Thích ứng với trạng thái bình thường mới

	Thực hiện "mục tiêu kép" trong điều kiện bình thường mới có nhiều điểm sáng
	Bài toán phục hồi kinh tế trong trạng thái bình thường mới

Toàn cảnh diễn đàn

Lựa chọn chiến lược đúng

Nền kinh tế thế giới đã trải qua 6 tháng với những gam màu xám trong hầu hết các lĩnh vực, ngành nghề bởi đại dịch Covid-19. Đại dịch cũng làm thay đổi chiến lược của DN theo hướng chưa từng có tiền lệ. Nhằm phân tích, dự báo xu hướng thị trường trong bối cảnh hậu Covid-19, đồng thời, đưa ra các khuyến nghị nhằm giải quyết những khó khăn, vướng mắc phát sinh, giúp các DN hoạch định chính sách, chiến lược trong sản xuất kinh doanh, ngày 2/7/2020 tại Hà Nội, Tạp chí Diễn đàn DN - Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) tổ chức Chương trình “Diễn đàn doanh nghiệp: Lựa chọn nào thời hậu Covid?”.

TS. Vũ Tiến Lộc - Chủ tịch VCCI cho biết, hiện tình hình Covid-19 trên thế giới còn diễn biến phức tạp, phần lớn thị trường xuất khẩu trọng điểm của Việt Nam còn đang lún sâu trong khủng hoảng, do vậy, việc mở cửa thị trường thế giới cần rất thận trọng. Việt Nam đã tạm thời kiểm soát thành công dịch bệnh và bước vào giai đoạn khôi phục phát triển, nhưng cũng chứa đựng nhiều rủi ro và bất ổn tiềm tàng. Vì vậy, việc xây dựng chiến lược phát triển kinh tế phải đặt trong bối cảnh như vậy.

Trong quá trình hỗ trợ DN phục hồi hậu Covid-19, Chính phủ sẽ phải tiếp tục cải cách thể chế mạnh mẽ, tạo điều kiện cho sự phát triển của DN. Theo đó, sẽ tiếp tục triển khai các giải pháp đã ban hành để hỗ trợ DN. Đồng thời, Chính phủ cũng sẽ tiếp tục xây dựng các giải pháp mới và tính đến hỗ trợ các lĩnh vực có năng lực phát triển cao là du lịch và hàng không. Bên cạnh đó là hỗ trợ cho các dự án có tiềm năng và chịu ảnh hưởng nhiều.

Thực tiễn chỉ ra rằng, động lực lớn nhất của tăng trưởng là cải cách thể chế, dư địa lớn nhất cũng là cải cách thể chế. Năm 2016, Việt Nam đã có làn sóng xóa bỏ điều kiện kinh doanh trong các bộ ngành lần đầu tiên. Sau đó, làn sóng cắt giảm điều kiện kinh doanh thứ hai là xóa bỏ 50% điều kiện kinh doanh trong 2018. Năm 2020 cũng đã khởi động làn sóng cắt 20% điều kiện kinh doanh để đưa môi trường kinh doanh Việt Nam vào nhóm top 4 ASEAN.

Trong bối cảnh hiện nay, để DN có thể vượt qua đại dịch thì lãnh đạo DN phải thực sự kiên cường, phải thật tâm huyết. Những nhà lãnh đạo giỏi sẽ giúp DN vượt qua được giai đoạn khó khăn để ổn định và phát triển. Bên cạnh đó, các Hiệp hội trong quá trình hỗ trợ DN thời hậu Covid sẽ đóng vai trò trung tâm. Trong bối cảnh đó, VCCI đã phối hợp với Deloitte chuẩn bị cẩm nang hướng dẫn DN xử lý các vấn đề sau đại dịch để phát triển, dự kiến 2 tuần nữa, cẩm nang này sẽ được công bố, TS. Vũ Tiến Lộc nói thêm.

Đánh giá tác động của dịch Covid-19 đối với nền kinh tế - xã hội và gợi ý chính sách đối với DN, TS. Cấn Văn Lực - chuyên gia kinh tế cho biết, đại dịch đã tác động mạnh mẽ lên nền kinh tế toàn cầu đối với cả tổng cung và tổng cầu. Dự báo kinh tế thế giới 2020 sẽ suy thoái, giảm khoảng 3-4% so với năm 2019 nhưng sẽ phục hồi nhanh trong năm 2021. Nền kinh tế Việt Nam cũng chịu nhiều tác động khi mà 6 tháng đầu năm có sự phát triển chậm lại. GDP 6 tháng đầu năm 2020 tăng trưởng thấp nhất trong 10 năm qua. Dịch vụ tăng trưởng thấp, xuất nhập khẩu gặp khó khăn, vốn FDI suy giảm, số lượng DN tạm ngừng hoạt động tăng 38,2% (gấp đôi so với cùng kỳ).

TS. Cấn Văn Lực nhận định, năm 2020 là rất khó khăn nên các DN phải có những đổi mới trong tư duy và tận dụng xu thế mới trong giai đoạn mới. Bên cạnh những chính sách của Chính phủ, các DN cũng cần phải thực hiện các giải pháp riêng để thích nghi với các biến động thị trường. Theo đó, cần phải đổi mới sáng tạo trong mô hình, chiến lược kinh doanh, tái cơ cấu và tăng khả năng chống chịu với các cú sốc bên ngoài. Bên cạnh đó, tăng cường kết nối, xác lập và chủ động định vị trong chuỗi giá trị.

Thích nghi với tình hình mới

Theo các chuyên gia, trong bối cảnh nền kinh tế Việt Nam đang dần thích nghi với trạng thái “bình thường mới”, DN phải tiếp tục cân đối tài chính, cắt giảm chi phí mà không gây ảnh hưởng tới hoạt động; đồng thời chuyển hướng đầu tư cho các yếu tố giúp tăng trưởng để chuẩn bị cho những khủng hoảng trong tương lai.

Bà Nguyễn Thị Thanh Hương, Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Du lịch cho rằng, dịch bệnh đã làm nhiều hoạt động kinh tế - xã hội bị đảo lộn, ảnh hưởng đến nhiều ngành nghề sản xuất kinh doanh, dịch vụ, trong đó có thể nói ngành du lịch bị ảnh hưởng nghiêm trọng nhất. Để có thể trụ vững và duy trì các hoạt động kinh doanh vượt qua giai đoạn khó khăn này, các DN du lịch cần phải điều chỉnh thích ứng với điều kiện thực tế.

Bên cạnh chính sách hỗ trợ của Chính phủ, chính quyền địa phương, các DN phải liên kết, chung tay, chung sức để từng bước khôi phục thị trường. Bản thân DN du lịch cần tập trung xây dựng các sản phẩm mới, đổi mới sáng tạo trong phương thức truyền thông, xúc tiến quảng bá. Cần chủ động chuẩn bị các điều kiện cần thiết về sản phẩm, dịch vụ, nhân lực để khai thác tốt thị trường nội địa và đón khách du lịch quốc tế khi điều kiện cho phép.

Ông Hoàng Đức Hùng, Phó tổng giám đốc PwC Việt Nam chia sẻ, cần phải chuyển dịch mô hình kinh doanh và chi phí để tăng cường sức bền và tính linh hoạt. Để chuẩn bị cho những khủng hoảng trong tương lai, thì đây chính là thời điểm thích hợp để xem xét lại các lĩnh vực cần ưu tiên, tìm kiếm sự khác biệt trong chuỗi giá trị và đào tạo nhân viên theo cách vận hành mới. Khủng hoảng do Covid-19 đã làm thay đổi nhiều khái niệm cũng như mô hình về chi phí.

Tại diễn đàn, ông Hùng đã đưa ra nhiều giải pháp chiến lược dành cho các DN như khởi động quá trình định hình DN cho tương lai; Xây dựng lại cấu trúc chi phí nhờ xác định những điểm khác biệt trong chuỗi giá trị; Đào tạo nhân viên theo phương pháp vận hành mới… để từ đó giúp DN vững tin và đủ lực để phát triển.