Nhiều ngân hàng trung ương đối mặt nợ trái phiếu gia tăng hậu QE

Sau khi nhanh chóng tăng lãi suất để chống lạm phát, Cục Dự trữ Liên bang Mỹ và các ngân hàng trung ương ở châu Âu hiện đang phải trả các khoản lãi khổng lồ cho các ngân hàng thương mại chính từ các khoản tiền gửi của họ mà ngân hàng trung ương từng nỗ lực để tung ra hỗ trợ, được gọi là nới lỏng định lượng (QE).

Khoản lỗ tích lũy của Fed từ việc nới lỏng định lượng hiện ở mức gần 26 tỷ đô la. Ngân hàng Quốc gia Thụy Sĩ đã lỗ 132 tỷ franc Thụy Sĩ (143 tỷ USD) vào năm ngoái, trong khi Ngân hàng Trung ương Châu Âu (ECB) hiện trả lãi 2,5% cho 4 nghìn tỷ euro cho các ngân hàng thương mại.

Bộ Tài chính Mỹ có lẽ sẽ không cần cứu trợ Fed, họ chỉ cần trì hoãn cho các khoản nợ đến hạn. Nhưng điều đó có nghĩa là Bộ Tài chính Mỹ sẽ thiếu hụt từ 50 - 100 tỷ đô la lợi nhuận trái phiếu Fed trả mỗi năm.

Dù vậy, ECB và một số ngân hàng trung ương quốc gia ở châu Âu đã đưa ra cảnh báo. Chính phủ Anh đã nhận được hơn 120 tỷ bảng tiền lãi từ Ngân hàng Anh kể từ năm 2009 thì đã phải “gạt sang một bên” 11 tỷ bảng nợ của ngân hàng trung ương.

Các ngân hàng trung ương chuyển sang thua lỗ. (Nguồn: Reuters)

Báo cáo của BIS cho rằng nếu đến lúc các ngân hàng trung ương cần phải có các gói cứu trợ, họ có nguy cơ làm dấy lên sự phẫn nộ của những người nộp thuế và các chính trị gia, những người sau đó sẽ “nhòm ngó” đến sự độc lập của các ngân hàng trung ương.

"Nếu quản lý kinh tế vĩ mô yếu kém và nhà nước thiếu uy tín, tổn thất có thể làm xói mòn vị thế của ngân hàng trung ương, điều này có thể gây nguy hiểm cho sự độc lập của ngân hàng trung ương và thậm chí có thể dẫn đến sự sụp đổ của đồng tiền", báo cáo đề cập đến tình huống xấu nhất.

Có hàng chục ví dụ trong quá khứ từ các nền kinh tế đang phát triển, bao gồm Mexico, Chile, Cộng hòa Séc và Israel, nơi các ngân hàng trung ương có thể hoạt động mà không gặp khó khăn lớn trong trường hợp vốn chủ sở hữu âm.

Tuy nhiên, để chống lại bất kỳ sự công kích chính trị nào, các ngân hàng nên thông báo rằng các biện pháp dẫn đến thua lỗ đã được thực hiện để đảm bảo giá cả và sự ổn định kinh tế mang lại lợi ích lâu dài.

"Để duy trì niềm tin của công chúng và duy trì tính hợp pháp của ngân hàng trung ương hiện tại và về lâu dài, các bên liên quan nên đánh giá rằng các nhiệm vụ chính sách của ngân hàng trung ương phải được đặt lên trên lợi nhuận hay thua lỗ", báo cáo viết.