Kỳ vọng từ tăng tốc giải ngân đầu tư công

Giữ nguyên dự báo tăng trưởng

Mức dự báo tăng trưởng GDP 5,8% năm nay trong ADO tháng 9 vừa công bố thực ra không có thay đổi so với bản cập nhật ADO tháng 7 trước đó. Cụ thể sau nửa đầu năm tăng trưởng không khả quan và như kỳ vọng (GDP chỉ tăng 3,72%), báo cáo cập nhật ADO tháng 7/2023 của ADB đã hạ triển vọng tăng trưởng của Việt Nam trong năm 2023 xuống còn 5,8% (từ mức 6,5% đưa ra trong ADO tháng 4/2023). Lý giải về việc giữ nguyên dự báo này, ông Nguyễn Bá Hùng - Chuyên gia kinh tế trưởng ADB tại Việt Nam cho biết, thực tế trong ADO tháng 7 đã dự báo nhu cầu bên ngoài yếu tiếp tục gây áp lực lên xuất khẩu, trong khi các điều kiện trong nước dự kiến sẽ được cải thiện hơn. “Nhìn lại diễn biến và các dữ liệu kinh tế từ tháng 7 đến nay của Việt Nam, chúng ta thấy các dấu hiệu tích cực và đang đi đúng hướng như đã nhận định. Bên cạnh đó, kinh tế thế giới, khu vực trong hơn 2 tháng vừa qua cũng không có gì biến động lớn. Đấy là những cơ sở để chúng tôi cho rằng không có yếu tố nào quá bất thường để nâng hay hạ dự báo trong lần cập nhật này”, chuyên gia này cho biết.

Trong khi đó theo ông Shantanu Chakraborty, Giám đốc quốc gia của ADB tại Việt Nam, mặc dù tăng trưởng chậm trong nửa đầu năm nhưng có những cơ sở và tín hiệu tích cực cả từ phía cung và cầu để tin tưởng nền kinh tế mức dự báo tăng trưởng GDP 5,8% là rất khả thi; Đã có những dấu hiệu tích cực của một số ngành, như ngành dịch vụ phục hồi tốt (đặc biệt liên quan đến du lịch), ngành nông nghiệp có được giá cao và ổn định; trong khi đầu tư công có những cải thiện và sẽ có tác động lan tỏa đến ngành xây dựng, khai mỏ…; và tiêu dùng trong nước tích cực. Ông Shantanu Chakraborty, Giám đốc quốc gia của ADB tại Việt Nam nhận định: “Môi trường bên ngoài yếu, gồm cả sự phục hồi chậm chạp tại Trung Quốc, ảnh hưởng tiêu cực tới lĩnh vực sản xuất định hướng xuất khẩu của Việt Nam. Tuy nhiên, nền kinh tế vẫn vững vàng và dự kiến sẽ phục hồi nhanh trong tương lai gần nhờ tiêu dùng trong nước mạnh mẽ, được hỗ trợ bởi lạm phát ở mức vừa phải, tăng tốc giải ngân vốn đầu tư công và cải thiện các hoạt động thương mại”.

Cùng với mức dự báo tăng trưởng 5,8% năm 2023, bản cập nhật ADO tháng 9 của ADB cũng dự kiến tăng trưởng kinh tế năm 2024 ở mức 6,0% (từ mức 6,8% đưa ra trong ADO tháng 4), chủ yếu do nhu cầu bên ngoài chưa hồi phục tích cực. Các dự báo về lạm phát cũng được điều chỉnh giảm, từ 4,5% xuống còn 3,8% cho năm 2023 và từ 4,2% xuống còn 4,0% cho năm 2024.

Điều hành lãi suất phù hợp, linh hoạt

Tại báo cáo ADO tháng 9 cập nhật tình hình kinh tế Việt Nam, các chuyên gia ADB cũng đánh giá tích cực các điều hành vĩ mô của Chính phủ thời gian qua, đặc biệt nhấn mạnh về điều hành tiền tệ là phù hợp và linh hoạt khi NHNN đã có những chủ động trong điều chỉnh giảm lãi suất.

“Chính sách tiền tệ thích ứng và hiệu quả là một trong những yếu tố chính dẫn tới sự vững vàng của nền kinh tế. Chúng ta cũng không nên quên thực tế rằng, kinh tế toàn cầu hiện nay thực sự vẫn đang có rất nhiều cơn gió ngược bất lợi và việc Việt Nam vẫn tiếp tục duy trì được tăng trưởng kinh tế tốt, như ở mức dự báo 5,8% trong năm nay, thì chúng ta cũng phải ghi nhận những chính sách, các biện pháp điều hành chính sách tiền tệ của NHNN từ trước tới nay”, ông Shantanu Chakraborty nhấn mạnh.

Khẳng định chính sách tiền tệ thời gian qua phù hợp và linh hoạt, ông Nguyễn Bá Hùng cho rằng, điều hành lãi suất là một công cụ chính sách quan trọng và phải đặt trong bối cảnh, điều kiện kinh tế trong nước ở từng thời điểm cụ thể, thích ứng với thực trạng tăng trưởng. Bên cạnh đó, việc điều hành lãi suất có một mục tiêu tương đối rõ ràng trong tương quan với lạm phát, làm sao đảm bảo lãi suất thực dương nhưng ở mức phù hợp, không nên cao quá để khuyến khích tiêu dùng hiện tại. Trong ngắn hạn, chuyên gia này cho rằng, dư địa để giảm thêm lãi suất không còn nhiều trong bối cảnh lạm phát đang có xu hướng nhích dần lên. Trong tương lai xa hơn, lãi suất nên ở mức nào sẽ phải phụ thuộc vào diễn biến kinh tế thực tế thời điểm đó để điều hành phù hợp.

Các chuyên gia ADB cho rằng, tăng trưởng kinh tế Việt Nam vẫn có khả năng phục hồi trong môi trường còn nhiều thách thức. Rủi ro vẫn còn nên triển vọng cũng vừa lạc quan, vừa thận trọng. Vì vậy, các ưu tiên trong ngắn hạn cần tập trung vào cải thiện các yếu tố nội tại thực hiện những biện pháp chính sách mang tính chủ động. Theo đó, cùng với kỳ vọng tiêu dùng nội địa sẽ được hỗ trợ bởi lạm phát ở mức vừa phải và tiếp tục tăng trưởng trong các tháng còn lại của năm, các chuyên gia cũng tin tưởng việc tăng tốc chi tiêu của Chính phủ, giải ngân đầu tư công sẽ là sự kích cầu được mong đợi trong các tháng còn lại, là động lực chính cho phục hồi và tăng trưởng kinh tế trong năm 2023. Nhấn mạnh sự phối hợp về chính sách có thể giúp kinh tế phục hồi một cách hiệu quả nhưng trong ngắn hạn, ông Nguyễn Bá Hùng cho rằng, cần thực hiện chính sách tiền tệ mang tính hỗ trợ và chính sách tài khóa mở rộng. “Tăng trưởng tín dụng chậm cho thấy việc nới lỏng chính sách tiền tệ cần được phối hợp chặt chẽ với việc thực thi chính sách tài khóa để thúc đẩy hoạt động kinh tế một cách hiệu quả”, chuyên gia này lưu ý.