Đẩy mạnh xuất khẩu nông thủy sản Việt Nam - Trung Quốc

Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Trần Thanh Nam làm việc với Cục Hải quan Nam Ninh, Tổng cục Hải quan Trung Quốc, tại Quảng Tây.

Ông Hứa Hiển Huy - Phó Chủ tịch Khu tự trị Dân tộc Choang tỉnh Quảng Tây chia sẻ, Quảng Tây ủng hộ doanh nghiệp xây dựng trạm thí nghiệm giống nông nghiệp chất lượng cao. Năm ngoái, các trạm thí nghiệm đã nhập hơn 27 loại giống chất lượng cao để nghiên cứu mẫu.

Quảng Tây coi trọng việc doanh nghiệp Trung Quốc đầu tư tại Việt Nam, hiện có 14 doanh nghiệp Quảng Tây đang đầu tư ở Việt Nam. Trong khi đó, tại hai thành phố biên giới là Đông Hưng và Bằng Tường, các khu thương mại nông nghiệp đang được xây dựng.

Ông Hứa Hiển Huy cho biết, Quảng Tây mong đợi phía Việt Nam cùng hỗ trợ doanh nghiệp hai nước phát triển về chế biến nông sản, đặc biệt là chế biến sâu. Quảng Tây cam kết hỗ trợ doanh nghiệp Việt Nam đầu tư, phát triển thương mại nông sản tại tỉnh này.

Theo Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Trần Thanh Nam, sau đại dịch Covid-19, điều cần thiết hiện nay là nối lại chuỗi cung ứng nông sản, nâng thương mại giữa hai nước lên tầm cao mới.

Ngoài ra, Thứ trưởng Trần Thanh Nam mong muốn xây dựng chuỗi cung ứng bền vững, có sự giám sát của cơ quan chức năng, hạn chế tối đa khâu trung gian gây tăng giá thành. Thứ trưởng cho rằng, cần phối hợp với Bộ Công Thương để xây dựng chuỗi cung ứng, khu thương mại như đề xuất của phía Quảng Tây.

Theo ông Trần Thanh Nam: "Cần mở thêm Hội chợ riêng cho các tỉnh biên giới Việt Nam với Quảng Tây. Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn sẽ đứng ra cùng các tỉnh biên giới, phối hợp với phía Quảng Tây, luân phiên tổ chức thường niên giữa hai bên, tạo điều kiện cho doanh nghiệp xây dựng chuỗi cung ứng, phục vụ xuất nhập khẩu”.

Theo số liệu của Hải quan Trung Quốc, trong năm 2022, các cửa khẩu của tỉnh Quảng Tây nhập khẩu nhiều nông sản Việt Nam nhất trong các địa phương có biên giới đường bộ với Việt Nam. Cụ thể, kim ngạch năm 2022 lên đến 5,85 tỷ NDT, tăng 86,4% so với 2021, chiếm 14,5% tổng số nông sản Việt Nam nhập khẩu vào Trung Quốc.

“Chỉ trong 4 tháng đầu năm nay, các cửa khẩu của tỉnh Quảng Tây đã nhập khẩu đến 2,49 tỷ NDT giá trị nông sản của Việt Nam, tăng 44,7% so với cùng kỳ 2022, chiếm 19,7% tổng số nông sản nhập khẩu từ Việt Nam vào Trung Quốc”, ông Vương Vị Băng - Cục trưởng Hải quan Nam Ninh cho biết.

Từ những số liệu này, có thể thấy thương mại nông sản giữa Trung Quốc và Việt Nam đang phát triển rất mạnh mẽ, trong khi đó Quảng Tây vốn là cửa ngõ nhập khẩu nông sản lớn nhất của Trung Quốc.

Do đang vào mùa cao điểm của các loại trái cây như sầu riêng, xoài nên tình hình thông quan tại các cửa khẩu có dấu hiệu quá tải, vượt quá năng lực của các khu vực cửa khẩu. Tuy nhiên, với những nỗ lực của 2 bên, tình trạng thông quan hàng hóa vẫn được duy trì bình thường.

Mặc dù vậy, để có được kết quả trên, 2 bên đều đã phải tăng cường nhân lực. Do đó, ông Vương bày tỏ mong muốn có thể đẩy mạnh hợp tác sâu rộng hơn nữa để nâng cao năng lực thông quan cho các cửa khẩu.

Trong bối cảnh đó, Cục trưởng Hải quan Nam Ninh đưa ra 3 đề xuất với Thứ trưởng Trần Thanh Nam. Thứ nhất, đề nghị 2 bên tiếp tục tăng cường giao lưu và thiết lập mối quan hệ hợp tác chặt chẽ hơn, ví dụ như chuyến công tác của Thứ trưởng Trần Thanh Nam đến Quảng Tây lần này.

Thứ hai là, tăng cường nghiên cứu đưa hệ thống cửa khẩu thông minh vào hoạt động thí điểm. Hiện nay, phía Trung Quốc đã đề xuất thiết lập hệ thống Hải quan thông minh còn phía Việt Nam thì cho ra đời hệ thống Cửa khẩu số, rất tương đồng về quan điểm.

Thứ ba là tiếp tục tạo thuận lợi cho thương mại nông sản nói riêng và thúc đẩy phát triển thương mại Việt Nam – Trung Quốc nói chung. Trong đó, tiềm năng phát triển hợp tác trong thương mại nông sản giữa 2 nước là rất lớn.

Hiện nay, lưu lượng hàng hóa của cả 2 nước trao đổi qua khu vực Quảng Tây rất nhiều nên áp lực thông quan là rất lớn. Do đó, để giải quyết kịp thời các vấn đề tại cửa khẩu, Thứ trưởng Trần Thanh Nam đề nghị phía Hải quan Nam Ninh thiết lập một đầu mối thông tin để Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn và Cục Hải quan Nam Ninh có thể liên lạc dễ dàng với nhau, giảm thiểu trao đổi qua văn bản.

Bên cạnh đó, Quảng Tây có biên giới với 4 tỉnh của Việt Nam với 9 cặp cửa khẩu nhưng mới 6 trong số đó được xuất nhập khẩu rau củ quả. Thứ trưởng Trần Thanh Nam kiến nghị Hải quan Nam Ninh xem xét, mở rộng quy mô xuất nhập khẩu rau củ quả lên toàn bộ 9 cặp cửa khẩu, giảm áp lực cho các cửa khẩu truyền thống, tránh ùn tắc, giảm chi phí. Điều này sẽ đem lại thuận lợi cho cả 2 bên.

Ông Trần Thành Nam đề xuất thành lập Hiệp hội nông sản Việt Nam - Quảng Tây, tạo ra kênh chính thống cho doanh nghiệp hai bên cùng phát triển. Hiện tại, nhu cầu hợp tác các doanh nghiệp nông sản giữa 2 nước rất lớn, ví dụ như trong các mùa thu hoạch trái cây như mùa vải đang diễn ra ở Bắc Giang, Hải Dương. Việc thành lập hiệp hội sẽ giúp các cơ quan chức năng tiếp cận gần hơn với các doanh nghiệp, định hướng, hỗ trợ tốt hơn để đẩy mạnh kim ngạch xuất nhập khẩu.

Hiện giao thương các sản phẩm thủy sản giữa 2 nước, vốn có nhu cầu rất lớn nhưng thỏa thuận về kiểm soát an toàn thực phẩm với sản phẩm thủy sản lại sắp hết hạn vào tháng 9/2023.

Do đó, ông Nam kiến nghị phía Hải quan Trung Quốc sớm hoàn tất các thủ tục để ký nghị định thư mới về xuất nhập khẩu thủy sản và các loài thủy sản sống giữa Việt Nam và Trung Quốc.