“Người kể chuyện” của Ngành

Ông Nguyễn Võ Ngoạn, nguyên Tổng Biên tập của Thời báo Ngân hàng

Tờ tin đặc biệt trong bối cảnh đặc biệt

Với giọng nói trầm ấm và ánh mắt lấp lánh những hoài niệm, ông Nguyễn Võ Ngoạn chia sẻ, Thời báo Ngân hàng ra đời trong bối cảnh đất nước vừa bắt đầu công cuộc đổi mới, nền kinh tế đứng trước yêu cầu chuyển nhanh từ thời kỳ bao cấp, kế hoạch hóa tập trung sang kinh tế thị trường và hội nhập. Là một trong những lĩnh vực phải đi đầu trong công cuộc đổi mới, nên nhiệm vụ đặt ra với ngành Ngân hàng là cần có những đột phá mới, tạo cửa mở cho hoạt động của chính hệ thống cũng như cho hoạt động của các ngành kinh tế khác. Vì vậy, một trong các nhiệm vụ trọng tâm mà Ban lãnh đạo NHNN thời kỳ đó đặt ra và dành nhiều quan tâm nhất là củng cố, nâng cao vai trò của bộ phận thông tin tuyên truyền. “Bản tin hoạt động ngân hàng” đã ra đời trong bối cảnh như vậy.

Vượt những khó khăn ban đầu, “Bản tin hoạt động ngân hàng” chính thức xuất bản số báo đầu tiên cũng là lúc ngành Ngân hàng vừa bước vào đổi mới theo 2 Pháp lệnh năm 1990 của Hội đồng Nhà nước, bắt đầu hình thành hệ thống ngân hàng 2 cấp gồm NHTW (quản lý và điều hành hệ thống) và các ngân hàng thương mại (hoạt động kinh doanh), trong khi quan hệ hợp tác giữa Việt Nam với các tổ chức tài chính tiền tệ quốc tế như IMF, WB, ADB được tái lập và khơi thông, mang đến làn gió mới cho nền kinh tế Việt Nam. Với bối cảnh đầy biến động và những thay đổi mang tính hệ thống đó, Bản tin hoạt động ngân hàng không chỉ đơn thuần là một kênh truyền tải thông tin. Tờ báo đã gánh vác một sứ mệnh cao cả trở thành nhịp cầu tri thức, giúp ngành Ngân hàng và toàn xã hội tiếp cận những khái niệm mới mẻ về kinh tế thị trường, hỗ trợ các ngân hàng thương mại trong hoạt động kinh doanh, và mở đường cho dòng vốn tín dụng chảy vào khu vực tư nhân. Chính vì thế, Thời báo Ngân hàng đã luôn được đặt kỳ vọng lớn lao trong vai trò tiên phong, truyền tải những kiến thức và chính sách mới, góp phần định hình và phát triển ngành Ngân hàng Việt Nam hiện đại.

Bản tin ban đầu được in trên khổ giấy nhỏ, 16 trang, hai kỳ/tuần.

Tuy nhiên, trước yêu cầu cấp thiết của thực tiễn đáp ứng những “cơn khát” thông tin trong lĩnh vực đặc thù, tờ Bản tin hoạt động ngân hàng được nâng cấp thành Thời báo Ngân hàng, phát hành khổ lớn hơn (29 x 42cm). Hồi ấy, hoạt động của Thời báo Ngân hàng tuy vất vả nhưng lại có một “thuận lợi” đặc biệt, đó là có quá nhiều điều mới mẻ cần phải truyền tải. Nền kinh tế đang chuyển mình, và chúng tôi, những người làm báo, cũng phải học lại từ đầu. Những câu hỏi tưởng chừng đơn giản nhưng lại cực kỳ quan trọng cứ vang vọng: “Ngân hàng thương mại là gì?”, “Lãi suất thị trường khác lãi suất bao cấp ra sao?”. Vấn đề phát hành tiền tệ cũng là một cuộc cách mạng, không còn theo công thức kế hoạch hóa xưa cũ mà phải tuân theo quy luật cung - cầu đầy mới mẻ...

“Để có thể đưa những kiến thức phức tạp này ra xã hội, anh em làm báo chúng tôi không có cách nào khác là phải đi trước một bước. Chúng tôi tự mày mò, nghiên cứu rất kỹ lưỡng, để rồi chắt lọc, biến những lý thuyết khô khan thành ngôn ngữ dễ hiểu, đưa đến cho công chúng. Niềm tự hào lớn nhất của chúng tôi khi đó chính là được góp phần đưa những kiến thức về tiền tệ, tín dụng trong nền kinh tế thị trường đến với mọi người, giúp xã hội hiểu và tin tưởng vào sự chuyển mình mạnh mẽ của ngành Ngân hàng”, ông Nguyễn Võ Ngoạn chia sẻ.

Nhớ lại những năm tháng đầy sôi nổi ấy, nguyên Tổng Biên tập Thời báo Ngân hàng không khỏi bồi hồi, “các cán bộ, phóng viên của Thời báo Ngân hàng khi đó làm việc với một tinh thần xông xáo, lăn xả, không quản ngại khó khăn để tìm kiếm những thông tin nóng hổi và chính xác nhất. Mỗi bước chân của chúng tôi in dấu khắp các vùng miền, từ những vùng đất khó khăn nhất đến các trung tâm kinh tế trọng điểm. Điều đáng tự hào nhất, đi đến đâu, chúng tôi cũng nhận được sự tôn trọng và đón tiếp nồng hậu. Chúng tôi thường xuyên có cơ hội làm việc và trao đổi trực tiếp với những người đứng đầu các tỉnh, các địa phương. Điều này không chỉ thể hiện sự coi trọng dành cho vai trò của ngành Ngân hàng, mà còn cho thấy tầm quan trọng của thông tin tài chính - tiền tệ đối với công cuộc đổi mới của đất nước”.

Phát huy lợi thế trong kỷ nguyên số

Dừng lại một chút, nén cảm xúc rồi tiếp lời, ông Nguyễn Võ Ngoạn chia sẻ, Thời báo Ngân hàng đã có những lợi thế đặc biệt để tác nghiệp, và chính những lợi thế đó đã biến mỗi bài viết thành một tiếng nói uy tín, góp phần lan tỏa tri thức, định hướng tư duy và tạo dựng niềm tin cho cả một giai đoạn lịch sử đầy biến động. Đó là một thời kỳ đầy tự hào, nơi chúng tôi đã sống và cống hiến hết mình vì sự phát triển của Ngành, và vì sự thịnh vượng của đất nước.

Trong bối cảnh “thế giới phẳng” hiện nay, nơi công nghệ phát triển mạnh mẽ và thông tin lan truyền với tốc độ chóng mặt, Thời báo Ngân hàng đang đối mặt với những thách thức mới. Nền báo chí hiện đại không chỉ đòi hỏi sự nhanh nhạy mà còn cần sự chính xác và tin cậy tuyệt đối. Áp lực đặt ra vì thế cũng lớn hơn rất nhiều. Mặc dù việc có báo điện tử là một bước đi kịp thời, Thời báo Ngân hàng vẫn cần tiếp tục đẩy mạnh ứng dụng công nghệ để duy trì và phát triển. Yêu cầu đặt ra không chỉ là phản ánh thông tin nhanh chóng, kịp thời mà còn phải luôn đảm bảo tính trung thực, khách quan, đồng thời tuân thủ tôn chỉ, mục đích của mình.

“Đây vừa là áp lực, vừa là động lực để Thời báo Ngân hàng tiếp tục khẳng định vị thế, đáp ứng kỳ vọng của độc giả trong một thị trường thông tin đầy cạnh tranh”, ông Nguyễn Võ Ngoạn khẳng định.

Nhấp một ngụm trà, ánh mắt ông đầy suy tư. “Ngày nay, công nghệ phát triển quá mạnh, thế giới đã là một mặt phẳng, thông tin lan truyền như vũ bão. Việc tờ báo kịp thời chuyển đổi số, đa dạng hóa các kênh truyền thông là một bước đi kịp thời, nhưng để giữ được vị thế, chúng ta cần phải đi xa hơn nữa”. Ông chia sẻ và cho rằng công nghệ là chìa khóa để vượt qua những thách thức đó.

AI có thể hỗ trợ các phóng viên trong việc sàng lọc thông tin, phát hiện xu hướng mới, hay thậm chí là tạo ra những bản tin nhanh, với độ chính xác cao. Điều này sẽ giải phóng sức lao động của người làm báo, giúp họ có thêm thời gian để tập trung vào những bài viết chuyên sâu, những phóng sự chất lượng cao. Do đó, phóng viên của Thời báo Ngân hàng cần phải đi tiên phong trong việc tiếp cận và ứng dụng công nghệ này vào hoạt động báo chí.

“Chỉ bằng cách không ngừng đổi mới, học hỏi và ứng dụng những công nghệ hiện đại nhất, Thời báo Ngân hàng mới có thể tiếp tục sứ mệnh cao cả của mình: đồng hành cùng sự phát triển của Ngành, mang tri thức đến với công chúng và viết tiếp những trang sử vẻ vang trong kỷ nguyên số”, ông Nguyễn Võ Ngoạn khẳng định.

Tạm biệt ông Nguyễn Võ Ngoạn khi hoàng hôn đã dần buông, chúng tôi hòa mình vào dòng người hối hả, đi giữa những con phố rực rỡ cờ hoa, háo hức chờ đón Lễ diễu binh, diễu hành kỷ niệm 80 năm Cách mạng Tháng Tám và Quốc khánh 2/9. Trong khoảnh khắc thiêng liêng ấy, những lời nói của ông Nguyễn Võ Ngoạn vừa chia sẻ với chúng tôi càng trở nên ý nghĩa, vang vọng trong tôi như một lời nhắc nhở về sứ mệnh và niềm tự hào. Mùa thu lịch sử năm 1945, dân tộc ta đã viết nên bản anh hùng ca độc lập và hôm nay, trong một mùa thu đầy tự hào, những người làm báo ngân hàng vẫn sẽ tiếp tục hành trình ấy.

Những trăn trở của một người từng chèo lái “con thuyền” Thời báo Ngân hàng thuở ấy là ngọn đuốc thắp lên khát vọng mãnh liệt trong trái tim của các thế hệ tiếp nối của Thời báo Ngân hàng. Dù thách thức của kỷ nguyên số có lớn đến đâu, chúng tôi vẫn sẽ vững tay chèo, tìm thấy con đường để cống hiến. Bởi sứ mệnh của chúng tôi không chỉ là truyền tải thông tin mà còn để mỗi bài viết của Thời báo Ngân hàng là một nguồn tri thức đáng tin cậy, góp phần trở thành động lực cho sự phát triển của đất nước.