Ngành Tài chính hướng tới số hóa toàn diện vào năm 2030

Cơ hội để Việt Nam phát triển bứt phá và vượt lên

“Chúng ta đang đứng trước những thách thức, cơ hội của cuộc cách mạng công nghiệp 4.0 với cốt lõi là chuyển đổi số. Trong cuộc đua của CMCN4.0 này chúng ta đã cùng ở điểm bắt đầu như nhiều quốc gia phát triển. Khi ở cùng vạch xuất phát, đó là cơ hội để Việt Nam phát triển bứt phá và vượt lên”, TS. Vũ Tiến Lộc – Ủy viên Ủy ban Kinh tế của Quốc hội, Đại biểu Quốc hội khóa XV phát biểu.

Tại “Diễn đàn trực tuyến: Tài chính số 2021” do Thời báo Tài chính Việt Nam tổ chức ngày 10/9/2021, TS. Vũ Tiến Lộc nhấn mạnh rằng “phải chuyển đổi số vì không có sự lựa chọn nào khác chứ không phải chuyển đổi số là vấn đề sống hay còn”.

Với vai trò mạch máu của nền kinh tế, chuyển đổi số trong lĩnh vực tài chính - ngân hàng sẽ là một trong những yếu tố then chốt cho chuyển đổi số quốc gia, đây là điểm nhấn tại Diễn đàn này.

Một số diễn giả phát biểu tại “Diễn đàn trực tuyến: Tài chính số 2021”

Thời gian qua, ngành Tài chính đã ghi nhận những thành công về tin học hóa và số hóa.

Thuế và hải quan là hai lĩnh vực nổi trội với thay đổi căn bản, chuyển từ phương thức quản lý dịch vụ công dựa trên giấy tờ, giao tiếp trực tiếp, sang phương thức quản lý hiện đại bằng công nghệ, hiện đại hóa và số hóa mang đến sự công khai, minh bạch, thuận tiện, rõ ràng mà người dân và doanh nghiệp đã cảm nhận rõ.

GS.TS. Hoàng Văn Cường – Ủy viên Ủy ban Tài chính – Ngân sách của Quốc hội, Phó Hiệu trưởng trường Đại học Kinh tế Quốc dân, Đại biểu Quốc hội khóa XV cho biết, 98% người dân và doanh nghiệp rất hoan nghênh sự thay đổi của ngành Thuế.

Từ khi áp dụng kê khai và nộp thuế bằng công nghệ thông tin, kê khai và nộp thuế điện tử lại kết nối với hệ thống ngân hàng 24/7. Thời gian nộp thuế trước đây tính bằng ngày thì bây giờ chỉ tính bằng phút. Sự thay đổi này càng được khẳng định khi các hoạt động giao tiếp trực tiếp không thực hiện được do dịch Covid-19.

“Trong ngành Hải quan, hiện có đến 99% thủ tục thông quan được thông quan điện tử. Và Ngân hàng Thế giới thừa nhận thành công này của Hải quan đã tiết kiệm 200 triệu USD/năm”, GS.TS. Hoàng Văn Cường cho biết.

Những bước tiến đó của Thuế và Hải quan không chỉ tiết kiệm thời gian, chi phí, nhân lực cho doanh nghiệp, người dân mà còn tăng tính công khai, minh bạch; làm thay đổi phương thức giao tiếp, giảm thiểu tiêu cực, tạo ra môi trường kinh doanh có lợi cho doanh nghiệp, thu hút nhà đầu tư yên tâm đầu tư kinh doanh trong nền kinh tế.

Ngành Tài chính là ngành đã đi tiên phong trong chuyển đổi thể chế, trong cải cách hành chính, trong cắt bỏ các giấy phép con và bây giờ thì ngành Tài chính cũng tích cực trong cuộc cách mạng số trong các cơ quan của Chính phủ Việt Nam. Cộng đồng DN đánh giá cao nỗ lực này của ngành Tài chính, TS. Vũ Tiến Lộc nói.

Mục tiêu tài chính mở và tài chính thông minh

Theo các chuyên gia tại diễn đàm, để chuyển đổi số thành công còn phụ thuộc vào hạ tầng, dữ liệu, sự kết nối, nhân sự và hành lang pháp lý. Hạ tầng kinh tế số phát triển khá nhanh và đã đạt được trình độ tương đương với các quốc gia Top đầu trong khu vực. Ngành công nghiệp công nghệ thông tin, truyền thông, bộ phận nền tảng của ngành y tế số đã phát triển rất mạnh mẽ và cũng thuộc nhóm đầu.

Hạ tầng dữ liệu quốc gia đang tiếp tục được xây dựng như cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư, đất đai, tài nguyên, cơ sở dữ liệu phục vụ sản xuất, kinh doanh trên địa bàn, trong các ngành quan trọng như năng lượng, cơ sở hạ tầng, y tế, giáo dục đào tạo...

Cơ quan tài chính, thuế, hải quan, kho bạc, bảo hiểm đang đi đầu trong xây dựng cơ sở dữ liệu để chuyển sang hoạt động trên nền tảng công nghệ số.

TS. Nguyễn Việt Hùng - Phó Cục trưởng Cục Tin học và Thống kê Tài chính (Bộ Tài chính) lưu ý, chuyển đối số có 3 trụ cột: Chính phủ số, xã hội số và kinh tế số. Quá trình chuyển đổi số là xây dựng hệ sinh thái số, trong đó cả Chính phủ, người dân và doanh nghiệp đều phải thay đổi.

Theo kiến trúc tổng thể hướng tới Bộ Tài chính số là thiết lập hệ sinh thái tài chính số, trong đó Chính phủ đóng vai trò kiến tạo kết nối với các đơn vị thông qua việc mở, chia sẻ dữ liệu nền tảng số hóa,...

Hệ sinh thái tài chính số phải có năng lực xây dựng, tích hợp, chia sẻ dữ liệu tài chính ngân sách công cho nhiều đối tượng theo pháp luật, được tiếp cận nhanh chóng dựa trên môi trường mạng.

Những dữ liệu tài chính ngân sách là nguyên liệu cho người dân, doanh nghiệp khai thác để sinh ra những dịch vụ số phù hợp mô hình kinh doanh, nhu cầu của doanh nghiệp, cá nhân nhanh nhất, qua đó tối ưu hóa kế hoạch kinh doanh.

“Chúng tôi kỳ vọng, đến năm 2030 thông qua ngành Tài chính hiện đại vững mạnh sẽ dẫn dắt sự phát triển kinh tế số dựa trên đẩy mạnh giá trị gia tăng của các dịch vụ tài chính, chuyển đổi mô hình kinh tế”, TS. Nguyễn Việt Hùng phát biểu.

Với sự chủ động và tiên phong triển khai lộ trình chuyển đổi số, mục tiêu của ngành Tài chính giai đoạn 2021-2025 xây dựng tài chính điện tử, tài chính số dựa trên dữ liệu và dữ liệu mở. Tới năm 2030, Bộ Tài chính phấn đấu thiết lập hệ thống tài chính số hóa hoàn toàn và nền tài chính thông minh.

“Tôi tin tưởng ngành Tài chính sẽ đạt được mục tiêu đặt ra là đến năm 2025 sẽ thiết lập được nền tài chính mở và hoàn thành được mục tiêu nền tài chính số toàn diện đầy đủ vào 2030”, PGS.TS. Hoàng Văn Cường phát biểu.