Hàng giả, hàng nhái trên sàn TMĐT: Tăng trách nhiệm của các chủ sàn

	Hàng giả, hàng nhái vẫn “bủa vây” người tiêu dùng
	Đừng để hàng giả, hàng nhái có đất “diễn”

Cần nâng cao trách nhiệm của các chủ sàn TMĐT

Theo Tổng cục Quản lý thị trường (Bộ Công thương), thời gian qua các lực lượng chức năng đã phối hợp phát hiện nhiều vụ lợi dụng TMĐT để kinh doanh hàng nhập lậu, hàng giả, hàng không rõ nguồn gốc xuất xứ với quy mô lớn. Tình trạng chào bán hàng giả, hàng cấm, hàng nhập lậu trên các trang TMĐT, mạng xã hội có xu hướng gia tăng. Trong khi đó các đối tượng sử dụng nhiều hình thức gian lận tinh vi có thể qua mắt được các chủ sàn TMĐT và các cơ quan chức năng, điều này gây nhiều khó khăn trong quá trình phát hiện và xử lý.

Trên thực tế, tình trạng hàng giả, hàng nhái, hàng xâm phạm sở hữu trí tuệ trên các sàn TMĐT được người tiêu dùng phản ánh khá nhiều và cũng nhiều vụ việc được xử lý. Tính từ đầu năm đến nay, lực lượng chức năng đã kiểm tra gần 3.000 vụ việc, xử lý 2.213 vụ việc vi phạm, xử phạt 16,3 tỷ đồng, hàng vi phạm có trị giá lên tới hơn 40 tỷ đồng vi phạm về TMĐT và lợi dụng hình thức này để kinh doanh hàng lậu, hàng không rõ nguồn gốc, xâm phạm sở hữu trí tuệ, hàng giả.

Theo Cục TMĐT và Kinh tế số, tình trạng lợi dụng TMĐT để kinh doanh hàng giả, đang gây ảnh hưởng lớn đến môi trường kinh doanh và niềm tin cho người tiêu dùng, trong đó nhiều phản ảnh, khiếu nại, tranh chấp trực tuyến trong TMĐT. Các sàn TMĐT cũng đã gỡ bỏ, xử lý hàng chục ngàn gian hàng vi phạm. Tuy vậy, nhiều sàn TMĐT cho biết đã gặp khó do không có đủ năng lực, thẩm quyền để xác định hàng giả.

Có thể thấy, tình trạng hàng giả, hàng nhái trên các sàn TMĐT vẫn diễn ra khá phổ biến. Theo Cục Cạnh tranh và Bảo vệ người tiêu dùng (Bộ Công thương), trung bình hàng năm, cục tiếp nhận trên 1.500 khiếu nại, yêu cầu của người tiêu dùng, trong đó có khoảng trên 50% liên quan đến các giao dịch TMĐT hoặc vấn đề hàng giả, hàng nhái, hàng kém chất lượng. Các vi phạm điển hình bao gồm: Chất lượng hàng hóa, hàng nhận được không giống với quảng cáo; thông tin sai về xuất xứ, giá cả, không thực hiện nghĩa vụ bảo hành, không xuất hóa đơn.

Thực tế cho thấy, việc kiểm tra, xử lý vi phạm trên các sàn TMĐT của các cơ quan chức năng trong thời gian qua chưa thực sự hiệu quả bởi tình trạng công khai bán hàng nhái, hàng giả vẫn diễn ra. Mặc dù các sàn TMĐT như Lazada.vn, Sendo.vn, Shopee.vn, Tiki.vn... đã tham gia ký kết với Bộ Công thương cam kết “Nói không với hàng giả trong TMĐT” nhưng vi phạm vẫn diễn ra phổ biến. Hiện nay mọi hoạt động từ xét duyệt thông tin người bán, đăng tải thông tin hàng hóa, giao dịch, thanh toán đều thông qua đơn vị vận hành sàn giao dịch TMĐT.

Trong khi đó, việc xét duyệt hồ sơ cũng như quản lý của các sàn còn lỏng lẻo dẫn đến hàng hóa không rõ nguồn gốc xuất xứ, hàng giả, hàng nhái tràn lan trên mạng mà không có biện pháp kiểm soát. Các quy định hiện hành chưa gắn chặt trách nhiệm của chủ sàn TMĐT đối với đối tác bán hàng trên sàn, vì vậy cần sửa đổi khung khổ pháp lý về quản lý sàn TMĐT theo hướng tăng trách nhiệm của các chủ sàn.

Theo ông Đặng Hoàng Hải (Cục trưởng Cục TMĐT và Kinh tế số), cùng với việc tốc độ tăng trưởng TMĐT tăng lên thì số lượng các vụ vi phạm về hàng giả, hàng nhái cũng tăng lên. Hiện các cơ quan chức năng cũng như các DN kinh doanh sàn TMĐT đều mạnh tay trong vấn đề xử lý vấn đề này, nhiều trang TMĐT cũng đã ký cam kết "Nói không với hàng giả trong TMĐT".

Tuy nhiên do chế tài xử phạt còn nhẹ, chưa đủ sức răn đe nên công tác đấu tranh còn nhiều hạn chế. Mới đây, Chính phủ đã ban hành Nghị định số 98/2020/NĐ-CP quy định xử phạt vi phạm hành chính trong hoạt động thương mại, sản xuất, buôn bán hàng giả, hàng cấm và bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng. Mức phạt cho các hành vi gian lận, kinh doanh hàng giả, hàng cấm trên TMĐT nâng cao nhiều lần, cao nhất là 50 triệu đồng, nghị định này sẽ có hiệu lực từ ngày 15/10/2020. Cùng với các chế tài, quy định thì việc nâng cao trách nhiệm của các chủ sàn TMĐT cũng cần được đẩy mạnh, ông Đặng Hoàng Hải nhấn mạnh.