Để trái cây Việt vào siêu thị ngoại

Ảnh minh họa

Theo số liệu của Hiệp hội Rau quả Việt Nam, thu nhập từ xuất khẩu rau quả tươi tăng mạnh trong 5 năm qua, từ 460 triệu USD năm 2010 đến 1,47 tỷ USD trong năm 2014. Kim ngạch xuất khẩu của mặt hàng này trong 9 tháng đầu năm 2015 đạt gần 1,3 tỷ USD. Dự kiến, con số này có thể đạt 2 tỷ USD trong năm nay, cho thấy sự tiếp tục cải thiện khả năng tiếp cận với các thị trường mới với tốc độ tăng trưởng cao.

Hiện, thanh long là trái cây xuất khẩu chính của Việt Nam, chiếm 997.000 tấn trong tổng xuất khẩu 1,6 triệu tấn năm ngoái. Tiếp theo là dưa hấu (300.000 tấn), nhãn (100.000 tấn), vải (70.000 tấn) và chôm chôm (600 tấn)...

TS. Nguyễn Hữu Đạt, Giám đốc Trung tâm Kiểm dịch Thực vật sau nhập khẩu 2 (Bộ NN&PTNT) cho biết, Việt Nam hiện xuất khẩu khoảng 40 loại rau quả khác nhau đến 40 nước trên thế giới, trong đó có một số thị trường khó tính như Mỹ, Nhật Bản, Hàn Quốc, Chile...

Đầu năm nay, New Zealand và Úc lần lượt cho phép nhập khẩu chôm chôm, vải thiều từ Việt Nam, và Nhật Bản gần đây cũng đã mở cửa cho xoài tươi của Việt Nam.

Đại diện Công ty XNK Phương Giang (Hàm Thuận Bắc, tỉnh Bình Thuận) cho biết, trong năm qua đã xuất khẩu hàng chục tấn thanh long ruột đỏ sang thị trường Nhật. Để sản phẩm của công ty có mặt các quầy, kệ tại một số siêu thị, cửa hàng tiện ích, cung ứng tới tận tay người tiêu dùng Nhật Bản, Phương Giang đã ký kết hợp tác với một DN đầu mối chế biến trái cây của Nhật tại Việt Nam.

Sau khi sản phẩm được thu hoạch đầu nguồn theo đúng quy trình kỹ thuật, thanh long sẽ được vận chuyển tới công ty liên kết để tiếp tục phân loại, khử trùng, đóng gói, sau đó mới lên tàu sang Nhật và thông qua hệ thống phân phối tại quốc gia này để đến với người dùng cuối.

Đây cũng là cách mà nhiều DN xuất khẩu trái cây của Việt Nam đang thực hiện để tìm đường vào các siêu thị nước ngoài. Tuy nhiên, không phải DN xuất khẩu trái cây nào cũng thực hiện được điều đó, do tiêu chuẩn để trái cây có mặt tại các siêu thị nước ngoài rất cao và thường phải trải qua nhiều quy trình kiểm duyệt gắt gao.

Đơn cử như để vào được thị trường Mỹ, thì ngoài việc đạt được các chứng chỉ chất lượng như VietGap hay GlobalGap, các loại trái cây còn phải đáp ứng được các tiêu chuẩn từ phía Mỹ đặt ra. Ngoài ra, để có thể lưu hành trên thị trường này, trái cây Việt còn phải được cấp bằng bảo hộ, chứng nhận nguồn gốc xuất xứ theo Luật nhãn hiệu Hoa Kỳ.

Ngoài ra, thời gian gần đây, sự mở rộng thị trường của nhiều nhà bán lẻ, phân phối nước ngoài tại Việt Nam như Lotte, Big C, Metro... đã tạo ra kênh xâm nhập hữu hiệu cho các nhà cung cấp sản phẩm hàng hóa Việt, trong đó có trái cây tươi vào siêu thị ngoại.

Giám đốc phát triển thị trường mới nổi cho một hệ thống siêu thị lớn của Mỹ cho biết, nếu sản phẩm đã đủ chuẩn để có mặt tại một siêu thị trong hệ thống tại Việt Nam, cũng đồng nghĩa sẽ có được "tấm vé thông hành" vào bất cứ siêu thị nào trong cùng hệ thống tại Mỹ. Điều này sẽ giúp các DN giảm thiểu thời gian thâm nhập thị trường, bởi sản phẩm sẽ được hệ thống nhập hàng và phân phối tự động rộng khắp.

Ông Huỳnh Quang Đấu, Chủ tịch HĐQT kiêm Tổng giám đốc CTCP Rau quả thực phẩm An Giang (Antesco) cho rằng, nếu tuân thủ đúng quy trình, kỹ thuật và biết tận dụng cơ hội, tìm ra đường đi ngắn nhất, thì sẽ không quá khó để đưa trái cây Việt vào các siêu thị lớn của nước ngoài. Trong năm nay, công ty đạt tỷ lệ tăng trưởng cao hơn 15 - 20% so với cùng kỳ năm ngoái.

Điều này cho thấy nhu cầu của thị trường đang có xu hướng tăng lên, tạo cơ hội cho các DN đẩy mạnh xuất khẩu. Tuy nhiên theo ông Đạt, để ngày càng có nhiều hơn các sản phẩm trái cây Việt có mặt tại các siêu thị của Mỹ, Nhật, châu Âu...

Việt Nam cần phát triển một chiến lược xuất khẩu bền vững, trong đó chú trọng đến biện pháp hỗ trợ sau thu hoạch cho nông dân để tạo ra nguồn nguyên liệu sạch, đảm bảo ngay từ khâu đầu trước khi DN tạo được kênh kết nối, đưa sản phẩm trái cây Việt xuất ngoại vào các thị trường khó tính.