Từ mật danh B29 góp sức non sông liền dải đến bước tiến Vietcombank trên “con đường mới” của dân tộc

Một trong 5 “đường mòn Hồ Chí Minh” huyền thoại

Trong cuộc trường chinh giữ nước của dân tộc, có một dòng chảy lặng thầm mà bền bỉ - không mang súng nhưng tiếp thêm đạn, không trực diện chiến đấu nhưng không thể thiếu trong thắng lợi: đó là dòng chảy tài chính chi viện miền Nam. Trong dòng chảy ấy, tổ chức B29 thuộc Vietcombank là một “mạch máu đặc biệt” - góp phần làm nên huyền thoại đường Hồ Chí Minh trên mặt trận hậu cần.

Đoàn cán bộ Vietcombank làm việc với Ban Kinh tài về số liệu của Trung ương chi viện cho B2 (năm 1972)

Tháng 4/1965, khi cuộc kháng chiến chống Mỹ bước vào giai đoạn khốc liệt, theo chỉ thị của Bộ Chính trị, Ngân hàng Nhà nước đã thành lập một tổ chức chuyên trách nghiệp vụ thanh toán đặc biệt với bí danh B29 tại Vietcombank.

Với lực lượng chỉ vỏn vẹn 10 người, B29 có nhiệm vụ đặc biệt: tiếp nhận, kiểm đếm và tổ chức vận chuyển nguồn ngoại tệ viện trợ từ nước ngoài vào chiến trường miền Nam - nơi từng đồng đô-la có thể đổi lấy thuốc men và khí tài.

Tại tầng hầm số 49 Lý Thái Tổ, Hà Nội - kho ngoại tệ đặc biệt của Ngân hàng Nhà nước do Vietcombank phụ trách - những xấp tiền được niêm phong, kiểm đếm chính xác đến từng tờ, cất vào hòm sắt, bàn giao cho các lực lượng đặc nhiệm. Từ đây, hành trình xuyên Trường Sơn, xuyên biển bắt đầu: tàu không số, xe ngụy trang, vali ngoại giao và cả những… thùng mắm Bồ Hốc mang mùi nồng đến mức địch cũng ngần ngại kiểm tra.

Đó là những chuyến đi mà chỉ một sơ suất nhỏ cũng có thể khiến cả chiến dịch đổ vỡ. Bởi vậy, cán bộ B29 không chỉ giỏi nghiệp vụ ngân hàng, mà còn bản lĩnh như những chiến sĩ biệt động. Từ Hà Nội đến Vientiane (Lào), từ đó sang Phnom Penh (Campuchia), rồi men theo vùng giải phóng, xuống đến Tây Ninh, Long An, Bến Tre… – dòng chảy tiền tệ của B29 đã góp phần duy trì sức mạnh chiến trường, cung cấp nguồn lực cho những căn cứ kháng chiến nằm sâu trong lòng địch.

Nếu “đường mòn Hồ Chí Minh” là biểu tượng của vận tải quân sự, thì B29 là tuyến vận tải tài chính đặc biệt - một trong 5 tuyến chi viện chiến lược, được Đảng và Nhà nước đặc biệt tin tưởng, góp phần cho hai miền thống nhất, non sông nối liền một dải.

Trung tâm thanh toán Vietcombank thập niên 90 của thế kỷ XX

Bước tiến trên “con đường mới” của dân tộc

Chiến tranh kết thúc, tổ chức B29 hoàn thành sứ mệnh lịch sử, nhưng tinh thần B29 - sự chính xác, kỷ luật, niềm tin và trách nhiệm tuyệt đối, vẫn tiếp tục được kế thừa một cách bản lĩnh và sáng tạo hơn trong công cuộc xây dựng đất nước.

Từ những năm đầu đổi mới, Vietcombank đã tiên phong trong nhiều cải cách: phát hành phiếu ngoại tệ gốc đồng Việt Nam để chống lạm phát, đưa công nghệ thẻ thông minh vào sử dụng từ năm 1993, ứng dụng telex rồi kết nối mạng SWIFT để cập nhật giá cả quốc tế trong bối cảnh hạ tầng viễn thông còn đầy khó khăn.

Năm 2005, Vietcombank ghi dấu ấn trên thị trường vốn khi phát hành thành công 3,6 triệu trái phiếu chỉ trong vài phút, thu về hơn 1.300 tỷ đồng. Năm 2009, cổ phiếu VCB chính thức niêm yết, ngay lập tức trở thành cổ phiếu có vốn hóa lớn nhất thị trường chứng khoán Việt Nam thời điểm đó - trên 56.000 tỷ đồng.

62 năm đã đi qua, từ một tổ chức mang sứ mệnh vận chuyển ngoại tệ cho chiến trường, Vietcombank hôm nay đã trở thành ngân hàng lớn nhất Việt Nam về lợi nhuận, dẫn đầu về vốn hóa thị trường, quản trị theo chuẩn mực quốc tế.

Đến 30/6/2025, tổng tài sản Vietcombank vượt mốc 2,2 triệu tỷ đồng, gấp 72 lần so với mức 30.479 tỷ đồng năm 1985. Vốn điều lệ đạt 83.600 tỷ đồng, cao nhất hệ thống các tổ chức tín dụng, trong khi năm 1985 chỉ là 0,5 triệu đồng. Tỷ lệ nợ xấu luôn được giữ dưới 1%, tỷ lệ bao phủ nợ xấu đạt khoảng 213% - cao nhất toàn ngành.

Vietcombank vinh dự được trao tặng nhiều phần thưởng cao quý của Đảng và Nhà nước, đặc biệt là danh hiệu Anh hùng lao động (năm 2023)

Không chỉ lớn mạnh về quy mô, Vietcombank luôn phát huy vai trò chủ lực, chủ đạo trong việc thực thi các chính sách tiền tệ quốc gia, các nhiệm vụ của Chính phủ và Ngân hàng Nhà nước giao nhằm góp phần bảo đảm an ninh tiền tệ, sự phát triển chung của hệ thống ngân hàng thương mại tại Việt Nam. Ngân hàng đi đầu trong hỗ trợ nền kinh tế, từ miễn giảm lãi phí thời COVID-19, cho đến những gói tín dụng ưu đãi hàng trăm nghìn tỷ đồng hậu đại dịch. Tổng số nộp ngân sách giai đoạn 2020-2025 đạt trên 62.000 tỷ đồng - là ngân hàng đóng góp lớn nhất toàn ngành. Ngân sách an sinh xã hội dành nguồn lực hàng trăm tỷ đồng mỗi năm để ưu tiên cho y tế, giáo dục, nhà ở xã hội và hạ tầng thiết yếu. Vietcombank cũng tiên phong tài trợ cho các dự án trọng điểm quốc gia, như sân bay Long Thành, năng lượng tái tạo, giao thông thông minh… góp phần “xây dựng lại đất nước ta đàng hoàng hơn, to đẹp hơn” như Chủ tịch Hồ Chí Minh đã căn dặn.

Lịch sử không chỉ là niềm tự hào, mà còn là điểm tựa tinh thần cho hành trình phía trước. Phát biểu tại Kỳ họp thứ 8, Quốc hội khóa XV, Tổng Bí thư Tô Lâm nhấn mạnh: “Cần chuẩn bị ngay về mọi mặt để đưa đất nước bước vào kỷ nguyên mới - kỷ nguyên vươn mình của dân tộc”. Với Vietcombank, “kỷ nguyên mới” chính là chuyển đổi số, là ngân hàng xanh, là khả năng cạnh tranh toàn cầu nhưng vẫn lấy con người làm trung tâm.

Trong từng bước chuyển mình của dân tộc, Vietcombank luôn hiện diện - khi là “người lính” hậu phương, khi là nhà tài trợ chiến lược, khi là “sếu đầu đàn” dẫn dắt toàn ngành. Đó là hành trình không chỉ vì lợi nhuận, mà vì sự phát triển dài hạn của đất nước. Tinh thần B29 nay không còn là những chuyến đi xuyên rừng, vượt biển, mà là bản lĩnh đổi mới trong môi trường cạnh tranh khốc liệt; là khát vọng vươn tầm khu vực; là quyết tâm xây dựng Vietcombank thành ngân hàng chuẩn mực, góp phần đưa Việt Nam thành quốc gia phát triển hùng cường vào năm 2045.

Tại Đại hội đại biểu Đảng bộ Vietcombank lần thứ V, nhiệm kỳ 2025 - 2030 ngày 2/8/2025, Phó Thủ tướng Nguyễn Chí Dũng đã từng nói: “Thành công của Vietcombank không chỉ là thành công của một doanh nghiệp, mà còn là sự gia tăng tài sản và uy tín quốc gia”. Và hôm nay, trong mỗi bước tiến của quốc gia, luôn có dấu ấn của một ngân hàng mang trong mình niềm tin, bản lĩnh và khát vọng Việt - Vietcombank.