Ngân hàng "chia lửa" với doanh nghiệp, hỗ trợ tăng trưởng kinh tế

Toàn cảnh Hội nghị

Hóa giải nhiều áp lực

Tăng trưởng toàn cầu suy giảm, thương mại khó khăn; cạnh tranh chiến lược, xung đột địa chính trị giữa các nước lớn ngày càng gay gắt; lạm phát ở mức cao buộc các NHTW trên thế giới tiếp tục thắt chặt chính sách tiền tệ, tăng lãi suất…

Trong nước những khó khăn nội tại của nền kinh tế ngày càng bộc lộ rõ, hoạt động xuất - nhập khẩu bị thu hẹp; hậu quả của đại dịch Covid-19 tiếp tục kéo dài; sức chống chịu của doanh nghiệp bị bào mòn, lạm phát đối diện với nhiều yếu tố rủi ro tiềm ẩn... Tất cả những điều đó đã đặt ra nhiều thách thức và áp lực đối với hoạt động tiền tệ, ngân hàng.

Trước bối cảnh đầy thách thức đó, bám sát các Nghị quyết của Đảng, Quốc hội, Chính phủ, chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, NHNN đã chủ động, kịp thời điều chỉnh chính sách, ban hành và triển khai đồng bộ, tối ưu các công cụ và giải pháp để kiểm soát lạm phát ở mức thấp, giảm mặt bằng lãi suất và tạo điều kiện thuận lợi cho người dân và doanh nghiệp tiếp cận vốn tín dụng, góp phần tháo gỡ khó khăn cho sản xuất kinh doanh, hỗ trợ phục hồi tăng trưởng kinh tế và đảm bảo sự phát triển an toàn của hệ thống các tổ chức tín dụng.

Về điều hành lãi suất, mặc dù mặt bằng lãi suất thế giới tiếp tục tăng và neo ở mức cao, song NHNN đã liên tục điều chỉnh giảm lãi suất điều hành 4 lần với mức giảm 0,5-2,0%/năm nhằm tạo điều kiện cho tổ chức tín dụng tiếp cận nguồn vốn từ NHNN với chi phí thấp hơn, qua đó có điều kiện giảm lãi suất cho vay để hỗ trợ khách hàng tháo gỡ khó khăn, phục hồi sản xuất kinh doanh. Bên cạnh đó, NHNN đã thực hiện đồng bộ nhiều biện pháp như ban hành nhiều văn bản chỉ đạo, làm việc trực tiếp với tổ chức tín dụng yêu cầu triển khai các biện pháp để giảm lãi suất tiền gửi, tiết giảm chi phí, qua đó tạo dư địa để giảm lãi suất cho vay đối với khách hàng. Với nỗ lực, quyết tâm của toàn Ngành, mặt bằng lãi suất thị trường đã có xu hướng giảm, vơi bớt gánh nặng chi phí cho doanh nghiệp, nền kinh tế. Đến cuối tháng 6/2023, lãi suất tiền gửi và cho vay bình quân của các giao dịch phát sinh mới bằng VND của các NHTM giảm khoảng 1,0%/năm so với cuối năm 2022. Với tác động của độ trễ chính sách, dự kiến mặt bằng lãi suất cho vay đối với nền kinh tế sẽ tiếp tục giảm trong thời gian tới.

Điểm sáng nữa trong hoạt động ngân hàng 6 tháng đầu năm 2023 đó là tỷ giá. NHNN tiếp tục điều hành tỷ giá linh hoạt, phối hợp đồng bộ, chặt chẽ với các công cụ chính sách khác cũng như các biện pháp quản lý ngoại hối nhằm ổn định thị trường ngoại tệ, củng cố vị thế VND, góp phần kiểm soát lạm phát và ổn định kinh tế vĩ mô. Hoạt động trên thị trường ngoại tệ về cơ bản diễn ra thông suốt, các nhu cầu ngoại tệ hợp pháp được các tổ chức tín dụng đáp ứng.

Phó Thống đốc Thường trực NHNN Việt Nam Đào Minh Tú báo cáo kết quả hoạt động ngân hàng trong 6 tháng đầu năm

Đặc biệt, theo Phó Thống đốc, tăng khả năng hấp thụ vốn là một trong những mục tiêu trọng tâm trong điều hành chính sách tín dụng của NHNN. Theo đó, rất nhiều giải pháp, chính sách đã được NHNN đưa ra để thúc đẩy tăng trưởng tín dụng. Ngay từ đầu năm, NHNN đã định hướng tăng trưởng tín dụng cả năm 2023 khoảng 14-15% cao hơn tăng trưởng các năm trước, có điều chỉnh phù hợp với diễn biến, tình hình thực tế, đáp ứng nhu cầu vốn tín dụng cho nền kinh tế nhằm góp phần kiểm soát lạm phát, hỗ trợ tăng trưởng kinh tế. Ngày 10/7/2023, NHNN đã điều chỉnh tăng chỉ tiêu tăng trưởng tín dụng năm 2023 cho các tổ chức tín dụng với mức giao toàn hệ thống khoảng 14%. “Đây là nỗ lực của ngành Ngân hàng để tháo gỡ khó khăn cho sản xuất kinh doanh theo chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ trong bối cảnh tăng trưởng kinh tế 6 tháng đầu năm thấp hơn so với kịch bản đề ra, các nguồn vốn trong nền kinh tế khó khăn", Phó Thống đốc Đào Minh Tú nhấn mạnh.

Song song với đó, ngành Ngân hàng đã nỗ lực, trách nhiệm, phối hợp các bộ, ngành liên quan để triển khai quyết liệt, đồng bộ nhiều giải pháp cụ thể nhằm tạo điều kiện cho doanh nghiệp, người dân tiếp cận thuận lợi hơn với nguồn vốn tín dụng ngân hàng, như NHNN ban hành Thông tư 02/2023/TT-NHNN quy định về việc tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài cơ cấu lại thời hạn trả nợ và giữ nguyên nhóm nợ nhằm hỗ trợ khách hàng gặp khó khăn. Đến cuối tháng 6/2023, đã có trên 18,8 nghìn lượt khách hàng được cơ cấu lại thời hạn trả nợ và giữ nguyên nhóm nợ; tổng dư nợ (gốc, lãi) được cơ cấu giữ nguyên nhóm nợ là gần 62,5 nghìn tỷ đồng.

Đồng thời NHNN đã chỉ đạo các NHTM triển khai chương trình tín dụng 120.000 tỷ đồng từ nguồn vốn của các NHTM với lãi suất cho vay thấp hơn từ 1,5%-2% lãi suất cho vay bình quân của các ngân hàng trên thị trường theo đúng chỉ đạo của Chính phủ đối với chủ đầu tư, người mua nhà ở xã hội, nhà ở công nhân; dự án cải tạo, xây dựng lại chung cư cũ. NHNN tiếp tục triển khai mạnh mẽ, sâu rộng Chương trình kết nối ngân hàng - doanh nghiệp nhằm tháo gỡ kịp thời các khó khăn, vướng mắc trong tiếp cận nguồn vốn tín dụng ngân hàng.

Mặc dù sức hấp thụ vốn của doanh nghiệp đang yếu, nhưng với sự "chia lửa" của ngành Ngân hàng thông qua triển khai đồng bộ quyết liệt các giải pháp góp phần tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp, người dân, tín dụng đang dần cải thiện. Đến ngày 30/6/2023, tín dụng nền kinh tế đạt trên 12,49 triệu tỷ đồng, tăng 4,73% so với cuối năm 2022.

Phát biểu tại hội nghị, Thủ tướng Chính phủ cũng đã ghi nhận và đánh giá cao nỗ lực vượt khó của ngành Ngân hàng, đóng góp quan trọng vào kết quả tích cực của nền kinh tế.

Tiếp tục điều hành chính sách tiền tệ chắc chắn, chủ động, linh hoạt

Theo Phó Thống đốc Đào Minh Tú, hiện điều hành chính sách tiền tệ đang đối mặt với nhiều khó khăn, thách thức trong bối cảnh lạm phát toàn cầu vẫn ở mức cao, nhiều NHTW tiếp tục thắt chặt chính sách tiền tệ, mặt bằng lãi suất thế giới tiếp tục gia tăng và duy trì cao, đồng USD tiếp tục tăng giá...; trong nước nhu cầu và sức hấp thụ vốn của nền kinh tế còn thấp khi chi phí đầu vào cao, thị trường đầu ra và đơn hàng của doanh nghiệp suy giảm... kéo theo mức độ rủi ro của khách hàng gia tăng.

Trước diễn biến từ thực tiễn, bám sát các mục tiêu đã đề ra từ đầu năm và các chủ trương, chỉ đạo của Quốc hội, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, trong 6 tháng cuối năm 2023, Phó Thống đốc Đào Minh Tú cho biết, NHNN sẽ tập trung vào 10 giải pháp chính.

Thứ nhất, bám sát diễn biến kinh tế vĩ mô, thị trường tài chính, tiền tệ trong nước và quốc tế để tiếp tục điều hành chính sách tiền tệ và hoạt động ngân hàng chắc chắn, chủ động, linh hoạt, kịp thời, hiệu quả, phối hợp hài hòa, hợp lý, chặt chẽ với chính sách tài khóa và các chính sách kinh tế vĩ mô khác.

Thứ hai, điều hành tăng trưởng khối lượng và cơ cấu tín dụng hợp lý, đáp ứng nhu cầu vốn tín dụng cho nền kinh tế nhằm góp phần kiểm soát lạm phát, hỗ trợ tăng trưởng kinh tế. Tiếp tục chỉ đạo các tổ chức tín dụng tăng trưởng tín dụng trong cả năm với tốc độ hợp lý; hướng nguồn vốn tín dụng vào các lĩnh vực sản xuất kinh doanh, lĩnh vực ưu tiên và các động lực tăng trưởng của nền kinh tế theo chủ trương của Chính phủ; đảm bảo hoạt động tín dụng an toàn, hiệu quả; tiếp tục kiểm soát chặt chẽ tín dụng vào các lĩnh vực tiềm ẩn rủi ro; tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp và người dân tiếp cận vốn tín dụng ngân hàng.

Thứ ba, tiếp tục triển khai thực hiện Đề án Cơ cấu lại hệ thống các tổ chức tín dụng gắn với xử lý nợ xấu giai đoạn 2021-2025 và công tác xử lý nợ xấu theo Nghị quyết 42.

Thứ tư, tăng cường hiệu quả, hiệu lực công tác thanh tra; nâng cao hiệu quả công tác giám sát an toàn vĩ mô và vi mô. Trong đó, tập trung triển khai Kế hoạch thanh tra năm 2023; tiếp tục giám sát toàn diện hoạt động của các tổ chức tín dụng để kịp thời phát hiện, cảnh báo các rủi ro tiềm ẩn.

Thứ năm, nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác phòng, chống rửa tiền, đặc biệt là việc phân tích, xử lý các báo cáo giao dịch đáng ngờ. Tiếp tục thực hiện các nhiệm vụ sau đánh giá đa phương đối với cơ chế phòng, chống rửa tiền, chống tài trợ khủng bố của Việt Nam.

Thứ sáu, tiếp tục rà soát, sửa đổi, bổ sung khuôn khổ pháp lý, cơ chế, chính sách về tiền tệ, hoạt động ngân hàng, bảo đảm thị trường tiền tệ, ngân hàng hoạt động an toàn, lành mạnh, thông suốt, bền vững.

Thứ bảy, tiếp tục đẩy mạnh chuyển đổi số hoạt động ngân hàng và hoạt động thanh toán không dùng tiền mặt, đáp ứng yêu cầu đối với các mô hình kinh doanh và sản phẩm dịch vụ mới trên nền tảng công nghệ thông tin, ngân hàng số, thanh toán số. Tăng cường bảo đảm an ninh, an toàn trong hoạt động thanh toán và chuyển đổi số.

Thứ tám, tiếp tục thực hiện quyết liệt công tác cải cách hành chính, cải thiện môi trường kinh doanh, nâng cao hệ số tín nhiệm và niềm tin của người dân, doanh nghiệp vào cơ chế, chính sách và hoạt động của ngành Ngân hàng. Tăng cường kỷ luật, kỷ cương điều hành trong mọi hoạt động về tiền tệ và ngân hàng.

Thứ chín, chủ động, kịp thời thông tin, truyền thông về các cơ chế, chính sách, giải pháp điều hành của NHNN, các vấn đề dư luận quan tâm liên quan đến tiền tệ và hoạt động ngân hàng, củng cố niềm tin của người dân, doanh nghiệp và nhà đầu tư vào chính sách kinh tế vĩ mô của Chính phủ và điều hành của NHNN.

Thứ mười, tiếp tục triển khai nghiêm túc, hiệu quả những nhiệm vụ, công tác khác của Ngành.