Thị trường hàng hóa: Giá năng lượng biến động mạnh khi căng thẳng tại Trung Đông gia tăng

Toàn bộ 5 mặt hàng trong nhóm bất ngờ tăng giá mạnh. Trong đó, hai mặt hàng dầu thô bật tăng gần 4% trong bối cảnh căng thẳng giữa Israel và Iran liên tục leo thang. Ở chiều ngược lại, giá hai mặt hàng cà-phê chịu áp lực lớn từ nguồn cung, trong đó giá cà-phê Robusta lao dốc xuống mức thấp nhất trong hơn một năm qua.

Trung Đông căng thẳng, thị trường năng lượng biến động rất mạnh

Trung Đông lại “làm nóng” giá dầu thế giới

Theo ghi nhận từ MXV, thị trường năng lượng chứng kiến lực mua mạnh mẽ trên cả 5 mặt hàng trong nhóm trong bối cảnh căng thẳng chính trị giữa Israel và Iran bao trùm thị trường và làm dấy lên lo ngại về nguy cơ gián đoạn chuỗi cung ứng toàn cầu

Kết thúc tuần, giá dầu Brent hợp đồng tháng 8 ghi nhận mức tăng tuần khoảng 3,75%, dừng ở mốc 77,01 USD/thùng. Giá dầu WTI hợp đồng tháng 7, hết hạn vào ngày 20/6, cũng tiến sát mốc 75 USD/thùng, trong khi hợp đồng WTI tháng 8 hiện giao dịch quanh 73,84 USD/thùng, tăng 3,58% trong tuần.

Tâm điểm xuyên suốt tuần giao dịch vừa rồi là cuộc xung đột Israel – Iran. Thị trường càng lúc càng lo ngại về gián đoạn nguồn cung từ cả Iran lẫn nhiều nước lân cận trong vùng Vịnh Ba Tư.

Dầu thô Iran trước đó đã bị áp dụng nhiều biện pháp trừng phạt từ Chính phủ Mỹ xoay quanh chương trình hạt nhân gây tranh cãi của Tehran. Hiện tại, Iran đang tạm thời rút khỏi các cuộc đàm phán với Mỹ do Oman làm trung gian, với lý do nước này đang bị tấn công quân sự

Trong bối cảnh hai bên chưa thể tìm được tiếng nói chung về vấn đề hạt nhân, khả năng Mỹ dỡ bỏ các biện pháp trừng phạt đối với xuất khẩu dầu và các sản phẩm năng lượng của Iran đang ngày càng xa vời. Điều này càng làm gia tăng rủi ro cho nguồn cung dầu toàn cầu, đặc biệt khi xung đột có nguy cơ lan rộng và đe dọa đến an ninh của tuyến vận tải biển chiến lược như eo biển Hormuz, với gần một phần ba lượng dầu thương mại được vận chuyển bằng đường biển trên toàn cầu đi qua eo biển này.

Hàng loạt quốc gia xuất khẩu dầu khí lớn như Saudi Arabia, Iran và Iraq đều phụ thuộc vào tuyến vận tải huyết mạch này để đưa các mặt hàng năng lượng ra thị trường quốc tế. Theo các chuyên gia phân tích và dự báo nếu tuyến vận tải này bị gián đoạn do xung đột leo thang, giá dầu có thể tăng vọt lên trên 120 USD/thùng trong thời gian ngắn.

Bên cạnh đó, ngày 19/6, Tổng thống Mỹ Donald Trump cho biết ông vẫn đang theo dõi sát diễn biến và chưa đưa ra quyết định cuối cùng về khả năng can thiệp quân sự vào cuộc xung đột giữa Israel và Iran, qua đó phần nào kìm hãm đà tăng giá dầu trong các phiên giao dịch cuối tuần Tuy nhiên, đến ngày 21/6, Mỹ bất ngờ tiến hành tấn công vào ba cơ sở hạt nhân của Iran, chính thức đánh dấu sự tham gia trực tiếp vào cuộc xung đột này. Động thái này ngay lập tức làm dấy lên lo ngại về nguy cơ gián đoạn nguồn cung dầu từ khu vực Trung Đông, dự báo sẽ tiếp tục đẩy giá dầu tăng vọt trong những phiên giao dịch tới.

Bên cạnh các yếu tố địa chính trị, đà tăng giá dầu thô còn được hỗ trợ bởi hai báo cáo về dự trữ dầu thô thương mại tại Mỹ do Viện Dầu mỏ Mỹ (API) và Cơ quan Thông tin Năng lượng Mỹ (EIA) công bố. Cả hai báo cáo đều cho thấy dự trữ dầu thô tại Mỹ trong tuần kết thúc ngày 13/6 đã giảm mạnh, với mức sụt giảm lần lượt là 10,1 triệu thùng theo API và 11,5 triệu thùng theo EIA. Đáng chú ý, báo cáo của EIA qua đó cũng ghi nhận tuần thứ tư liên tiếp giảm dự trữ dầu thô thương mại tại Mỹ.

Ở một diễn biến khác, Tổ chức các nước xuất khẩu dầu mỏ (OPEC) đã công bố báo cáo thị trường dầu tháng 6. Trong đó, tổng sản lượng trong tháng 5 của nhóm OPEC+ đạt 41,23 triệu thùng/ngày, chỉ tăng 180.000 thùng/ngày so với tháng 4, thấp hơn kế hoạch ban đầu tăng 411.000 thùng/ngày trong tháng 5.

Nguyên nhân được chỉ ra là do mức tăng sản lượng không cao như dự đoán từ Saudi Arabia, Kuwait và Các Tiểu Vương quốc Ả Rập Thống nhất (UAE). Đồng thời, một số nước đã thực hiện cắt giảm sản lượng vượt quá hạn ngạch cho phép, nổi bật là Iraq. Mặc cho tình trạng sản lượng vượt quá hạn ngạch vẫn tiếp diễn, nhất là tại Kazakhstan, việc tăng sản lượng không mạnh như dự kiến của OPEC+ cũng hỗ trợ đẩy giá dầu lên cao.

Áp lực nguồn cung đè nặng lên giá cà-phê

Trong khi đó, thị trường nguyên liệu công nghiệp cũng vừa trải qua một tuần giao dịch đầy biến động, đặc biệt là đối với thị trường cà-phê. Đóng cửa tuần, giá cà-phê Arabica giảm tới gần 9%, chạm mức thấp nhất trong vòng hơn 5 tháng trở lại đây, về mức 6.945 USD/tấn, giá cà-phê Robusta cũng lao dốc tới gần 13% xuống mức 3.737 USD/tấn - mức thấp nhất trong vòng 13 tháng qua.

Theo MXV, giá cà-phê liên tục giảm sâu trong thời gian qua chủ yếu do nguồn cung dồi dào từ các quốc gia sản xuất lớn như Brazil, Việt Nam và Indonesia, khi xuất khẩu tại các quốc gia này đều tăng mạnh, qua đó trực tiếp tạo áp lực giảm giá lên thị trường cà-phê toàn cầu.

Theo đó, trong tháng 5, xuất khẩu cà-phê của Việt Nam với chủ yếu là hạt Robusta đã tăng tới 61% so với cùng kỳ năm ngoái, đạt 148,7 nghìn tấn. Cùng thời điểm, Brazil cũng ghi nhận mức tăng vượt bậc về xuất khẩu Robusta, với 195.700 bao được xuất khẩu tính đến ngày 20/6, gần bằng tổng lượng xuất khẩu của cả tháng 5 là 202.700 bao.

Tuy nhiên, nhìn chung trong 5 tháng đầu năm 2025, tổng lượng cà-phê xuất khẩu từ Brazil và Việt Nam chỉ đạt hơn 1,8 triệu tấn, giảm 12,6% so với cùng kỳ năm ngoái, Do đó, về tổng quan, từ đầu năm đến nay thị trường cà-phê vẫn cho thấy sự thiếu hụt về nguồn cung, nhưng tâm lý thị trường bị chi phối bởi bức tranh niên vụ bội thu 2025-2026 và bối cảnh bất ổn toàn cầu. Điều này đang tạo ra áp lực bán đến từ các nhà đầu tư, khiến giá cà-phê suy giảm.

Trong thời gian tới, thời tiết tại Brazil dự báo sẽ có những chuyển biến rõ rệt khi một khối không khí lạnh mạnh đã tràn vào nước này từ cuối tuần qua (22/6), kéo theo một tuần rét đậm trên diện rộng. Theo các chuyên gia khí tượng, trong ngày hôm nay, nhiệt độ tại nhiều khu vực trồng cà-phê trọng điểm như Paraná, phía nam và nội địa bang São Paulo cũng như khu vực miền Trung-Nam có thể xuống dưới 5°C, làm gia tăng nguy cơ xuất hiện sương giá. Dự báo cũng cho thấy khả năng thiết lập các kỷ lục mới về nhiệt độ tối thiểu trong năm 2025 tại nhiều địa phương.