Xuất khẩu gạo năm 2023 có thể đạt 6,5-7 triệu tấn

Ảnh minh họa.

Tại cuộc họp đánh giá tình hình xuất khẩu gạo năm 2022, nhận định các thuận lợi, khó khăn và thách thức trong năm 2023 do Bộ Công Thương tổ chức ngày 21/2, Bộ Công Thương nhận định trong năm 2023 sản lượng lúa hàng hóa dùng cho chế biến xuất khẩu gạo của cả nước ước khoảng 13,2 triệu tấn (tương đương khoảng 6,6 triệu tấn gạo thành phẩm). Trong đó, cơ cấu gạo xuất khẩu chủ yếu là gạo tẻ chất lượng cao, gạo thơm và gạo đặc sản (chiếm khoảng 5,1 triệu tấn), còn lại là gạo chất lượng trung bình và gạo nếp.

Trong năm nay có nhiều yếu tố tác động trực tiếp đến kết quả xuất khẩu gạo của Việt Nam. Theo đó, dự báo nguồn cung lúa gạo toàn cầu sẽ giảm khoảng 4% so với năm ngoái. Các quốc gia xuất khẩu gạo lớn như Ấn Độ và Pakistan đều có sản lượng xuất khẩu dự báo giảm mạnh.

Ngoài ra, “chủ nghĩa bảo hộ lương thực” trong năm 2023 có xu hướng lan rộng. Theo Tổ chức Lương thực Thế giới (FAO), tỷ lệ các quốc gia và khu vực không đảm bảo an ninh lương thực đã chiếm tới 30,4% dân số thế giới. Vì vậy, gần 30 quốc gia đã thực hiện siết chặt, hạn chế hoặc tạm dừng xuất khẩu lương thực nhằm bảo vệ nguồn cung nội địa.

Bên cạnh đó, xung đột Nga - Ukraine (hai nhà xuất khẩu lớn về lúa mì, ngô, dầu hướng dương) đã khiến nguồn cung lúa mì, bắp, dầu hướng dương bị gián đoạn, đẩy giá những mặt hàng này lên cao.

Từ góc độ tài chính, trong năm nay Bộ Công Thương dự báo xu hướng lạm phát sẽ tăng cao ở nhiều quốc gia. Cơ quan này dẫn báo cáo từ Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) cho rằng, tăng trưởng kinh tế toàn cầu sẽ giảm từ mức 3,4% năm 2022 xuống 2,9% năm 2023. Chỉ số lạm phát toàn cầu được kỳ vọng sẽ giảm từ mức 8,8% năm 2022 xuống 6,6% năm 2023.

“Tình trạng lạm phát cao vẫn đang tiếp diễn ở hầu hết các quốc gia và dự kiến sẽ còn kéo dài, có thể gây ảnh hưởng đến mức tiêu dùng hàng hóa, làm giảm cầu hàng hóa nhập khẩu”, Bộ Công Thương nhận định.

Riêng đối với Việt Nam, tính đến hết tháng 1/2023 sản lượng xuất khẩu gạo đã đạt khoảng trên 359.300 tấn, kim ngạch đạt trên 186,6 triệu USD. Giá xuất khẩu gạo của Việt Nam từ đầu năm đến nay trung bình khoảng 519,3 USD/tấn, tăng khoảng 6,8% về giá so với cùng kỳ năm ngoái.

Trên cơ sở nguồn cung lúa gạo xuất khẩu của cả nước, Bộ Công Thương cho rằng lượng gạo hàng hóa xuất khẩu trong 6 tháng đầu năm 2023 ước khoảng 4,12 triệu tấn. Thời điểm lượng gạo hàng hóa cần tập trung xuất khẩu trong 6 tháng đầu năm là tháng 2 đến tháng 4.

Trong năm nay, với việc ảnh hưởng của biến đổi khí hậu, tình trạng hạn hán tại các nước châu Âu, Mỹ và Trung Quốc, cộng thêm việc Ấn Độ áp dụng lệnh cấm xuất khẩu gạo tấm và áp dụng thuế 20% với chủng loại gạo trắng và sự quay lại nhập khẩu của các thị trường truyền thống như: Indonesia, Bangladesh…

Bộ Công Thương dự báo xuất khẩu gạo của Việt Nam sẽ đạt khoảng 6,5-7 triệu tấn, giảm nhẹ so với mức 7,1 triệu tấn của năm 2022, nhưng kim ngạch và giá gạo xuất khẩu có thể tăng khá cao.