Làm sao để bớt gánh lo “việc nước”

Nỗi khổ vì nước của người dân Thủ đô

Tình trạng giảm áp lực nước và nguồn nước được Sở Xây dựng Hà Nội ghi nhận khi đi kiểm tra áp lực nước tại các điểm cung cấp nước sông Đà cho mạng phân phối của thành phố. Ngoài Công ty nước sạch Hà Nội, các đơn vị phân phối khác như Viwaco, nước sạch Hà Đông cũng rơi vào tình trạng thiếu nguồn sau khi đường ống nước sạch sông Đà bị vỡ.

Nhiều khu vực được cấp nước luân phiên và cấp bằng xe stec như Láng Hạ, Láng Thượng, Thịnh Quang, Ô Chợ Dừa, Trung Liệt và Quang Trung của quận Đống Đa, quận Cầu Giấy và các phường Đông Ngạc, Thụy Phương, Cầu Diễn, Phú Diễn, Minh Khai, Xuân Phương, Tây Tựu của quận Bắc Từ Liêm...

Đường ống nước thường xuyên vỡ tiềm ẩn nguy cơ mất an toàn

Còn nhớ năm ngoái, khi cơ quan điều tra vào cuộc trong vụ tiêu cực thi công đường ống nước Sông Đà, 2 giám đốc liên quan đến chất lượng đường ống, quy trình kỹ thuật thi công đường ống nước sông Đà bị bắt giam. Lãnh đạo TP. Hà Nội đã nhận lỗi thiếu trách nhiệm trong việc “chưa phối hợp chặt chẽ với chủ đầu tư để kiểm tra, giám sát về thiết kế, thi công dự án, nhất là tuyến đường ống”.

Giá như trước đây, thành phố sâu sát hơn ngay từ đầu, giá như người ta có trách nhiệm hơn với từng đồng vốn của dân thì “bài ca” vỡ ống đã không xảy ra. Khi việc xử lý tiêu cực, thiếu trách nhiệm còn chưa ngã ngũ thì Hà Nội đã đưa ra một quyết định khiến người dân Thủ đô và dư luận báo chí rất bất ngờ là tiếp tục giao cho Vinaconex thi công tuyến ống nước sông Đà thứ 2.

Vẫn chỉ là những lời hứa

Có 3 lý do để TP. Hà Nội bỏ qua những băn khoăn của dư luận, đưa ra quyết định giao Vinaconex thi công đường ống sông Đà thứ 2. Thứ nhất, “do Bộ Xây dựng đề nghị cho Vinaconex tiếp tục dự án”. Thứ hai, “Vinaconex cam kết khắc phục sự cố, xin lỗi nhân dân”; Thứ ba, thành phố thấy Vinaconex có tinh thần cầu thị”.

Một khi lãnh đạo thành phố đã quyết thì người dùng nước, dù muốn hay không, cũng phải cố tin vào sự chọn lựa đó mà yên lòng chờ đợi.

Theo kế hoạch, tuyến ống số 2 sẽ khởi công vào tháng 8/2014 và hoàn thành vào cuối tháng 4/2015. Nhưng rồi, trước mùa nắng này, người Hà Nội lại tiếp tục nghe chủ đầu tư hứa hẹn. Không phải hứa hoàn thành mà là hứa sẽ khởi công.

Nghĩa là gần một năm qua, đường ống thứ 2 mà người dân chờ đợi ấy vẫn chỉ nằm trên giấy. Và nguyên nhân của sự chậm trễ này, theo Tổng giám đốc Vinaconex thì “không phải vì nhà đầu tư chưa đủ vốn mà vì vướng cơ chế, chính sách”.

Theo cách giải thích của ông Tổng này thì cái “cơ chế bị vướng” ấy là “cơ chế đặc thù” mà công ty đã xin Chính phủ để khởi công sớm vào năm ngoái nhưng không được Chính phủ đồng ý. Nghĩa là sự chặt chẽ của pháp luật về xây dựng được cho là nguyên nhân chính dẫn đến sự chậm trễ, để dân phải chờ đợi.

Vì vậy, trước đông đủ các cơ quan truyền thông tại cuộc họp báo mới đây, Tổng giám đốc Vinaconex không ngần ngại bày tỏ: “Nếu cơ chế chính sách thông thoáng, các ban ngành hỗ trợ, thẩm định phê duyệt sớm thì Vinaconex sẽ khởi công vào tháng 8 này, để đến tháng 6 hoặc tháng 8/2016 dự án sẽ hoàn thành”, với lời hứa đường ống nước mới sẽ bằng gang dẻo, chứ không phải là bằng cốt sợi thủy tinh vỡ lên xuống như đường ống cũ.

Người dân đã tin tưởng vào lời hứa của chính quyền TP. Hà Nội và Vinaconex như cách mà họ từng tin vào "Cúp Vàng chất lượng xây dựng Việt Nam" được trao cho công trình đường ống dẫn nước sông Đà vào năm 2010. Thế nhưng niềm tin ấy đã vỡ toang sau hơn 10 lần phải vá víu cho đường ống từng một thời là niềm tự hào của Vinaconex!

Xin đừng thờ ơ

"Nếu Hà Nội có chủ trương phát triển nguồn nước, quan tâm thì sẽ kiểm soát chặt chẽ chất lượng đường ống sông Đà, có lẽ đã không xảy ra vỡ ống liên tiếp như bây giờ", ông Trần Quang Hưng, Phó chủ tịch kiêm Tổng Thư ký Hội Cấp thoát nước Việt Nam nhận xét.

Theo ông Nguyễn Mạnh Hùng, Phó chủ tịch Hội Tiêu chuẩn và Bảo vệ người tiêu dùng Việt Nam, đường ống nước thường xuyên vỡ tiềm ẩn nguy cơ mất an toàn. Theo quy định, người dân có thể yêu cầu chủ đầu tư hoàn lại tiền, phải làm lại đường ống nước mới đảm bảo chất lượng. Người dân có quyền khiếu nại, tố cáo, khởi kiện hoặc đề nghị tổ chức xã hội khởi kiện để bảo vệ quyền lợi của mình.

Mới đây, Hà Nội có dự toán hạng mục đầu tư lát đá cho 11 tuyến phố đi bộ ở khu vực phố cổ với tổng kinh phí hơn 10.000 tỷ đồng. Dư luận cũng không mấy đồng tình về chủ trương tốn kém này. Và trước sức ép của dư luận mà ngay khi dự án triển khai thí điểm đã phải tạm dừng.

Theo tính toán của các chuyên gia thì với kinh phí như vậy, Hà Nội có thể đầu tư được một đường ống nước thay thế cho việc vá víu đường ống sông Đà giúp cho việc cung cấp nước cho trên 30% người dân Thủ đô đang ngày, đêm thấp thỏm lo âu vì nước.