Nghị quyết 68 tái định vị vai trò kinh tế tư nhân

Nghị quyết 68 thúc đẩy đổi mới sáng tạo khu vực tư nhân

Nghị quyết 68: Bước ngoặt lịch sử cho kinh tế tư nhân

Bộ Chính trị vừa ban hành Nghị quyết 68, một chỉ thị mang tính chiến lược, hứa hẹn mở ra một kỷ nguyên phát triển mới cho khu vực kinh tế tư nhân tại Việt Nam. Điểm nhấn đặc biệt của Nghị quyết 68 nằm ở việc nâng cao vị thế của kinh tế tư nhân lên một tầm cao mới, chính thức xác định đây là "động lực quan trọng nhất của nền kinh tế quốc dân".

Sự thay đổi mang tính đột phá này đánh dấu một bước tiến vượt bậc so với các quan điểm trước đây, vốn thường chỉ xem khu vực này là "một thành phần" hay "một bộ phận quan trọng" trong bức tranh tổng thể của nền kinh tế.

Một mục tiêu đầy thách thức nhưng cũng đầy hứa hẹn được đề ra là đến năm 2030, Việt Nam sẽ có 20 doanh nghiệp tư nhân quy mô lớn, đủ sức tham gia sâu vào chuỗi giá trị toàn cầu và đóng vai trò dẫn dắt trong quá trình công nghiệp hóa đất nước. Mô hình phát triển này gợi nhớ đến sự trỗi dậy mạnh mẽ của các chaebol tại Hàn Quốc như Samsung hay Hyundai, những tập đoàn đã trở thành trụ cột vững chắc cho sự phát triển kinh tế thần kỳ của quốc gia này.

Việt Nam kỳ vọng rằng, thông qua việc tạo điều kiện thuận lợi và hỗ trợ các doanh nghiệp tư nhân lớn mạnh, quốc gia sẽ khơi dậy mạnh mẽ tinh thần đổi mới sáng tạo, tạo ra nhiều việc làm chất lượng cao và củng cố khả năng chống chịu của nền kinh tế trước những biến động khó lường của thế giới.

Trong bối cảnh đó, vai trò của các tổ chức và cá nhân tiên phong trong việc thúc đẩy sự phát triển của kinh tế tư nhân càng trở nên quan trọng. Ông Don Lam, Tổng Giám đốc và Cổ đông sáng lập Tập đoàn VinaCapital, đồng thời là Phó Chủ tịch Ban IV cũng các thành viên khác đã đóng góp tích cực trong việc đề xuất các giải pháp thiết thực nhằm tháo gỡ những rào cản, vướng mắc đang kìm hãm sự phát triển của các doanh nghiệp tư nhân tại Việt Nam.

Ban IV đang tập trung giải quyết những nút thắt cốt lõi như khoảng cách về công nghệ, năng lực quản trị còn hạn chế và khả năng tiếp cận nguồn vốn tài chính đầy thách thức. Song song với đó, Ban cũng nỗ lực thúc đẩy đổi mới sáng tạo thông qua các sáng kiến cải cách, ban hành các chính sách khuyến khích hoạt động nghiên cứu và phát triển (R&D), hướng tới mục tiêu xây dựng một khu vực tư nhân năng động hơn, có định hướng công nghệ rõ ràng và phát triển bền vững.

Mặc dù khu vực kinh tế tư nhân hiện đang đóng góp khoảng 50% vào GDP và tạo ra hơn 80% tổng số việc làm trên cả nước, nhưng để hiện thực hóa mục tiêu đầy tham vọng của Chính phủ - đưa khu vực tư nhân Việt Nam vươn lên nhóm 3 nước dẫn đầu ASEAN và nhóm 5 nước hàng đầu châu Á về đổi mới sáng tạo, công nghệ và chuyển đổi số - vẫn còn không ít thách thức.

Kỳ vọng "cởi trói"vốn, thủ tục

Khu vực kinh tế tư nhân trong nước đang "vật lộn" với những "nút thắt" cố hữu: khó khăn trong tiếp cận nguồn vốn, "mê cung" thủ tục hành chính và ứng dụng công nghệ còn "ì ạch". Những yếu tố này đang "kìm chân" sự phát triển toàn diện của một động lực quan trọng của nền kinh tế.

Trong bối cảnh đó, Nghị quyết 68 ra đời như một "liều thuốc" mạnh mẽ, hướng tới mục tiêu "cởi trói" cho doanh nghiệp. Nghị quyết đặt mục tiêu cắt giảm tối thiểu 30% thời gian, chi phí và thủ tục liên quan đến hoạt động kinh doanh thông qua việc đơn giản hóa cấp phép, giảm gánh nặng tuân thủ và chuyển đổi tư duy quản lý từ "tiền kiểm" sang "hậu kiểm" đối với nhiều lĩnh vực.

Một "điểm sáng" khác của Nghị quyết là quyết tâm cải cách hệ thống thuế theo hướng công bằng và tạo động lực phát triển cho doanh nghiệp. Cụ thể, đến năm 2026, cơ chế thuế khoán "lỗi thời" đối với hộ kinh doanh sẽ bị xóa bỏ, khuyến khích họ chuyển đổi thành doanh nghiệp chính thức với chính sách thuế linh hoạt và phù hợp hơn. Đồng thời, các địa phương sẽ phải "ưu tiên" quỹ đất - bao gồm cả một phần diện tích trong các khu công nghiệp - cho doanh nghiệp vừa và nhỏ (SMEs) và các startup đổi mới sáng tạo. Thêm vào đó, doanh nghiệp tư nhân sẽ được "ưu đãi" giảm 30% tiền thuê đất trong 5 năm đầu tiên của hợp đồng.

Nghị quyết 68 còn "mở đường" cho doanh nghiệp tư nhân tiếp cận nguồn lực tài chính thông qua việc hình thành các kênh tín dụng chuyên biệt và cơ chế hỗ trợ tài chính cho SMEs, startup, doanh nghiệp mới thành lập và các lĩnh vực ưu tiên như chuyển đổi số và chuyển đổi xanh. Các giải pháp bao gồm hỗ trợ lãi suất vay và phát huy vai trò của các quỹ bảo lãnh tín dụng. Đặc biệt, một chính sách "đột phá" được đưa ra khi cho phép doanh nghiệp tư nhân trích tới 20% lợi nhuận sau thuế hàng năm vào quỹ nghiên cứu & phát triển (R&D) và được khấu trừ tới 200% chi phí R&D khỏi thu nhập chịu thuế, tạo cú hích cho đầu tư vào đổi mới sáng tạo.

Cuối cùng, Nghị quyết 68 trực tiếp giải quyết một vấn đề "nóng" tồn tại lâu nay: sự "ưu ái" dành cho doanh nghiệp nhà nước (DNNN) và doanh nghiệp FDI so với doanh nghiệp tư nhân trong nước. Chính phủ đặt mục tiêu tái cơ cấu toàn diện các DNNN trong các lĩnh vực then chốt như công nghiệp, nông nghiệp, dịch vụ và kinh tế số - bao gồm cả việc thoái vốn nhà nước và tạo điều kiện để doanh nghiệp tư nhân tham gia sâu hơn vào các ngành này. Thủ tướng đã mạnh mẽ khẳng định tinh thần "không giới hạn" đối với sự phát triển của khu vực kinh tế tư nhân, thể hiện cam kết giảm dần sự chi phối của khu vực nhà nước và mở rộng "sân chơi" cho tư nhân.

Thúc đẩy tinh thần khởi nghiệp, kiến tạo bản sắc quốc gia

Nghị quyết 68 đặc biệt nhấn mạnh vai trò then chốt của tinh thần khởi nghiệp, xem đó như một yếu tố cấu thành nên bản sắc quốc gia Việt Nam trong bối cảnh phát triển hiện nay. Nghị quyết ví von doanh nhân như những "chiến binh thời bình" trên mặt trận kinh tế, đồng thời thể hiện cam kết mạnh mẽ của Chính phủ trong việc nâng cao hình ảnh và vị thế của khu vực kinh tế tư nhân thông qua hàng loạt biện pháp thiết thực.

Điển hình, một chiến dịch truyền thông toàn diện sẽ được triển khai nhằm tôn vinh những thành tựu đáng tự hào của doanh nhân Việt Nam, củng cố vị thế xã hội của họ và khơi nguồn cảm hứng khởi nghiệp, sáng tạo cho thế hệ trẻ.

Để kiến tạo một môi trường kinh doanh ổn định và lành mạnh, Chính phủ đã và đang triển khai các biện pháp quyết liệt nhằm bảo vệ doanh nhân khỏi những hành vi quấy rối, bôi nhọ thông tin sai lệch. Song song đó, khung pháp lý cũng được cải thiện theo hướng minh bạch, công bằng và tạo điều kiện thuận lợi nhất cho hoạt động kinh doanh.

Thủ tục phá sản sẽ được đơn giản hóa, qua đó khuyến khích tinh thần dám nghĩ, dám làm và hỗ trợ doanh nghiệp vượt qua những khó khăn, thử thách ban đầu. Cơ chế giải quyết tranh chấp cũng được chú trọng cải tiến, đảm bảo doanh nghiệp có thể tiếp cận các giải pháp một cách nhanh chóng và hiệu quả.

Đặc biệt, các doanh nghiệp siêu nhỏ và nhỏ sẽ được hưởng những gói hỗ trợ chuyên biệt, bao gồm tư vấn pháp lý miễn phí, cung cấp phần mềm quản trị hiện đại và các chương trình đào tạo chuyên môn sâu sát. Mục tiêu then chốt là nâng cao năng lực cạnh tranh, cải thiện hiệu quả hoạt động, tạo tiền đề cho việc mở rộng quy mô và tạo thêm nhiều việc làm giá trị.

Dưới góc độ phân tích, Nghị quyết 68 mang một ý nghĩa chiến lược, không thể xem nhẹ. Đây thực sự là một văn kiện mang tính bước ngoặt, khẳng định mạnh mẽ vai trò của khu vực kinh tế tư nhân là "động lực quan trọng nhất của nền kinh tế quốc dân".

Nghị quyết đồng thời phác họa một tầm nhìn rõ ràng cho sự phát triển của khu vực này theo hướng tăng trưởng nhanh, bền vững và có khả năng cạnh tranh sòng phẳng trên trường quốc tế. Một trong những mục tiêu mang tính đột phá là hình thành 20 tập đoàn kinh tế tư nhân lớn mạnh vào năm 2030, theo mô hình chaebol của Hàn Quốc, đóng vai trò dẫn dắt trong công cuộc đổi mới sáng tạo và thúc đẩy tăng trưởng kinh tế.

Với những định hướng chiến lược và giải pháp đồng bộ, Nghị quyết 68 được kỳ vọng sẽ tạo ra một bước tiến quan trọng, giúp Việt Nam vượt qua bẫy thu nhập trung bình và hiện thực hóa khát vọng trở thành một quốc gia phát triển, có thu nhập cao vào năm 2045.