Đưa chợ truyền thống... lên mạng

Thay đổi phương thức kinh doanh

Đại dịch Covid-19, đã và đang có những tác động không nhỏ đến nền kinh tế trong nước cũng như các quốc gia khác trên thế giới. Để thích ứng với tình hình mới, việc sản xuất, kinh doanh cũng phải có những đổi thay. Trong đó, đã xuất hiện các mô hình kinh doanh mới, đáp ứng nhu cầu của người tiêu dùng, đồng thời cũng góp phần bảo đảm được công tác phòng chống đại dịch...

Vào thời điểm đại dịch Covid-19 bắt đầu bùng phát tại một số địa phương trong cả nước, Grab đã ra mắt dịch vụ mua thực phẩm, hàng hóa tại chuỗi cửa hàng bán lẻ, siêu thị với tên gọi là GrabMart. Theo đó, với dịch vụ này người tiêu dùng có thể mua và nhận hàng theo nhu cầu trên ứng dụng Grab một cách khá dễ dàng. Với thông điệp “giao nhanh 1 giờ”, chỉ cần ở nhà các “thượng đế” vẫn có thể mua sắm đồ thiết yếu, đồ ăn đóng sẵn, các vật phẩm y tế, làm đẹp và rất nhiều thứ khác nữa thông qua ứng dụng Grab. Hiện, GrabMart đang là đối tác của nhiều chuỗi siêu thị và cửa hàng lớn. Trong đó, có thể kể đến như, BigC, Co.opXtra, Lotte, Farmers’ Market hay Dalat Hasfarm… Dịch vụ này cũng đã góp phần thúc đẩy xu hướng không dùng tiền mặt, khi với 70% đơn hàng giao dịch được thanh toán online.

Chợ truyền thống đứng trước áp lực buộc phải thay đổi hình thức kinh doanh

Sau khi có những thành công với chuỗi các siêu thị, cửa hàng lớn trong cả nước Grab tiếp tục hỗ trợ các tiểu thương ở các chợ truyền thống cũng trên nền tảng GrabMart. Theo đó, Grab đã thử nghiệm đưa chợ truyền thống lên mạng tại TP. Đà Nẵng, Hà Nội và TP. Hồ Chí Minh. Với sáng kiến số hóa chợ truyền thống, hỗ trợ tiểu thương tại các chợ truyền thống kinh doanh trên nền tảng online của GrabMart đã tạo nên một mô hình kinh doanh mới, phù hợp trong tình hình đại dịch Covid-19 đang diễn biến rất phức tạp như hiện nay. Cụ thể, với hỗ trợ Grab các tiểu thương có thể dễ dàng mở sạp hàng online trên GrabMart. Từ đó, thuận lợi hơn trong việc tiếp cận được một lượng khách hàng khổng lồ và mạng lưới đối tác giao hàng rộng khắp của Grab.

Tính đến nay, GrabMart đã hoàn tất số hóa công việc kinh doanh của rất nhiều tiểu thương tại các chợ truyền thống tại Đà Nẵng, Hà Nội và TP. Hồ Chí Minh. Trong đó, tại TP. Đà Nẵng có chợ Hàn và chợ Cồn; Hà Nội có chợ Nghĩa Tân, chợ Thành Công, chợ Ngọc Khánh, chợ Hữu Tiệp, chợ Linh Lan, chợ Cống Vị và chợ Bưởi; Tương tự TP. Hồ Chí Minh có chợ Hòa Hưng, Bà Chiểu, chợ Tân Mỹ và chợ Tân Bình...

Một tiểu thương tại chợ Hàn chia sẻ, thời gian đầu cũng khá bỡ ngỡ. Bởi, lâu nay mua bán theo phương thức truyền thống “tiền trao, cháo múc”. Song, cũng quen dần với các đơn hàng đặt trên mạng. Người bán, người mua đều thuận lợi, đặc biệt tránh được việc tụ tập đông người, giảm nguy cơ lây lan dịch bệnh... Được biết, Grab Việt Nam đã đặt mục tiêu tăng số lượng tiểu thương kinh doanh trên GrabMart tại 3 thành phố lớn trong cả nước lên gấp 10 lần trước cuối năm 2021.

Còn những khó khăn

Theo số liệu của Nielsen, Việt Nam có khoảng 1,4 triệu cửa hàng tạp hóa và 9.000 chợ truyền thống, chiếm 75% thị phần bán lẻ, doanh thu trên dưới 10 tỷ USD/năm. Còn theo Kantar Worldpanel Việt Nam, các kênh bán lẻ truyền thống vẫn đang đáp ứng đến 85% nhu cầu tiêu dùng của người dân. Nhằm cạnh tranh và khai thác thị trường khá màu mỡ này, các tập đoàn, thương hiệu bán lẻ cũng đang mở rộng các điểm kinh doanh xung quanh các chợ truyền thống. Trong đó, có thể kể đến như, Bách hoá Xanh, VinMart+, hay Co.op Food...

Quay trở lại với câu chuyện đưa chợ truyền thống lên mạng, được biết Việt Nam là một trong ba quốc gia ở khu vực Đông Nam Á, được Grab triển khai sáng kiến số hóa chợ truyền thống. Việc hỗ trợ các tiểu thương chợ truyền thống chuyển đổi số phù hợp với định hướng đẩy mạnh quá trình chuyển đổi số của Chính phủ, đặc biệt trong giai đoạn cả nước đang ra sức phòng chống đại dịch Covid-19 như hiện nay. Theo bà Nguyễn Thái Hải Vân - Giám đốc Điều hành của Grab Việt Nam, khi một tỷ lệ đáng kể chi tiêu của người tiêu dùng Việt Nam chuyển sang nền tảng kỹ thuật số, mô hình bán lẻ truyền thống cần suy nghĩ lại về chiến lược trải nghiệm mới dành cho người tiêu dùng của họ. Chúng tôi tin rằng việc chuyển đổi công nghệ cho các mô hình kinh doanh truyền thống là cách tốt nhất giúp thị trường bán lẻ Việt Nam phát triển mạnh mẽ hơn nữa, đồng thời giữ lại nét đẹp truyền thống trong một “chiếc áo mới”, với những tiện lợi hơn.

Trên thực tế, mặc dù có nhiều tiện ích, song việc đưa được chợ truyền thống lên mạng còn có những khó khăn. Trong đó, khó khăn đầu tiên chính là việc thuyết phục được các tiểu thương. Đa số bà con lâu nay vẫn quen với việc kinh doanh theo kiểu, “nhìn mặt để định giá”, “tiền trao cháo múc” hay “thách cả trả nửa”... Nếu chuyển đổi sang hình thức kinh doanh online chắc chắn thời gian đầu sẽ có những bỡ ngỡ. Bên cạnh, về phía các “thượng đế”, cũng còn những trở ngại như, nhiều người không quen dùng điện thoại thông minh cũng như các ứng dụng, không biết vận hành mua bán trên app, thiếu kinh nghiệm tiếp cận công nghệ. Trong khi đó, về phía các cơ quan chức năng khâu quản lý chất lượng sản phẩm, bảo đảm an toàn vệ sinh thực phẩm cũng vẫn còn những khó khăn, thách thức.

Tuy còn những khó khăn, hạn chế như đã nói ở trên, song việc thay đổi các mô hình kinh doanh, để phù hợp với xu thế của thời đại cũng như trong bối cảnh dịch bệnh Covid-19 diễn biến phức tạp là một yêu cầu cấp thiết. Các chợ truyền thống đang đứng trước áp lực phải thay đổi phương thức kinh doanh, để có thể tồn tại, không bị các mô hình kinh doanh hiện đại “nuốt chửng”. Tự thân các tiểu thương ở chợ truyền thống khó có thể thay đổi tình hình thì việc các công ty công nghệ như Grab vào cuộc, thực sự là tín hiệu vui đối với mô hình bán lẻ truyền thống ở các địa phương trong cả nước.