DN công nghệ thông tin “đói” nhân lực

	Chuẩn bị nguồn nhân lực cho CMCN 4.0
	Đại học Đông Á ký kết hợp tác đào tạo kỹ sư công nghệ thông tin

“Khát” nhân lực

Ông Hoàng Nam Tiến, Chủ tịch Công ty FPT Software từng chia sẻ, nếu như để sản phẩm điện thoại xuất khẩu được hơn 30 tỷ USD, thì phần nhập khẩu phục vụ sản xuất cũng đến 25 tỷ USD, tức là trong 100 USD giá trị xuất khẩu, chỉ có khoảng 20-30 USD do người Việt làm ra, phần giá trị gia tăng làm được rất ít. Tuy nhiên, với ngành phần mềm, cứ 100 USD xuất khẩu, có 84-86 USD do người Việt Nam làm ra. Nếu so với các ngành xuất khẩu của Việt Nam, thì viết phần mềm là một lĩnh vực có giá trị xuất khẩu trên đầu người cao nhất.

“Khát” nhân lực công nghệ thông tin chất lượng cao

Ông Tiến cho biết, hiện nay FPT Software có hơn 10.000 kỹ sư, lập trình viên. Trung bình mỗi cán bộ, nhân viên FPT Software làm ra khoảng 550 triệu đồng/năm. Vì vậy, Chủ tịch FPT Software từng tuyên bố, mục tiêu mà DN này đặt ra đến năm 2020 sẽ đạt doanh số 1 tỷ USD hoàn toàn không xa vời, nhưng điều mà FPT thiếu là kỹ sư công nghệ thông tin chất lượng cao.

Không chỉ FPT, mà các DN công nghệ thông tin như VNPT, Viettel... cũng đang đứng trước "cơn khát" nguồn nhân lực công nghệ thông tin chất lượng cao. Như VNPT, trong lộ trình đến năm 2020, sẽ cần tới 10.000 nhân lực làm công nghệ thông tin cho mảng này. Còn về tổng thể cả nền kinh tế đến năm 2020 sẽ cần khoảng một triệu nhân lực làm trong ngành công nghệ thông tin.

Cụ thể, báo cáo thị trường tuyển dụng của VietnamWorks - Tập đoàn Navigos, trong quý I/2017, nhận định, ngành công nghệ thông tin hiện đang đứng đầu trong top 10 ngành có nhu cầu tuyển dụng cao nhất Việt Nam. Nhu cầu nhân lực ngành công nghệ thông tin 3 năm vừa qua tăng trung bình 47%/năm.

"Tính đến năm 2020, Việt Nam cần 1,2 triệu nhân lực ngành công nghệ thông tin. Trong khi đó, số lượng nhân lực thiếu hụt lại lên đến 500.000 người. Dẫn tới, nguồn nhân lực ngành công nghệ thông tin năm 2020 chỉ đáp ứng 58% nhu cầu thực tế", báo cáo này cho biết.

Chính vì vậy, ông Phạm Đăng Hải, Viện Công nghệ thông tin và truyền thông (Đại học Bách khoa Hà Nội) chia sẻ, vấn đề nhân lực công nghệ thông tin hiện nay là chủ đề được tranh cãi rất nhiều. Riêng FPT một năm cần 2.500 kỹ sư công nghệ thông tin, tuy nhiên nếu so sánh với số cử nhân ra trường của trường Đại học Bách khoa sẽ thấy sự thiếu hụt nhân lực.

Cụ thể, một năm trường Đại học Bách khoa có 500 kỹ sư công nghệ thông tin và 200 các hệ liên quan tới cử nhân và kỹ sư liên quan tới công nghệ thông tin ra trường. Như vậy, chỉ đáp ứng cho một DN thôi cũng chưa đủ.

Đào tạo từ trường phổ thông

“Điều này cho thấy, giải quyết "bài toán" nhân lực công nghệ thông tin là vấn đề khó. Có ý kiến cho rằng nên đào tạo lại 200 - 300 nghìn kỹ sư cử nhân thất nghiệp của các ngành khác hiện đang bị thừa theo hệ đào tạo văn bằng 2 thành cử nhân công nghệ thông tin. Tuy nhiên, tôi cho rằng không nên làm vậy, vì thực tế, không phải là chúng ta thiếu nhân lực công nghệ thông tin mà thiếu là ở nhân lực chất lượng cao”, ông Hải cho biết.

Theo ông Hải, nhân lực công nghệ thông tin từ các trường đại học nhiều, nhưng số lượng “dùng được” thực tế chỉ 15%. Chúng ta vẫn thiếu nhân lực, đó cũng là câu hỏi. Vì vậy, việc cần làm sắp tới là thay đổi mô hình đào tạo, phải thực tiễn hơn.

Nhất là trước cuộc cách mạng công nghiệp 4.0, ông Hải kiến nghị nên chú ý đào tạo theo xu hướng này nhưng để làm việc được ngay, còn nhiều việc phải làm. Theo đó, rất cần sự phối hợp của DN trong việc dự báo nhu cầu nhân lực.

Theo TS. Nguyễn Bá Ân, Tổng Thư ký Hội đồng Quốc gia về Phát triển bền vững và Nâng cao năng lực cạnh tranh, để giải quyết thiếu hụt nhân lực công nghệ thông tin, cần thực hiện mạnh mẽ cải cách hệ thống giáo dục đào tạo. Đặc biệt, ông Ân cho rằng: "Cần nuôi dưỡng các kỹ năng khoa học công nghệ từ nhỏ bằng các phương thức dạy phù hợp, trên cơ sở áp dụng công nghệ học tập mới dựa trên internet".

Đồng thời, theo các chuyên gia, tất cả các loại hình đào tạo về công nghệ thông tin, từ công lập, đến dân lập; từ đại học, cao đẳng đến học nghề, đều cần tăng quy mô lên 30% để kịp đà phát triển. Theo thống kê, về giáo dục đào tạo công nghệ thông tin hiện nay, hệ thống công lập chiếm đa số, chỉ 15% là tư nhân.

Trong khi đó, ông Lê Ngọc Tuấn, Trưởng Ban điều hành của mạng lưới khởi nghiệp IoT Việt Nam cho rằng, nói nhân lực công nghệ thông tin thiếu cũng không phải vì hiện nay, rất nhiều trường đào tạo nhưng chất lượng rất thấp. Vì vậy, ông Tuấn không đồng tình với việc chuyển đổi cử nhân thất nghiệp thành nhân lực ngành công nghệ thông tin, mà vấn đề làm sao biến được các nhân lực trẻ từ cấp 2, cấp 3 yêu công nghệ thông tin ngay từ lúc nhỏ.