Fed vẫn còn động lực tăng lãi suất

Thị trường lao động vẫn rất mạnh

Theo số liệu của Bộ Lao động Mỹ, số đơn xin trợ cấp thất nghiệp ban đầu tại Mỹ đã tăng thêm 9.000 lên con số 225.000 trong tuần kết thúc vào ngày 24/12. Trong khi số người nhận trợ cấp sau tuần đầu tiên đã tăng 41.000 lên 1,710 triệu trong tuần kết thúc vào ngày 17/12. Đây là báo cáo đầu tiên kể từ tháng 2 cho thấy số người xin hưởng trợ cấp thất nghiệp vượt qua mức thấp trong phạm vi 1,7-1,8 triệu phổ biến trong những năm trước đại dịch coronavirus, mức được coi là biểu tượng của thị trường lao động thắt chặt.

Tuy nhiên theo các chuyên gia kinh tế, số đơn xin trợ cấp thất nghiệp ban đầu thường không ổn định trước các dịp nghỉ lễ. Hơn nữa nó vẫn ở dưới ngưỡng 270.000 mà các nhà kinh tế coi là dấu hiệu cảnh báo cho thị trường lao động.

Chủ tịch Fed Jerome Powell

Một loạt các vụ sa thải trong lĩnh vực công nghệ và các ngành nhạy cảm với lãi suất như nhà ở vẫn chưa để lại dấu ấn đáng chú ý. “Với sự gia tăng gần đây trong các thông báo sa thải đến từ các doanh nghiệp lớn, chúng tôi dự kiến sẽ thấy nhiều yêu cầu hưởng trợ cấp thất nghiệp tăng cao hơn như chúng ta thường thấy vào thời điểm này trong năm, nhưng cho đến nay điều đó vẫn chưa xảy ra”, Thomas Simons - Nhà kinh tế thị trường tiền tệ tại Jefferies cho biết.

Nguyên nhân do những người lao động bị sa thải dường như chuyển sang công việc mới một cách tương đối dễ dàng khi mà có khoảng 1,7 việc làm mở trên mỗi người thất nghiệp tính đến tháng 10, cao hơn khoảng nửa điểm so với tỷ lệ cơ hội việc làm trên tỷ lệ thất nghiệp được thấy trước đại dịch.

Quả vậy tính đến nay, bình quân nền kinh tế lớn nhất thế giới tạo thêm 392.000 việc làm mới mỗi tháng, bất chấp các đợt tăng lãi suất nhanh và mạnh của Fed, cũng như lo ngại ngày càng tăng về suy thoái kinh tế vào năm tới.

Bộ Lao động sẽ báo cáo số liệu việc làm tháng 12/2022 của Mỹ vào ngày 1/1/2023. Theo ước tính sơ bộ của các nhà kinh tế được Reuters thăm dò ý kiến, nền kinh tế lớn nhất thế giới dự báo sẽ tạo thêm khoảng 200.000 việc làm mới trong tháng cuối năm; tỷ lệ thất nghiệp ước tính không thay đổi ở mức 3,7%.

Fed sẽ còn tăng tiếp lãi suất

Việc tăng lãi suất nhanh và mạnh của Fed trong thời gian qua cũng nhằm mục tiêu hạ nhiệt thị trường lao động, làm chậm lại tốc độ tăng trưởng tiền lương, từ đó kéo giảm nhu cầu để giảm lạm phát.

Thế nhưng dù Fed đã tăng lãi suất tới 7 lần trong năm qua với mức tăng tổng cộng 425 điểm cơ bản, trong đó có 4 lần tăng lãi suất liên tiếp ở mức cao kỷ lục 75 điểm cơ bản, đưa phạm vi lãi suất cho vay qua đêm lên cao nhất trong 15 năm là 4,25% - 4,5%; song thị trường lao động Mỹ vẫn rất mạnh và lạm phát tại Mỹ vẫn cao gấp hơn 3 lần mục tiêu 2% của Fed.

Bởi vậy Fed được dự báo sẽ còn tiếp tục tăng lãi suất trong thời gian tới dù tốc độ có chậm hơn. Phát biểu tại cuộc họp báo sau cuộc họp chính sách cuối năm 2022 - cuộc họp mà Fed quyết định tăng lãi suất thêm 50 điểm cơ bản - Chủ tịch Fed Jerome Powell tuyên bố, Fed có thể sẽ không nhất thiết phải tăng lãi suất sau mỗi cuộc họp chính sách trong năm tới, nhưng cũng sẽ không có bất kỳ động thái cắt giảm lãi suất nào.

Đồ thị điểm (dot plot) tại kyfhojp này cũng cho thấy, có tới 17 trong số 19 nhà hoạch định chính sách dự kiến lãi suất sẽ ở mức trên 5% vào năm 2023, trong đó có 2 nhà hoạch định chính sách dự đoán lãi suất sẽ trên 5,5%, 5 người dự đoán trên 5,25% và 10 dự đoán trên 5,0%; trong khi chỉ có 2 dự đoán sẽ dưới 5%. Có nghĩa Fed có thể còn tăng lãi suất thêm ít nhất là 75 điểm cơ bản nữa so với phạm vi hiện tại.

Các quan chức Fed cũng dự đoán tỷ lệ thất nghiệp có thể tăng gần một điểm phần trăm lên 4,6% vào năm tới, với quy mô hiện tại của lực lượng lao động Mỹ sẽ tương đương với khoảng 1,5 triệu người mất việc làm.

Tuy nhiên, để đạt được điều đó sẽ đòi hỏi phải đảo ngược đáng kể xu hướng tăng trưởng việc làm đã tồn tại trong nền kinh tế Mỹ trong hơn một thập kỷ, ngoại trừ hai tháng mất việc làm lịch sử trong đại dịch coronavirus. Tính đến nay, thị trường lao động Mỹ đã phục hồi tất cả 22 triệu vị trí việc làm bị cắt giảm trong thời gian phong tỏa do Covid-19.