Fed chưa dừng lại chu kỳ tăng lãi suất
Chủ tịch Fed Jerome Powell cho biết, lạm phát đã dịu lại, nhưng chỉ mới ở giai đoạn đầu |
Giảm tốc độ…
Cuộc họp chính sách đầu tiên trong năm 2023 của Fed diễn ra trong hai ngày 31/1-1/2 đã kết thúc với việc cơ quan này chỉ quyết định tăng lãi suất cho vay qua đêm thêm 25 điểm cơ bản lên 4,5-4,75%. Như vậy biên độ tăng lãi suất của Fed tiếp tục được thu hẹp sau 4 lần tăng ở mức cao kỷ lục là 75 điểm cơ bản trong năm trước. Lý giải cho động thái này, Fed chỉ đơn giản cho biết, “lạm phát đã giảm bớt”.
Trong thông cáo phát đi sau cuộc họp, các yếu tố mà Fed trong năm qua nhận định đã đẩy giá cả cao hơn, bao gồm cả đại dịch, đã bị loại bỏ hoàn toàn; thậm chí cuộc xung đột Nga - Ukraine chỉ được coi là nguồn gốc của “sự bất ổn toàn cầu” chứ không phải lạm phát.
“Lần đầu tiên chúng ta có thể nói rằng quá trình giảm lạm phát đã bắt đầu”, Chủ tịch Fed Jerome Powell phát biểu tại buổi họp báo sau khi kết thúc cuộc họp chính sách và dẫn chiếu việc tốc độ tăng giá hàng hóa đã chậm lại, tình trạng thiếu hụt liên quan đến đại dịch giảm bớt và chuỗi cung ứng hoạt động trở lại bình thường. “Đây là một điều tốt”, ông nói.
Quả vậy, từ mức cao nhất là gần 7% trong tháng 6, chỉ số giá chi tiêu tiêu dùng cá nhân (PCE) - thước đo lạm phát ưa thích của Fed - đã giảm xuống còn 5% trong tháng 12. Mặc dù con số này vẫn cao hơn nhiều so với mục tiêu 2% mà Fed đề ra, nhưng nó cho thấy động thái tăng lãi suất nhanh và mạnh của Fed trong thời gian qua đang phát huy tác dụng.
Tính chung kể từ tháng 3/2022 đến nay, Fed đã tăng lãi suất 450 điểm cơ bản, nâng phạm vi lãi suất cho vay qua đêm lên 4,50% - 4,75% như hiện tại, mức cao nhất kể từ năm 2007. Điều đó được phản ánh trong một loạt chi phí vay tiêu dùng từ các khoản vay thế chấp nhà cho đến tín dụng ô tô...
Trong khi theo các chuyên gia, việc nền kinh tế Mỹ đang có nguy cơ rơi vào suy thoái cũng là nguyên nhân khiến Fed chậm lại tốc độ tăng lãi suất.
… nhưng chưa dừng lại
Tuy nhiên, các nhà hoạch định chính sách của Fed cũng dự đoán rằng sẽ cần phải có “sự gia tăng liên tục” trong chi phí đi vay, có nghĩa thời điểm dừng tăng lãi suất vẫn còn bỏ ngỏ. Điều đó trái ngược với kỳ vọng của thị trường tài chính rằng Fed sẽ sớm tạm dừng chu kỳ tăng lãi suất và bắt đầu giảm lãi suất vào cuối năm nay.
Lý do là lạm phát tại Mỹ vẫn cao hơn nhiều so với mục tiêu của Fed đề ra. Nói về cuộc chiến chống lạm phát tại buổi họp báo, ông Jerome Powell cho biết: “đó chỉ là giai đoạn đầu”. “Chúng tôi sẽ thận trọng khi tuyên bố chiến thắng và... gửi tín hiệu rằng chúng tôi nghĩ rằng đã thắng (trong cuộc chiến chống lạm phát) bởi vì chúng tôi còn một chặng đường dài phía trước”, ông nói.
Chủ tịch Fed cho biết các phân khúc quan trọng của nền kinh tế, bao gồm cả khu vực dịch vụ, vẫn chưa thấy lạm phát chậm lại, trong khi cơ hội việc làm cao và mức tăng lương vẫn mạnh cho thấy thị trường lao động “cực kỳ thắt chặt”. “Thị trường lao động tiếp tục mất cân bằng”, Powell nói. Nó cho thấy thực tế là các quan chức Fed cảm thấy có khả năng tỷ lệ thất nghiệp sẽ cần phải tăng từ mức thấp hiện tại là 3,5% để lạm phát hoàn tất hành trình quay trở lại mức trung bình mức 2%.
"Nếu bạn đang hy vọng có những dấu hiệu rõ ràng về việc tạm dừng tăng lãi suất sắp tới, thì bạn đã không còn muốn nữa. Fed đã giữ lại cụm từ “tăng liên tục” trong tuyên bố của họ, để ngỏ các lựa chọn của họ tùy thuộc vào dữ liệu kinh tế sắp tới cho biết như thế nào”, Greg McBride - Giám đốc phân tích tài chính tại Bankrate cho biết.
Tuy nhiên tuyên bố của Fed cũng chỉ ra rằng, bất kỳ lần tăng lãi suất nào trong tương lai sẽ chỉ tăng 1/4 điểm phần trăm. Song Fed cũng bỏ tham chiếu đến “tốc độ” của các lần tăng trong tương lai và thay vào đó đề cập đến “mức độ” thay đổi lãi suất. Các nhà hoạch định chính sách của Fed hy vọng ngân hàng trung ương có thể tiếp tục thúc đẩy lạm phát thấp hơn mà không gây ra suy thoái sâu hoặc khiến tỷ lệ thất nghiệp gia tăng đáng kể.