Liệu Fed có thể “phớt lờ” sức ép từ Nhà Trắng?

	Tổng thống Mỹ kêu gọi FED không tăng lãi suất
	Điều hành lãi suất của Fed: 10 năm nhìn lại

Ngay trước khi các nhà hoạch định chính sách của Fed bước chân vào cuộc họp tháng 12, Tổng thống Mỹ Donald Trump đã kêu gọi Fed cần tránh đưa ra một quyết định sai lầm khác. “Tôi hy vọng những người ở Fed sẽ đọc Tạp chí phố Wall (WSJ) số ra hôm nay trước khi họ mắc một sai lầm khác”, ông Trump đã tweet vào thứ Ba (18/12). “Đừng để thị trường trở nên kém thanh khoản hơn so với hiện tại. Dừng lại với 50 tỷ (PV). Hãy cảm nhận thị trường, đừng chỉ đi theo những con số vô nghĩa. Chúc may mắn!”.

Ông Trump đã nhiều lần chỉ trích trực tiếp Chủ tịch Fed Jerome Powell

Trong bài viết với tiêu đề “Thời điểm tạm dừng của Fed”, WSJ đã kêu gọi Ủy ban Thị trường mở liên bang (FOMC) từ bỏ việc tăng lãi suất trong bối cảnh lạm phát yếu và việc làm này có thể làm chậm tăng trưởng kinh tế của Hoa Kỳ. Chỉ số công nghiệp Dow Jones đã giảm hơn 500 điểm trong phiên ngày 17/12 và giảm 12% kể từ đầu tháng 10. Việc ông Trump tweet “50 tỷ” có thể đề cập đến chính sách việc giảm tỷ lệ nắm giữ trái phiếu 50 tỷ đôla mỗi tháng của Fed hiện nay.

Trước đó một ngày, Tổng thống Mỹ Donald Trump và cố vấn thương mại hàng đầu của ông cũng đã chỉ trích về việc thắt chặt tiền tệ của Fed. “Thật khó tin là với một đồng đôla rất mạnh và hầu như không có lạm phát, thế giới bên ngoài nổ tung xung quanh chúng ta, Paris đang bùng cháy và Trung Quốc đi xuống, Fed thậm chí còn xem xét việc tăng lãi suất một lần nữa”, Trump viết trong một bài tweet vào sáng sớm hôm 17/12.

Đây không phải là lần đầu tiên ông Trump chỉ trích Fed về việc tăng lãi suất, thậm chí mới đây lời chỉ trích của ông còn nhắm trực tiếp vào Chủ tịch Fed Jerome Powell cho dù ông được chính ông Trump đề cử. Trong một cuộc phỏng vấn với Reuters tuần trước, Trump nói rằng ông cần sự linh hoạt của lãi suất thấp hơn để hỗ trợ mạnh hơn cho kinh tế Mỹ khi nền kinh tế số một thế giới đang phát động cuộc chiến thương mại chống lại Trung Quốc và các nước khác.

Chỉ vài giờ sau bài tweet của ông Trump, Peter Navarro - cố vấn thương mại của Nhà Trắng đã “khuếch đại” chủ đề đó, gọi Fed “điên khùng” vì đã báo hiệu rằng họ sẽ tiếp tục tăng lãi suất vào năm tới. “Lý do tại sao Fed không nên tăng lãi suất vào thứ Tư không phải vì nền kinh tế giảm tốc, mà là do nền kinh tế tăng trưởng không có lạm phát”, Navarro nói với đài truyền hình CNBC. “Tôi nghĩ những gì Fed nên làm, chỉ đơn giản là làm những gì họ nói là sẽ làm, đó là xem xét dữ liệu... thay vì chỉ nói rằng sẽ tăng lãi suất ba lần trong năm tới - điều đó thật điên rồ. Hãy nhìn vào dữ liệu”.

Với việc lạm phát mới chỉ chạm mục tiêu 2% của Fed và chỉ có một số rất ít các nhà hoạch định chính sách lo lắng về việc nền kinh tế rơi vào tình trạng quá nóng, Navarro cho rằng việc Fed tăng lãi suất là sai lầm. “Chúng ta không có lạm phát cho tất cả các mục đích thực tế, vì vậy vào thứ Tư, lập luận duy nhất tôi nghe thấy về việc Fed tăng lãi suất, đó là bằng cách nào đó họ phải giành được sự độc lập với Nhà Trắng”, Navarro nói.

Không chỉ Nhà Trắng mà nhiều chuyên gia kinh tế cũng kêu gọi Fed nên dừng tăng lãi suất. “Sẽ là hợp lý nếu FOMC tạm dừng (tăng lãi suất) tại cuộc họp này khi mà các điều kiện tài chính đã chặt chẽ hơn và tăng trưởng toàn cầu gặp nhiều rủi ro, đặc biệt là lạm phát cơ bản vẫn nằm dưới mục tiêu của họ”, Steven Friedman - chuyên gia kinh tế cấp cao của Công ty Quản lý tài sản BNP Paribas cho biết trong email.

Jeffrey Gundlach – Giám đốc đầu tư của DoubleLine Capital cũng khuyến nghị Fed không nên tăng lãi suất khi nhóm họp trong tuần này do lo ngại về thị trường trái phiếu và kỳ vọng rằng một nền kinh tế chậm lại có thể yêu cầu đảo ngược chính sách vào năm 2020. “Tôi không nghĩ rằng họ nên”, Gundlach cho biết trong một cuộc phỏng vấn trên CNBC hôm thứ Hai. Thị trường trái phiếu đang cho thấy không có lý do nào để Fed tăng lãi suất, ông nói.

Vào Chủ nhật (16/12), nhà đầu tư tỷ phú Stan Druckenmiller khi bày tỏ ý kiến trên tờ WSJ cũng thúc giục Fed tạm dừng việc “oanh tạc kép” của mình với việc tăng lãi suất và thắt chặt thanh khoản hơn nữa khi nền kinh tế đang chậm lại và thị trường đang giảm. “Chúng tôi tin rằng nền kinh tế Hoa Kỳ có thể duy trì hiệu suất mạnh mẽ trong năm tới, nhưng nó có thể suy sụp nếu gặp phải một lỗi chính sách lớn, từ Fed hoặc của chính quyền”, Druckenmiller và Kevin Warsh – Giáo sư thỉnh giảng tại Viện Hoover thuộc Đại học Stanford và là cựu thành viên của FOMC viết.

Mặc dù theo các hợp đồng tương lai của quỹ Fed, hiện các nhà đầu tư vẫn đang đặt cược tới hơn 80% cơ hội là Fed sẽ tiếp tục tăng lãi suất tại cuộc họp lần này. Tuy nhiên rất có thể Fed sẽ phát tín hiệu chậm lại lộ trình tăng lãi suất trong năm tới.

Nguyên nhân cũng không hẳn là do sức ép từ Nhà Trắng, mà chủ yếu xuất phát từ việc kinh tế Mỹ đang có dấu hiệu chậm lại và lạm phát vẫn yếu. Hơn nữa, nếu Fed tiếp tục tăng lãi suất tại cuộc họp lần này, lãi suất tại Mỹ sẽ tiệm cận với đáy của khoảng lãi suất trung hòa, mức được các nhà hoạch định chính sách xem là không kích thích cũng như không cản trở nền kinh tế.

“Việc hoạch định chính sách là rất dễ dàng khi bạn còn ở xa. Nhưng sẽ càng vất vả và khó khăn hơn khi bạn tiến vào khoảng trung hòa vốn cũng đang có nhiều bất đồng (về cách xác định)”, Vincent Reinhart – Chuyên gia kinh tế trưởng của Standish, một bộ phận của Công ty quản lý tài sản BNY Mellon cho biết.