Khai mạc Kỳ họp thứ 9, Quốc hội khóa XV: Mở ra kỷ nguyên cải cách thể chế

Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn phát biểu khai mạc Kỳ họp thứ 9, Quốc hội Khóa XV

Sửa đổi Hiến pháp và cải cách pháp luật

Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn mở đầu bài phát biểu khai mạc Kỳ họp thứ 9 bằng lời chào mừng nồng nhiệt đến các lãnh đạo, nguyên lãnh đạo Đảng, Nhà nước, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, các đại biểu Quốc hội, khách quý và toàn thể đồng bào, chiến sĩ cả nước. Ông nhấn mạnh rằng kỳ họp diễn ra trong không khí vui mừng của các sự kiện lịch sử, kỷ niệm 50 năm Ngày Giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước và hướng tới kỷ niệm 135 năm ngày sinh Chủ tịch Hồ Chí Minh. Với ý nghĩa đặc biệt quan trọng, kỳ họp này được xem là bước ngoặt để thể chế hóa các chủ trương lớn của Đảng, tạo động lực cho phát triển đất nước trong giai đoạn mới.

Chủ tịch Quốc hội cho biết, Quốc hội sẽ làm việc trong 37 ngày, chia thành hai đợt, xem xét và quyết định khối lượng công việc lớn nhất từ trước đến nay, bao gồm các lĩnh vực lập hiến, lập pháp, giám sát tối cao và các vấn đề quan trọng của đất nước.

Tổng Bí thư Tô Lâm tham dự kỳ họp

Về công tác lập hiến, Quốc hội sẽ xem xét thông qua nghị quyết sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp năm 2013, một nhiệm vụ mang tính chiến lược cả về chính trị và pháp lý. Mục tiêu là sắp xếp tổ chức bộ máy nhà nước theo hướng tinh gọn, hiệu năng, hiệu quả, gần dân và sát thực tiễn.

Để thực hiện, Quốc hội sẽ thành lập Ủy ban dự thảo sửa đổi Hiến pháp năm 2013, áp dụng nhiều đổi mới trong phương pháp và quy trình, đặc biệt là lấy ý kiến rộng rãi của Nhân dân. Dự thảo nghị quyết sẽ được nghiên cứu, tiếp thu, chỉnh lý để trình Quốc hội thông qua trước ngày 30/6/2025, có hiệu lực từ ngày 1/7/2025.

Về lập pháp, Quốc hội sẽ xem xét 54 dự án luật và nghị quyết, trong đó thông qua 34 dự án luật, 14 dự thảo nghị quyết và cho ý kiến về 6 dự án luật khác. Các lĩnh vực được ưu tiên bao gồm tổ chức bộ máy nhà nước, quốc phòng, an ninh, tư pháp, tài chính, ngân sách, giáo dục, khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số.

Chủ tịch Quốc hội nhấn mạnh, các luật và nghị quyết đã thông qua tại Kỳ họp bất thường lần thứ 9 đã phục vụ hiệu quả cho cuộc cách mạng sắp xếp tinh gọn bộ máy, tháo gỡ vướng mắc thể chế, tạo không gian phát triển mới cho địa phương và cả nước. Ông đánh giá cao tinh thần quyết tâm của các cơ quan trong hệ thống chính trị, từ Trung ương đến địa phương, và sự hy sinh quyền lợi cá nhân của nhiều cán bộ, đảng viên vì sự phát triển chung.

Chủ tịch Quốc hội khẳng định, Quốc hội sẽ quán triệt nghiêm túc Nghị quyết số 66 ngày 30/4/2025 của Bộ Chính trị về đổi mới công tác xây dựng và thi hành pháp luật, đáp ứng yêu cầu phát triển đất nước trong kỷ nguyên mới. Ông cũng đề cập đến bài viết quan trọng của Tổng Bí thư Tô Lâm, nêu cụ thể các định hướng thực hiện nghị quyết này, nhấn mạnh vai trò của cải cách pháp luật trong việc thúc đẩy hiện đại hóa và phát triển bền vững.

Kinh tế, xã hội và giám sát tối cao

Về kinh tế - xã hội và ngân sách nhà nước, Chủ tịch Quốc hội cho biết, Quốc hội sẽ thảo luận và quyết định nhiều vấn đề chiến lược để đảm bảo phát triển kinh tế, quốc phòng, an ninh và hội nhập quốc tế. Quốc hội sẽ xem xét các báo cáo quan trọng của Chính phủ, bao gồm phê chuẩn quyết toán ngân sách nhà nước năm 2023, đánh giá bổ sung kết quả thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội và ngân sách nhà nước năm 2024, cũng như tình hình thực hiện kế hoạch những tháng đầu năm 2025. Đặc biệt, Quốc hội sẽ điều chỉnh dự toán ngân sách năm 2025, bố trí ít nhất 3% ngân sách cho phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số, hướng tới mục tiêu tăng trưởng kinh tế 8% trong năm 2025 và đạt mức hai con số trong các năm tiếp theo.

Chủ tịch Quốc hội nhấn mạnh, Quốc hội sẽ thông qua nghị quyết về sáp nhập đơn vị hành chính cấp tỉnh, thành lập Hội đồng bầu cử quốc gia, quyết định rút ngắn nhiệm kỳ Quốc hội khóa XV và Hội đồng nhân dân nhiệm kỳ 2021-2026, đồng thời xác định ngày bầu cử đại biểu Quốc hội khóa XVI và Hội đồng nhân dân nhiệm kỳ 2026-2031. Trong thời gian kỳ họp, Ủy ban Thường vụ Quốc hội sẽ xem xét thông qua các nghị quyết sắp xếp đơn vị hành chính cấp xã cùng nhiều nhiệm vụ quan trọng khác, đảm bảo sự đồng bộ trong cải cách hành chính.

Về giám sát tối cao, Quốc hội sẽ xem xét báo cáo của Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, tổng hợp ý kiến và kiến nghị của cử tri gửi đến kỳ họp, cùng báo cáo của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về kết quả giám sát việc giải quyết kiến nghị của cử tri từ Kỳ họp thứ 8. Quốc hội sẽ dành 1,5 ngày cho hoạt động chất vấn và trả lời chất vấn, tập trung vào các lĩnh vực gắn bó với đời sống nhân dân và quản lý nhà nước. Ngoài ra, Quốc hội sẽ xem xét báo cáo kết quả thực hiện chương trình giám sát năm 2025 và thông qua nghị quyết về chương trình giám sát năm 2026, đảm bảo vai trò giám sát hiệu quả của cơ quan quyền lực cao nhất.

Chủ tịch Quốc hội khẳng định rằng Kỳ họp thứ 9 mang ý nghĩa lịch sử, thực hiện các đột phá thể chế để bước vào kỷ nguyên hiện đại hóa, số hóa, xanh hóa và phát triển bền vững. Ông kêu gọi các đại biểu Quốc hội tập trung cao độ, phát huy trí tuệ, bản lĩnh và tinh thần trách nhiệm, đổi mới trong thảo luận và đưa ra các quyết định sáng suốt. Ông nhấn mạnh sự cần thiết của sự phối hợp chặt chẽ với các cơ quan, tổ chức liên quan để quán triệt Nghị quyết 66, đáp ứng yêu cầu phát triển đất nước trong bối cảnh mới.

Với tầm nhìn chiến lược và quyết tâm cao, Kỳ họp thứ 9 không chỉ đáp ứng yêu cầu tinh gọn bộ máy mà còn đặt nền tảng pháp lý vững chắc cho phát triển kinh tế - xã hội. Thông qua các quyết sách về sửa đổi Hiến pháp, cải cách pháp luật, và giám sát tối cao, Quốc hội đang thể hiện vai trò tiên phong trong việc hiện thực hóa các chủ trương của Đảng, đáp ứng kỳ vọng của cử tri, và tạo động lực mạnh mẽ cho giai đoạn phát triển mới của đất nước.