Làn sóng thắt chặt ngày càng mạnh

NHTW Nga cuối tuần trước (12/2) đã tăng mạnh lãi suất cơ bản lên 9,5%, mức cao nhất kể từ tháng 3/2017. Đây là lần thứ hai liên tiếp NHTW Nga tăng lãi suất thêm 100 điểm cơ bản với nỗ lực kiềm chế lạm phát đang tăng cao ở nước này. Trước đó trong năm 2021, NHTW Nga cũng đã tăng lãi suất tới 7 lần, đưa lãi suất từ mức thấp kỷ lục 4,25% lên tới 8,5% nhưng vẫn không kiềm chế được lạm phát xuống mức mục tiêu 4% của NHTW Nga.

Thậm chí Thống đốc NHTW Nga Elvira Nabiullina còn tuyên bố, các nhà hoạch định chính sách đã xem xét mức tăng lãi suất lớn hơn bao giờ hết là 150 điểm cơ bản. “Chúng tôi không thể khẳng định rằng chu kỳ tăng lãi suất cơ bản đã hoàn tất trong ngày hôm nay. Chúng tôi mở ra triển vọng về một đợt tăng lãi suất cơ bản tiếp theo trong các cuộc họp sắp tới”, Thống đốc Nabiullina cho biết.

Ảnh minh họa

NHTW Nga đã nâng đánh giá của mình về mức lãi suất cơ bản trung bình (RUCBIR = ECI) trong năm 2022 từ 7,3-8,3% lên 9,0-11%, cho thấy có khả năng chính sách tiền tệ còn được thắt chặt hơn nữa. Cơ quan này cũng điều chỉnh dự báo lạm phát cuối năm lên 5,0-6,0%, từ bỏ hy vọng trước đó rằng nó sẽ chậm lại ở mức 4,0-4,5%. Hiện NHTW Nga kỳ vọng lạm phát sẽ đạt mục tiêu vào giữa năm 2023.

NHTW Nga cho biết, rủi ro lạm phát trong ngắn hạn đã gia tăng do sự biến động của thị trường toàn cầu gây ra bởi “các sự kiện địa chính trị khác nhau”, có thể ảnh hưởng đến đồng rúp và kỳ vọng lạm phát. Lãi suất cao hơn có thể giúp kiềm chế lạm phát bằng cách đẩy chi phí cho vay lên và tăng sức hấp dẫn của tiền gửi ngân hàng.

Theo các nhà phân tích của Renaissance Capital, NHTW Nga có thể tiếp tục tăng lãi suất lên 10% tại cuộc họp tiếp theo vào ngày 18/3. Các nhà phân tích của Locko Invest cũng dự báo một đợt tăng lãi suất 100 điểm cơ bản cũng có thể xảy ra vào tháng tới.

Không chỉ ở Nga mà làn sóng tăng lãi suất được dự báo cũng sẽ diễn ra tại nhiều quốc gia khác, thậm chí là các nền kinh tế lớn trong bối cảnh áp lực lạm phát đang ngày càng tăng.

Chẳng hạn tại Anh, tại cuộc họp chính sách diễn ra ngày 3/2, NHTW Anh đã quyết định tiếp tục tăng lãi suất thêm 25 điểm cơ bản từ 0,25% lên 0,5%. Trước đó tại cuộc họp chính sách cuối năm 2021, NHTW Anh cũng đã tăng lãi suất 15 điểm cơ bản từ mức thấp kỷ lục 0,1%. Đây là lần tăng lãi suất liên tiếp đầu tiên của NHTW Anh kể từ năm 2004.

Đáng chú ý, trong cuộc họp chính sách tháng 2, có 4 trong số 9 nhà hoạch định chính sách của NHTW Anh đã bỏ phiếu tăng lãi suất 50 điểm cơ bản. Hiện các thị trường tài chính đang kỳ vọng Ủy ban chính sách tiền tệ của NHTW Anh sẽ tăng lãi suất thêm nửa điểm phần trăm tại cuộc họp vào tháng 3 hoặc tháng 5 và tăng một phần tư điểm phần trăm tại các cuộc họp khác. Mặc dù kể từ năm 1997 đến nay, NHTW Anh chỉ tăng lãi suất một phần tư điểm mỗi lần, nhưng với diễn biến hiện tại, thị trường đang định giá cơ hội tới 98% là NHTW Anh sẽ tăng lãi suất tổng cộng 75 điểm cơ bản cho tới cuộc họp chính sách vào tháng 5.

Còn nhớ chỉ vài tuần trước vào cuối tháng 1, các thị trường tài chính không kỳ vọng lãi suất sẽ đạt 1,25% cho đến cuối năm 2022. Thậm chí hơn một năm trước - trước khi lạm phát tăng cao - các thị trường còn dự kiến NHTW Anh sẽ cắt giảm lãi suất xuống dưới 0.

Lợi suất trái phiếu chính phủ kỳ hạn hai năm của Anh, vốn nhạy cảm với những thông tin về quyết định lãi suất của NHTW Anh, đã tăng khoảng 5 điểm cơ bản vào thứ Sáu lên 1,414%, mức cao nhất kể từ năm 2011. NHTW Anh cũng cho biết họ sẽ ngừng tái đầu tư số tiền thu được từ trái phiếu đáo hạn, những trái phiếu được mua theo chương trình nới lỏng định lượng trị giá 875 tỷ bảng Anh (1,19 nghìn tỷ USD).

Hay như tại Mỹ, lạm phát đã tăng lên cao nhất trong vòng 4 thập kỷ khiến nhiều tổ chức dự báo Fed có thể sẽ tăng lãi suất tới 7 lần trong năm nay và lần tăng lãi suất đầu tiên có thể đến ngay trong tháng tới với mức tăng có thể lên tới 50 điểm cơ bản.