G20 nỗ lực xây dựng hệ thống thuế công nghệ số

“Bạn cần phải có một hệ thống thuế quốc tế”, Bộ trưởng Tài chính Mỹ Steven Mnuchin nói với các chức sắc cấp cao hôm thứ Bảy tuần trước (22/2). “Trong một nền kinh tế toàn cầu, bạn không thể có các hệ thống thuế quốc gia khác nhau và chúng xung đột với nhau. Điều đó là không tốt cho mỗi quốc gia, không tốt cho các công ty đa quốc gia và nó sẽ không hoạt động”, ông nói.

Trong khi đó, EU - nơi không có một ngành công nghiệp công nghệ đáng chú ý, đang dẫn đầu một xu hướng toàn cầu nhằm điều chỉnh các công ty công nghệ lớn. Còn những người khổng lồ ở Thung lũng Silicon của Mỹ, những người thống trị công nghiệp công nghệ, sợ rằng chính sách thuế mới và việc siết chặt các quy định có thể kìm hãm sự đổi mới hoặc làm tổn thương lợi nhuận của công ty này.

Ảnh minh họa

“Đây là một câu hỏi chính trị quan trọng trong thế kỷ 21”, Bruno Le Maire - Bộ trưởng Kinh tế và Tài chính của Pháp nói. “Các công ty lớn nhất trên thế giới dù không có sự hiện diện ở nhiều quốc gia song vẫn đang kiếm được những khoản lợi nhuận lớn mà không phải trả thuế”, ông nói. Theo ông, sẽ là không công bằng khi các công dân đang phải nộp thuế, trong khi các công ty quan trọng nhất trên thế giới đang trốn thuế.

Hiện nhiều quốc gia châu Âu, bao gồm Pháp, Tây Ban Nha, Áo, Ý, Anh và Hungary đã lên kế hoạch đánh thuế kỹ thuật số hoặc cố gắng thay đổi những bất cập này, kêu gọi một cách tiếp cận đa phương hơn để giải quyết vấn đề. “Rõ ràng là chúng ta cần có chính sách thuế”, Olaf Scholz - Bộ trưởng Tài chính Đức nói. “Đây là một dấu hiệu rõ ràng cho thấy hệ thống thuế của chúng ta hiện nay phải được cải tổ”, ông nói thêm.

Hiện Tổ chức Hợp tác và Phát triển kinh tế (OECD) đang phát triển các quy tắc toàn cầu để buộc các công ty kỹ thuật số nộp thuế ở nơi họ kinh doanh, thay vì nơi họ đăng ký các công ty con. OECD hy vọng sẽ đạt được thỏa thuận vào đầu tháng 7 và sẽ được G20 thừa nhận vào cuối năm.

Một số giám đốc điều hành công nghệ, bao gồm Mark Zuckerberg cũng tán thành những nỗ lực của OECD. Nhưng nỗ lực của OECD đã bị đình trệ vào cuối năm ngoái do những thay đổi vào phút cuối theo yêu cầu của Washington, điều mà nhiều quan chức G20 coi là miễn cưỡng đối phó với vấn đề này trước cuộc bầu cử tháng 11.

“Vấn đề lớn nhất của chúng tôi về thuế dịch vụ kỹ thuật số là: Một, nó phân biệt đối xử; Hai, đó là thuế doanh thu gộp, trông rất giống thuế nhập khẩu. Nó không phải là một loại thuế thu nhập”, Mnuchin nói.

Tuy nhiên theo Mnuchin, các nước OECD đã gần đạt được thỏa thuận về mức thuế tối thiểu, cho dù vẫn còn một chặng đường dài để giải quyết vấn đề nộp thuế ở đâu và một số khía cạnh của đề xuất thuế có thể cần phải được Quốc hội Mỹ thông qua. “Tin tốt là, tôi nghĩ rằng chúng ta gần đạt được sự đồng thuận về trụ cột thứ hai”, ông nói thêm. “Nếu giải quyết được trụ cột thứ hai, chúng ta cũng sẽ giải quyết được rất nhiều đối với trụ cột thứ nhất”, Mnuchin nói.

“Trụ cột một” theo đề xuất của OECD đề cập đến việc phân bổ lại các quyền về thuế, trong đó giải quyết các vấn đề như phải nộp thuế ở đâu và dựa trên cơ sở nào. Còn “trụ cột hai” tập trung vào một cơ chế chống xói mòn cơ sở tính thuế toàn cầu và ngăn chặn sự hành vi chuyển lợi nhuận và sẽ đảm bảo mức thuế tối thiểu được trả bởi các công ty đa quốc gia.

“Tôi nghĩ rằng tất cả chúng ta đều muốn thực hiện điều này trước khi kết thúc năm”, Mnuchin nói.

Một dự thảo thông cáo G20, được Reuters nhìn thấy, cho thấy các nhà lãnh đạo tài chính sẽ tán thành cách tiếp cận của OECD trong thông cáo cuối cùng của họ, ủng hộ thuế cần thiết khi kinh doanh được tiến hành và cần mức thuế tối thiểu.