Kim Long con gái mỹ miều

Giai thoại miền gái đẹp

Địa danh Kim Long (TP.Huế) từng được biết đến với sự kiện năm 1636, khi chúa Nguyễn Phúc Lan dời thủ phủ từ Phước Yên về Kim Long và xây dựng thành một đô thị lớn. Đây là lần đầu tiên đô thị người Việt xây dựng bên bờ sông Hương. Lại càng xao xuyến hơn khi miền đất này đã sản sinh ra nhiều người con gái đẹp, từng đi vào thơ ca được xem là của vua Thành Thái: “Kim Long con gái mỹ miều - Trẫm thương, trẫm nhớ, trẫm liều, trẫm đi”.

Biểu diễn thời trang tại chương trình Huế dịu dàng

Các vị cao niên trong làng Kim Long cho rằng, ngoảnh lại đã hơn 100 năm, giai thoại vua Thành Thái ngày xuân cải trang thành người dân bách tính liều mình men theo sông Hương lên Kim Long tìm chọn quý phi. Người đời kể lại, tìm kiếm khắp nơi chẳng gặp ai vừa ý, ông đành thuê một chiếc đò ra về. Đò vừa ghé vào bờ, mới bước lên, nhà vua trông thấy cô lái đò đôi má ửng hồng rất có duyên.

Lòng người xao xuyến đến nỗi cầm lòng không đậu, kẻ thường dân lộ nguyên hình bản tính bậc thiên tử: “Nì, o tê. O có muốn lấy vua không?”. Cô lái đò tình thiệt, nhìn ông khách lạ đời: “Đừng có bậy bạ mà họ lấy đầu chừ!”. Vua dấn tới và đổi giọng: “Tui nói thiệt đó, o có muốn lấy vua thì tui làm mối cho”…

Thực hư câu chuyện ra sao vẫn chưa rõ, nhưng người xưa đã khéo léo và tinh tế mượn thơ để giới thiệu và khơi dậy lòng người sự khao khát khám phá về một vùng đất huyền thoại. Đã có bao gã si tình mãi theo lời câu ca kia mà tìm về Kim Long mơ mộng dáng huyền để rồi nặng duyên với mảnh đất này.

Ngồi chiếu hoa nghe ca Huế

Ở giữa sân đình làng Kim Long, khách ngồi trên manh chiếu hoa nhâm nhi ly trà sen, nghe ca Huế thính phòng mà trải nghiệm hai câu thơ “Kim Long con gái mỹ miều/Trẫm thương, trẫm nhớ, trẫm liều, trẫm đi” qua vẻ đẹp tà áo dài tôn vinh người con gái Huế.

Dưới ánh đèn màu tim tím lung linh, làn điệu ca Huế thính phòng mở đầu, kéo dài xuyên suốt chương trình như khẽ chạm từng mảng rêu phong thâm trầm mọc trên tường đình làng Kim Long hơn 300 năm tuổi này. Đặc biệt, phần trình diễn áo dài của nhà thiết kế Viết Bảo do thiếu nữ Huế thể hiện khơi gợi nét thôn quê dân dã làm đắm say lòng người.

Biểu diễn ca Huế thính phòng tại chương trình Huế dịu dàng ở đình làng Kim Long

Sân đình Kim Long điểm xuyết thêm những bức họa hoa sen, tôn vinh vẻ đẹp tà áo dài và thiếu nữ Huế. Nhà thiết kế trẻ Viết Bảo khởi xướng và tổ chức chương trình thường xuyên vào ngày 25 hàng tháng, trải lòng: Sinh ra từ chốn cung đình, ca Huế mang nét phong lưu, quý phái. Người tham gia sinh hoạt trong nhóm ca Huế xưa thường là quý tộc, quan lại trong cung đình, các văn nhân, nho sĩ.

Họ đều có trình độ, kiến thức văn chương uyên thâm, có thể viết nên những lời ca bay bổng, sâu sắc. Đồng thời họ ngồi chung một manh chiếu để thưởng thức một cách thấu hiểu những lời ca, ý nhạc của bạn sáng tác và bạn diễn.

Sự đồng đều về trình độ thưởng thức, sự tương đồng về đẳng cấp xã hội giữa những người trong nhóm ca Huế đã giúp mối tương giao giữa họ trở nên khăng khít hơn. Trải qua bao biến thiên lịch sử, không gian biểu diễn ca Huế nay là bục sân khấu, phông màn, đèn chiếu và các hàng ghế khán giả. Diễn viên ca Huế có một khoảng cách nhất định với khán giả nên khó có sự giao lưu qua lại mật thiết như xưa.

Đặc biệt, hình thức biểu diễn ca Huế trên đò sông Hương thường ngày ít chú ý đến tính nghệ thuật mà thiên về kinh doanh. Du khách trả tiền để xem biểu diễn ca Huế. Diễn viên chỉ quan tâm biểu diễn phục vụ cho nhiều loại khán thính giả khác nhau mà ít khi là khách tri âm. Điều này gần như sự giao lưu chỉ diễn ra có một chiều: diễn viên đàn, hát, khán giả ngồi nghe.

Để khắc phục những nhược điểm đó và tạo cho ca Huế trở về với không gian xưa vốn có, nhà thiết kế đã khởi xướng chương trình ca Huế tại làng Kim Long. Viết Bảo cho biết: “Kim Long xưa gắn với ngôi đình làng vốn nổi tiếng là vùng đất của gái đẹp, nên ngoài phần tôn vinh vẻ đẹp con gái Huế qua trình diễn áo dài với các thiết kế lấy ý tưởng từ hoa sen và các ấn triện Huế được các hoa khôi, người đẹp thể hiện, còn có phần biểu diễn các làn điệu chầu văn, hò mái nhì, hò đối đáp... đặc sắc của Huế do các nghệ sĩ tên tuổi thể hiện. Bên cạnh đó, du khách còn có cơ hội trải nghiệm trà sen, bánh Huế do chính tay các nghệ nhân bản địa thực hiện tại chỗ…”.

Lâu nay, du khách vẫn than phiền về việc Huế thiếu không gian tham quan, du ngoạn, vui chơi về đêm thì nay Huế dịu dàng đáp ứng điều đó. Chương trình đã mang đến sự khác lạ cho những người yêu và đam mê ca Huế khi chưa bao giờ được xem và thưởng thức ca Huế ở một nơi nào khác ngoài bến Tòa Khâm và trên sông Hương.

Bài và ảnh Hoàng Anh