Tạm dừng xây dựng trụ sở hành chính cấp huyện, xã

Động thái cần thiết

Tại Nghệ An, 2 dự án xây dựng trụ sở hành chính ở huyện Đô Lương và huyện Con Cuông với tổng mức đầu tư lên tới hơn 180 tỷ đồng đã được tạm dừng thi công, dù trước đó đã hoàn tất các thủ tục chuẩn bị.

Ông Lô Văn Thao, Chủ tịch UBND huyện Con Cuông cho biết, dự án xây dựng trụ sở hành chính của huyện Con Cuông với tổng vốn đầu tư 110 tỷ đồng, đang trong giai đoạn thực hiện công tác đền bù giải phóng mặt bằng. Tuy nhiên, sau khi có Kết luận 126 của Bộ Chính trị về việc nghiên cứu, sắp xếp lại đơn vị hành chính cấp huyện, UBND đã xin ý kiến chỉ đạo và được Ban Thường vụ Huyện ủy thống nhất tạm dừng dự án.

Tương tự, ông Nguyễn Tất Hoài Hiệp, Phó bí thư thường trực Huyện ủy, Chủ tịch HĐND huyện Đô Lương thông tin: “Dự án nhà làm việc khối Huyện ủy - Khối Dân vận huyện Đô Lương có tổng vốn hơn 73 tỷ đồng, đã được HĐND huyện phê duyệt chủ trương đầu tư tại Nghị quyết số 02/NQ-HĐND. Công trình dự kiến được xây dựng tại khu hành chính mới của huyện ở xã Yên Sơn, do Huyện ủy Đô Lương làm chủ đầu tư và đã thông báo tổ chức đấu thầu rộng rãi. Tuy nhiên, trước yêu cầu mới về sắp xếp bộ máy hành chính, Huyện ủy đã chỉ đạo tạm dừng thi công để tránh lãng phí ngân sách”.

Không riêng Nghệ An, tại TP. Đà Nẵng, UBND thành phố cũng vừa yêu cầu tạm dừng thực hiện dự án Trung tâm Chính trị - Hành chính quận Hải Châu, công trình có tổng vốn đầu tư dự kiến hơn 420 tỷ đồng.

Theo Văn phòng UBND TP. Đà Nẵng, trước đó, UBND thành phố đã phê duyệt kế hoạch lựa chọn nhà thầu cho các gói thầu thuộc dự án này gồm: lập hồ sơ thiết kế, thẩm tra thiết kế, rà phá bom mìn và phá dỡ công trình cũ. Công trình dự kiến cao gần 25m, với 5 tầng nổi, 1 tầng bán hầm, tổng diện tích sàn hơn 15.600m². Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng các công trình dân dụng và công nghiệp Đà Nẵng là đơn vị làm chủ đầu tư, quản lý dự án. Địa điểm xây dựng dự kiến trên khu đất hiện trạng trụ sở UBND quận Hải Châu tại số 270 Trần Phú và mở rộng sang khu vực dân cư giáp đường Lê Đình Dương.

Tuy nhiên, theo ông Lê Trung Chinh, Chủ tịch UBND TP. Đà Nẵng, thành phố đã có chủ trương tạm dừng tất cả các dự án xây dựng, sửa chữa, cải tạo trụ sở làm việc, mua sắm tài sản công tại cấp quận, huyện, xã, phường, trừ lĩnh vực y tế, giáo dục. Chủ trương này nhằm triển khai thực hiện Kết luận 127-KL/TW của Bộ Chính trị và chỉ đạo của Thành ủy Đà Nẵng về tinh gọn bộ máy, tiết kiệm ngân sách, chống lãng phí.

Dự án Trung tâm Chính trị - Hành chính quận Hải Châu, Đà Nẵng đã tạm dừng triển khai

Tránh lãng phí tài sản công

Việc tạm dừng các dự án xây dựng, sửa chữa trụ sở hành chính cấp huyện, xã xuất phát từ yêu cầu cấp bách phải tiết kiệm chi tiêu công, nhất là trong bối cảnh ngân sách nhà nước còn nhiều khó khăn. Bên cạnh đó, việc sắp xếp lại đơn vị hành chính, tinh gọn bộ máy khiến cho việc xây dựng các trụ sở mới, hoành tráng trở nên thiếu hợp lý, dễ dẫn đến lãng phí khi có những thay đổi.

Theo nhiều ý kiến, thực tế từ các đợt sáp nhập đơn vị hành chính cấp xã trước đây đã để lại nhiều bài học lớn. Nhiều trụ sở cấp xã, phường mới xây dựng khang trang, tốn kém ngân sách nhưng sau đó bị bỏ hoang vì không còn nhu cầu sử dụng, gây bức xúc trong dư luận. Một số công trình đầu tư hàng chục tỷ đồng chưa sử dụng đã xuống cấp nghiêm trọng, gây thiệt hại lớn cho ngân sách nhà nước.

Nhiều chuyên gia nhận định, việc tạm dừng các dự án xây mới, cải tạo công sở lúc này là cần thiết để đảm bảo hiệu quả đầu tư công, tránh lãng phí, giúp các địa phương có thời gian rà soát, đánh giá lại nhu cầu thực sự về hạ tầng trụ sở khi bộ máy hành chính được sắp xếp lại.

Tuy vậy, một vấn đề được phản ánh là việc tạm dừng các dự án khi đã thực hiện đấu thầu, chọn nhà thầu, hoặc khi nhà thầu đã chuẩn bị thi công sẽ khiến nhiều doanh nghiệp thiệt hại. Đại diện một doanh nghiệp tham gia đấu thầu ở miền Trung cho biết: “Chúng tôi đã huy động nhân sự, thiết bị, chuẩn bị kỹ thuật, bỏ chi phí để thực hiện các bước đầu tư. Nếu dự án bị dừng mà không có chính sách đền bù hợp lý, thiệt hại là rất lớn”.

Trên thực tế, chủ đầu tư và các cấp thẩm quyền hoàn toàn có cơ sở để hủy gói thầu khi phạm vi, mục tiêu đầu tư thay đổi. Tuy nhiên, với các gói thầu đã lựa chọn nhà thầu, thậm chí ký hợp đồng hoặc đã có chuẩn bị thi công, việc đền bù chi phí phát sinh là cần thiết để đảm bảo quyền lợi hợp pháp của doanh nghiệp.

Có thể nói, việc tạm dừng dự án để tránh lãng phí ngân sách cần có giải pháp hài hòa để đảm bảo công bằng cho nhà thầu, tạo môi trường đầu tư lành mạnh. Bởi vậy, để chủ trương này đạt hiệu quả, các địa phương trong khu vực cũng cần tiếp tục rà soát, đánh giá kỹ thực tế, đồng thời có phương án xử lý hợp tình, hợp lý những phát sinh liên quan đến doanh nghiệp đã tham gia dự án, tránh phát sinh khiếu kiện...