Niềm tin tạo cơ hội

	Nỗ lực cao nhất thực hiện nhiệm vụ
	FDI - một năm thành công ấn tượng
	“Kỷ cương, liêm chính, hành động, sáng tạo, hiệu quả”

Cuối tuần qua, tại buổi tọa đàm với chủ đề “Cơ hội đầu tư - kinh doanh 2018”, các chuyên gia đều thống nhất cho rằng, năm 2017 đã kết thúc lạc quan với nhiều chỉ số cải thiện bất ngờ, từ tăng trưởng GDP, lạm phát, nợ công, bội chi ngân sách, đến lãi suất, tỷ giá, tín dụng… Nhiều chuyên gia tỏ ra lạc quan khi cho rằng nền kinh tế trong năm 2018 sẽ bắt đầu bước vào chu kỳ tăng trưởng mới.

Kết quả tích cực

Nhìn lại cùng thời điểm này năm ngoái, ông Nguyễn Mại, Chủ tịch Hiệp hội DN đầu tư nước ngoài (VAFIE) lưu ý rằng nhiều chuyên gia đã đánh giá rất thận trọng về tăng trưởng kinh tế và đầu tư nước ngoài... Ông Mại nhớ lại, khi đó nền kinh tế vừa trải qua giai đoạn tăng trưởng thấp, thảm hoạ môi trường biển ở miền Trung do Formosa gây ra chưa khắc phục được, trong khi tình hình thế giới diễn biến phức tạp, như Tổng thống Mỹ Donald Trump đã trúng cử Tổng thống với chính sách ưu tiên bảo hộ...

Nhưng trong suốt năm 2017, chúng ta đã cố gắng và từ tháng 6/2017, tình hình sáng dần. Đến cuối năm vừa qua, tăng trưởng GDP cả năm đã đạt 6,81% và 13/13 chỉ tiêu Quốc hội đề ra đều đạt và vượt kế hoạch.

Lưu ý đến một dẫn chứng quan trọng cho thấy những cải cách trong nền sản xuất, một đại biểu dẫn khảo sát 4.000 DN của Trung tâm dự báo kinh tế-xã hội quốc gia cho biết số DN Việt Nam sử dụng máy móc thiết bị sản xuất từ 10 năm gần đây là 62,5%. Trong đó, DN sử dụng máy móc từ năm 2011-2016 là 32%. “Đây là những con số giúp chúng ta có bức tranh rộng hơn về những tiến bộ của năm 2017”, vị này nói. Sự lạc quan của khối DN cũng cải thiện. Theo khảo sát trên, có khoảng 62% DN Việt Nam đánh giá tình hình quý I/2018 rất khả quan.

Ở khía cạnh DN ngoại, ông Mại lưu ý thêm, năm vừa qua có nhiều điểm mới là: Trong số 35 tỷ USD vốn đăng ký thì có 6 tỷ USD là mua bán và sáp nhập, trong khi đó, năm 2016 chỉ có gần 4 tỷ USD. Đây là xu thế chắc chắn 2018 sẽ còn nhiều hơn. Trong số 17,5 tỷ USD vốn thực hiện thì quan trọng nhất là đầu tư vào công nghiệp chế tạo có giá trị gia tăng cao, trong đó có các thiết bị điện tử, linh kiện điện tử như máy tính bảng, smartphone.

Theo đó, góc nhìn của nhà đầu tư nước ngoài đối với triển vọng kinh tế Việt Nam cũng tích cực hơn. Ông Mại cho biết, có khoảng 25.000 DN đầu tư nước ngoài đang hoạt động ở Việt Nam, trong đó các DN Nhật Bản chiếm một phần tư số vốn. Dự kiến, 25% số DN Nhật Bản sẽ tiếp tục mở rộng đầu tư kinh doanh tại Việt Nam vào năm 2018.

Với vai trò hàn thử biểu của nền kinh tế, thị trường chứng khoán trong năm qua liên tục tăng điểm. Riêng ba phiên tuần qua chỉ số VN-Index đã tăng hơn 30 điểm, chốt ở 1.019 điểm. Nhiều chuyên gia cho rằng lên điểm có thể sẽ là xu thế chủ đạo của thị trường này trong quý I, thậm chí kéo dài trong năm 2018.

Tuy nhiên, bên cạnh cảm nhận lạc quan, không ít đại biểu vẫn dành sự thận trọng nhất định khi đánh giá điều kiện nền kinh tế hiện nay. Ông Trần Đình Thiên, Viện trưởng Viện Kinh tế Việt Nam cho rằng, dường như chúng ta đã hơi “say sưa với thắng lợi”, cần nhìn nhận một cách nghiêm túc vì mọi sự phấn khích đều dẫn đến mất bình tĩnh.

Chia sẻ quan điểm trên, ông Mại nêu một lưu ý: “Tôi rất đồng tình với đánh giá của Thủ tướng Chính phủ là mặc dù chúng ta đã cố gắng rất nhiều nhưng GDP/người chỉ 2.380 USD/người/năm, không có gì phấn khởi lắm. Tôi rất chia sẻ với người đứng đầu Chính phủ khi trong ASEAN đã có nước như Indonesia tổng GDP vượt 1.000 tỷ USD…”.

Hành động để tạo niềm tin

Một số ý kiến khác cho rằng, với năm 2018 không chỉ thấy cơ hội từ nền tảng 2017 với nhiều chỉ tiêu tốt, mà cần phải thấy những thách thức. Ví dụ tình hình quốc tế có vấn đề chính trị không ổn định, khủng bố, và khó xác định diễn biến thị trường… trong khi chúng ta ngày càng hội nhập sâu rộng hơn sẽ không tránh khỏi các tác động tiêu cực. Với đầu tư nước ngoài, trong số 23 tỷ USD vốn đăng ký mới thì có 3 dự án nhiệt điện chạy than, vốn hơn 7 tỷ USD, chiếm 1/3 tổng số vốn đăng ký mới năm 2017. Đây là câu chuyện không hề nhỏ với Việt Nam, nhất là khi nhu cầu của chúng ta đang hướng đến tăng trưởng xanh và bền vững...

Ông Thiên lưu ý rằng tăng trưởng GDP 6,81% trong năm 2017 là thể hiện “động thái” nền kinh tế tại thời điểm này. Trong khi đó, chất lượng của tăng trưởng GDP và chất lượng tăng trưởng xuất khẩu cần được nhìn nhận thấu đáo, vì có liên quan đến cơ cấu kinh tế.

Theo ông, sự thay đổi về mặt chất lượng của nền kinh tế phải được thể hiện ở nhiều mức độ khác nhau. Thứ nhất, lĩnh vực công nghiệp chế biến chế tạo vẫn chủ yếu dừng lại ở gia công chứ chưa phải công nghệ cao. Thứ hai, Chính phủ đã có nỗ lực thay đổi môi trường kinh doanh, thực sự tạo được niềm tin và có hiệu ứng tích cực thực sự. Thủ tướng cũng khẳng định phải làm ráo riết, chứ buông tay một chút là không được. Người ta nói “trên nóng dưới vẫn lạnh”, nhưng thật ra mới đang nóng dần lên...

Để tạo động lực cho tăng trưởng kinh tế 2018, ông Thiên khuyến nghị cần đẩy mạnh các chính sách đã được thể hiện trong Nghị quyết số 01 của Chính phủ. Đặc biệt, mới đây Quốc hội đã thông qua cơ chế đặc thù cho TP. Hồ Chí Minh, tạo đột phá mạnh trong phân cấp, phân quyền thì cần các chính sách để áp dụng vào thực tế. Hay, “Luật Đặc khu” đang bàn và dự kiến được ban hành trong tháng 5 tới sẽ tác động mở cửa, tạo đột phá mạnh nhất cho nền kinh tế.

Bên cạnh đó, Chính phủ cần có các Nghị quyết để giải quyết nợ xấu, đẩy mạnh cổ phần hoá DNNN, sở hữu chéo NH; đổi mới về thể chế, tạo niềm tin cho năm 2018. Đặc biệt, liên quan đến cơ chế tăng trưởng, ông Thiên cho rằng Chính phủ cần quan tâm đến cơ cấu ngành, vùng vì hiện chưa có nhiều thay đổi. DN trong nước có nền tảng quan trọng bậc nhất cho tăng trưởng nhưng còn yếu, đang cần phải cải cách…

Trấn an những phân vân của ông Trần Đình Thiên, ông Đặng Huy Đông, nguyên Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư khẳng định nền kinh tế có động lực lớn do bộ máy chính trị từ Đảng, Nhà nước cho đến Chính phủ đều đã và đang thực hiện đúng những cam kết của mình. Trong đó, cam kết quan trọng là xây dựng một môi trường kinh doanh lành mạnh, minh bạch, chống tham nhũng. Như vậy có thể nói động lực lớn nhất là đến từ niềm tin.

“Tất nhiên còn rất nhiều việc phải làm…”, ông Đông nói, song cũng nhận định đây là thời điểm chúng ta phải đủ bản lĩnh để đưa nền kinh tế tăng tốc. Những nền kinh tế như Nhật Bản, Đài Loan… từng qua giai đoạn tăng trưởng 8-9%. Và Việt Nam hiện đang có nhiều yếu tố thuận lợi để chúng ta có thể duy trì tốc độ tăng trưởng tương tự trong 10 năm tới.