IMF: Các nền kinh tế năng động châu Á tiếp tục dẫn đầu tăng trưởng toàn cầu
Môi trường toàn cầu thuện lợi hơn
Theo đó, IMF dự báo kinh tế của khu vực ở châu Á - Thái Bình Dương tăng trưởng 5,5% trong năm 2017 từ mức 5,3% của năm 2016; cao hơn so với mức 5,4% như dự báo được đưa ra hồi tháng 10/2016. Tuy nhiên IMF vẫn giữ nguyên dự báo tăng trưởng năm 2018 của khu vực ở mức 5,4% và khu vực này tiếp tục dẫn đầu về tăng trưởng toàn cầu.
Báo cáo cũng trích dẫn môi trường toàn cầu thuận lợi hơn với sự tăng trưởng nhanh chóng ở nhiều nền kinh tế thị trường tiên tiến và mới nổi, đặc biệt là Hoa Kỳ và các nhà xuất khẩu hàng hoá, đã hỗ trợ tích cực cho triển vọng của châu Á...
“Dấu hiệu tăng trưởng trong khu vực đang được khuyến khích cho đến nay. Thách thức chính sách bây giờ là tăng cường và duy trì đà này”, ông Changyong Rhee, Giám đốc Vụ Châu Á và Thái Bình Dương của IMF, nói.
Với Trung Quốc, nền kinh tế lớn nhất khu vực và lớn thứ hai thế giới, chính sách kích cầu được kỳ vọng sẽ tiếp tục hỗ trợ tổng cầu. Mặc dù nền kinh tế vẫn mạnh mẽ với tăng trưởng quý 1/2017 cao hơn nhiều so với dự kiến, song IMF dự báo tăng trưởng sẽ giảm xuống còn 6,6% vào năm 2017 và 6,2% vào năm 2018. Sự chậm lại này chủ yếu do thị trường nhà ở được hạ nhiệt, một phần phản ánh các biện pháp thắt chặt gần đây, trong khi tăng lương và tiêu dùng yếu...
Trong khi đó IMF đã nâng dự báo tăng trưởng kinh tế của Nhật Bản - nền kinh tế lớn thứ 2 khu vực và thứ 3 thế giới - lên 1,2% trong năm 2017 nhờ sự hỗ trợ từ chính sách tài khóa mở rộng và trì hoãn việc tăng thuế tiêu thụ (từ tháng 4/2017 đến tháng 10/2019). Tuy nhiên tăng trưởng sẽ giảm xuống còn 0,6% vào năm 2018 khi sự hỗ trợ từ gói kích thích tài chính đã mất đi.
Ở hầu hết các nền kinh tế ở Đông Nam Á, tăng trưởng được dự báo sẽ tăng tốc, được hỗ trợ bởi nhu cầu nội địa mạnh mẽ - một động lực quan trọng cho tăng trưởng ở các nước này.
Với Việt Nam, IMF dự báo kinh tế Việt Nam sẽ tăng trưởng 6,5% trong năm 2017 và 6,3% trong năm 2018.
Đối mặt với nhiều rủi ro suy giảm tăng trưởng
Báo cáo của IMF cũng cảnh báo, triển vọng của khu vực bị che khuất bởi sự không chắc chắn. Về mặt tích cực, kích thích tài chính lớn hơn dự kiến tại Mỹ hoặc niềm tin kinh doanh và tiêu dùng mạnh mẽ hơn ở các nền kinh tế tiên tiến có thể thúc đẩy xuất khẩu và tăng trưởng ở châu Á. Bên cạnh đó, những cải cách, ví dụ như đầu tư công cộng hiệu quả vào cơ sở hạ tầng ở các nước ASEAN và Nam Á, có thể giúp kéo dài đà tích cực.
Tuy nhiên, IMF cho rằng, nếu kích thích tài chính của Mỹ dẫn đến áp lực lạm phát cao hơn kỳ vọng, Cục dự trữ liên bang có thể đẩy nhanh tốc độ tăng lãi suất, dẫn đến một đồng đôla Mỹ mạnh hơn.
“Việc thắt chặt đột ngột các điều kiện tài chính toàn cầu có thể ảnh hưởng tiêu cực đến các nền kinh tế châu Á với nhu cầu tài chính lớn và bảng cân đối của khu vực tư nhân yếu, bao gồm việc kích hoạt các dòng vốn chảy ra và hủy bỏ các dự án đầu tư sản xuất”, Báo cáo của IMF cảnh báo.
Đặc biệt theo IMF, các nền kinh tế châu Á dễ bị ảnh hưởng bởi chủ nghĩa bảo hộ do mở cửa thương mại và hội nhập với các chuỗi giá trị toàn cầu. “Một sự thay đổi toàn cầu hướng tới các chính sách hướng nội có thể ngăn chặn xuất khẩu của châu Á và giảm đầu tư trực tiếp nước ngoài vào châu Á. Hơn nữa, sự chuyển đổi nhiều hơn dự kiến ở Trung Quốc hoặc căng thẳng địa chính trị trong khu vực cũng có thể làm suy yếu sự tăng trưởng trong thời gian ngắn”, IMF cho biết.
Ngoài ra, theo IMF, các nền kinh tế trong khu vực còn phải đối mặt với những rủi ro dài hạn là sự già hóa dân số tại một số nước và tăng trưởng năng suất bị giới hạn.
Theo báo cáo, châu Á đang già đi nhanh chóng. Khi dân số già hơn, sẽ có ít công nhân hơn, và theo thời gian, lực lượng lao động bị sụt giảm và dân số già có thể làm tăng chi phí chăm sóc sức khoẻ và chi tiêu hưu trí.
Điều này sẽ gây áp lực lên ngân sách của Chính phủ, và có thể chuyển thành tăng trưởng thấp hơn. Báo cáo ước tính rằng trong ba thập kỷ tới, các xu hướng nhân khẩu học có thể lấy đi 0,5 đến 1 điểm phần trăm từ mức tăng trưởng GDP bình quân hàng năm ở Trung Quốc và Nhật Bản.
Bên cạnh đó, tăng trưởng năng suất chậm cũng là một lo ngại...
Theo IMF, để giải quyết những thách thức lâu dài này, các quốc gia cần nhiều phụ nữ và người di cư trong lực lượng lao động; Hệ thống lương hưu mạnh khỏe hơn; cần nhiều hơn thương mại và đầu tư nước ngoài, cùng với nhiều nghiên cứu và giáo dục tiên tiến.
IMF khuyến nghị, các chính sách kinh tế vĩ mô trong khu vực cần tập trung hỗ trợ nhu cầu và cải cách cơ cấu. Báo cáo cũng lưu ý, chính sách tiền tệ cần tiếp tục “dễ dãi” trong các nền kinh tế tăng trưởng yếu và lạm phát thấp hơn mục tiêu. Tuy nhiên, nếu áp lực lạm phát tăng tốc, các ngân hàng trung ương nên sẵn sàng để tăng lãi suất chính sách.