Khống chế bội chi sau 10 năm liên tục xé rào
Cận cảnh bức tranh tài chính công | |
Củng cố tài khóa nhìn từ mở rộng cơ sở thu | |
Giảm dần tỷ lệ bội chi NSNN, đến năm 2020 không quá 3,5% GDP |
Ông Hoàng Văn Cường |
Theo báo cáo của Chính phủ, bội chi năm 2017 nhiều khả năng đảm bảo mục tiêu 3,5% hoặc thấp hơn. Đây là lần đầu tiên trong 10 năm chúng ta giữ được tỷ lệ bội chi theo kế hoạch. Điều đáng mừng nhất là trong bối cảnh hiện nay chi NSNN chúng ta chủ yếu cho chi thường xuyên. Nếu tiết kiệm tốt chi thường xuyên thì trong tương lai chúng ta sẽ có cơ hội nhiều hơn trong việc tăng chi cho đầu tư phát triển.
PGS-TS. Hoàng Văn Cường, đại biểu Quốc hội Đoàn Hà Nội trao đổi với phóng viên Thời báo Ngân hàng.
Một số ý kiến cho rằng, việc giảm bội chi NSNN là do chúng ta không tính một số khoản nợ phải trả, đồng thời với đó là tiến độ giải ngân vốn ODA còn chậm?
Do giải ngân vốn ODA chậm là không hẳn. Bởi, chúng ta biết là giải ngân vốn chậm chỉ diễn ra trong 3 quý đầu năm mà thôi, còn đến cuối năm, chúng ta đều dự toán năm nay sẽ đạt khoảng 90% vốn ODA, con số này cũng không khác gì nhiều so với các năm trước. Cho nên chậm là chậm trong các quý, còn tổng chi phí của nó không thay đổi nhiều. Tôi cho rằng đây không phải là yếu tố chính làm giảm bội chi.
Còn với một số khoản nợ, từ trước đến nay chúng ta đều tính phần chi trả nợ vào bội chi NSNN. Tôi cho rằng chi trả nợ không nằm trong chi thường xuyên,cũng không nằm trong các khoản chi cho đầu tư phát triển mà là chi riêng. Đấy là hậu quả của việc vay tiền từ nhiều năm trước đây nên chúng ta tách phần chi trả nợ ra. Việc này không ảnh hưởng đến việc chúng ta tiết kiệm chi thường xuyên hay quản lý tốt chi thường xuyên tốt hay chưa. Phần trả nợ là cái chúng ta không thể thay đổi được, nên không thể nói rằng chúng ta có thể tiết kiệm thêm cho khoản chi này.
Ngoài các yếu tố này thì theo ông điều gì đã giúp giảm bội chi trong năm qua?
Tôi cho rằng có 2 nhân tố quan trọng làm giảm bội chi trong năm qua. Thứ nhất là chúng ta đã tiết kiệm và quản lý chặt chẽ hơn NSNN, thứ hai là chúng ta đã hạn chế được các khoản chi bất thường. Cho nên Chính phủ đang dự kiến có thể giành được cả 5% phần chi phí dự phòng không dùng đến trừ trường hợp quý IV xảy ra thiên tai thì phải lấy khoản dự phòng này chi cho các khoản khắc phục thiên tai dịch họa đó.
Quốc hội cần giám sát như thế nào để bội chi được giữ vững và đạt được mục tiêu mà Quốc hội đề ra trong giai đoạn tới, thưa ông?
Tôi cho rằng bội chi không phải là vấn đề quan trọng mà vấn đề quan trọng nhất là khoản chi đó làm cho công trình, dự án nào, hiệu quả ra sao. Trong giai đoạn này, nước ta đang rất cần thiết đầu tư cho phát triển thì chắc chắn nhu cầu chi cho đầu tư phát triển sẽ rất lớn. Chi cho đầu tư phát triển có thể sẽ làm cho phần bội chi tăng thêm nhưng vấn đề quan trọng là chúng ta phải tiết kiệm được chi thường xuyên, khi chi thường xuyên giảm xuống, chi cho đầu tư phát triển sẽ tăng thêm. Trong trường hợp này bội chi có thể nhiều hơn nhưng cũng không ảnh hưởng nhiều đến NSNN trong tương lai.
Điểm quan trọng khác là việc chi cho đầu tư phát triển phải đảm bảo hiệu quả. Nếu đầu tư vào công trình, dự án đó hiệu quả, thì chi cho đầu tư phát triển của chúng ta dù có tăng lên nhưng trong thời gian ngắn sau đó sẽ mang lại đóng góp cho nền kinh tế. Nên chúng ta không nên đặt vấn đề cứ phải tiết kiệm chi. Nếu chúng ta không chi cho đầu tư chúng ta sẽ không đạt được mục tiêu phát triển.Vấn đề là chi vào đâu, chi vào cái gì cho hiệu quả mà thôi.
Trong các báo cáo của Quốc hội gần đây, việc giải ngân đầu tư hiện nay đang rất chậm và nhiều đại biểu rất băn khoăn, theo ông thì nên làm gì?
Việc giải ngân vốn đầu tư chậm hiện nay nhiều ý kiến cho rằng có nguyên nhân là do những vướng mắc trong Luật Đầu tư công. Tôi cho rằng tất nhiên Luật Đầu tư công có những vướng mắc cần điều chỉnh, nhưng nguyên nhân chính không nằm ở Luật Đầu tư công mà nằm ở thủ tục hành chính, ở phương thức điều hành chi từ trước đến nay chưa đi vào nền nếp. Đến khi áp dụng Luật Đầu tư công với những đòi hỏi chặt chẽ hơn, bài bản hơn đã khiến các khâu chuẩn bị giải ngân cho các công trình, dự án phải kỹ hơn. Chính vì vậy việc giải ngân đã chậm lại.
Tuy nhiên tôi cho rằng sau thời gian áp dụng Luật Đầu tư công, các địa phương và các đơn vị thụ hưởng vốn sẽ quen dần và việc đẩy nhanh giải ngân các nguồn vốn cho đầu tư phát triển sẽ được đẩy nhanh hơn.
Xin cảm ơn ông!