Những vụ scandal nổi tiếng trong lĩnh vực tài chính

1. Goldman Sachs

Goldman Sachs là ngân hàng đầu tư và chứng khoán toàn cầu, thành lập năm 1869. Năm 2010, Văn phòng Bộ Tư pháp Mỹ đã tiến hành thu thập số liệu về sự gian lận chứng khoán mà Goldman Sachs đã chủ mưu. Cuộc điều tra hình sự này được tiến hành theo yêu cầu của Ủy ban Hối đoái và Chứng khoán Mỹ (SEC). Trước đó, hồi tháng 4, SEC đã đệ đơn cáo buộc Goldman Sachs gian lận dân sự khi cùng một quỹ đầu tư mạo hiểm có tiếng là Paulson & Co. phát hành chứng khoán liên quan đến tài sản cầm cố dưới chuẩn.

Ảnh: ST

Hôm 16/4/2010, Phố Wall lại một lần nữa rung chuyển sau khi Goldman Sachs bị SEC cáo buộc tội cố tình che giấu sự xung đột lợi ích trong mua bán chứng khoán được đảm bảo bằng tài sản thế chấp làm các nhà đầu tư thiệt hại 1 tỷ USD. Tờ Montrealgazette của Canada cho hay, SEC đã có trong tay những chứng cứ về phi vụ làm ăn bất chính của Goldman Sachs buộc chính quyền Mỹ phải xem lại dự án cải cách hệ thống ngân hàng nhằm lấy lại niềm tin cho cộng đồng.

2. JPMorgan Chase - nghi án rửa tiền

Theo nguồn tin Reuters, JPMorgan Chase đã trả hàng triệu USD tiền phạt về tội lừa dối các nhà đầu tư trong nghiên cứu rởm về doanh số cổ phiếu và trái phiếu. JPMorgan Chase bị phạt 2 tỷ USD trong một giải quyết cho vai trò của mình về việc cấp tài chính cho Enron Corp. Năm 2009, đã phải giải quyết những khiếu kiện lên tới hàng tỷ USD với SEC liên quan đến thiệt hại của 1 triệu khách hàng. Năm 2011, JPMorgan Chase đã bị cáo buộc "rút ruột" một khoản tiền khá lớn liên quan đến dự án cho hàng nghìn gia đình quân nhân tham chiến tại Afghanistan và Iraq khi họ vay tiền mua nhà. Trung tuần tháng 9/2012 Ủy ban tiền tệ, chi nhánh độc lập thuộc Bộ Tài chính Mỹ đã bắt tay vào điều tra hệ thống giám sát và thanh lọc giao dịch chuyển tiền tại JP Morgan Chase, đặc biệt là nghi vấn liên quan đến chuyện rửa tiền.

Cuộc điều tra diễn ra trong lúc giới chức trách Mỹ đang nỗ lực chống lại nạn rửa tiền liên quan đến tội phạm ma túy và tiếp tay cho khủng bố, nhất là liên quan đến các nước bị Mỹ trừng phạt kinh tế. Đây là vấn đề mà Bộ Tư Pháp Mỹ rất quan tâm, bộ này vừa ban hành một đạo luật yêu cầu hành động cụ thể từ các tổ chức tài chính và nhân viên nhằm ngăn chặn tình trạng bức xúc nói trên. Trong báo cáo gần đây, Thượng viện Mỹ cũng chỉ trích nặng nề văn hóa ngân hàng đang bị hoen ố và xuống cấp, đồng thời mở một cuộc điều tra hàng loạt những giao dịch chuyển tiền tới Mexico, Iran, quần đảo Cayman và Ả-rập Xêút. Kết quả, nhiều ngân hàng lớn bị lôi ra ánh sáng. Cuối tháng 7, Ngân hàng HSBC của Anh chi nhánh tại Mỹ bỏ ra 700 triệu USD để nộp phạt do làm trái luật, nhất là sau khi bị kết tội chuyển tiền cho các băng nhóm buôn bán ma túy tại Mexico. Hồi tháng 8, Standard Chartered phải nộp 340 triệu USD tiền phạt do giao dịch bất hợp pháp với Iran...

3. Morgan Stanley

Morgan Stanley là ngân hàng đầu tư, chứng khoán lớn của Mỹ, có trụ sở tại New York, và chi nhánh tại London và Hong Kong. Theo SEC, Morgan Stanley đã vi phạm rất nhiều lần và bị phạt hàng triệu USD về tội lừa dối khách hàng, đặc biệt là vụ bị phạt 2,2 triệu USD lừa hơn 1.800 người. Morgan Stanley cũng đã phải trả hàng triệu USD tiền phạt cho Sở Giao dịch chứng khoán New York về việc báo cáo khống, đưa ra các thông tin sai sự thật. Morgan Stanley còn bị SEC cáo buộc tội xóa các thông tin trên e-mail và không hợp tác với các cơ quan điều tra về nhiều vụ bê bối khác.

Theo Bloomberg, đầu tháng 8 mới đây Morgan Stanley đã bị một công ty Singapore kiện về tội lừa công ty này mua những khoản đầu tư thua lỗ. Trong đơn kiện gửi lên tòa án Mỹ ngày 7/8, Công ty Hong Leong Finance (HLF) của Singapore cho biết, họ đã ký kết một thỏa thuận với Morgan Stanley để phân phối trái phiếu của Công ty Pinnacle của Mỹ. Giá trái phiếu sau đó giảm mạnh đã khiến HLF phải bồi thường cho các khách hàng mua trái phiếu này lên tới 32 triệu USD. Trái phiếu bán ra là trái phiếu liên kết rủi ro tín dụng, được mua bán dựa trên hợp đồng hoán đổi tín dụng (Credit Default Swap - CDS), sản phẩm đầu tư phái sinh nhiều rủi ro. Tuy nhiên theo tố cáo của HLF, Morgan Stanley lại rao bán và giới thiệu số trái phiếu kể trên như một sản phẩm đầu tư an toàn. Bà Mary Claire Delaney, phát ngôn viên của Morgan Stanley đã từ chối bình luận về vụ kiện này còn theo Bloomberg, Morgan Stanley bị kiện vì kiếm lời dựa trên việc bán sản phẩm lỗi. Bằng việc đưa ra những tín hiệu sai lầm cho thị trường, Morgan Stanley đã khiến các nhà đầu tư tin tưởng và kỳ vọng vào một khoản lợi nhuận hậu hĩnh trong tương lai, nhưng thực chất là lừa.

Khắc Nam