công nghệ đối phó với vấn đề này.