Ký kết TPP: Việt Nam đứng trước cơ hội và thách thức
Ảnh minh họa |
Trước khi rời Sydney (Australia) sang New Zealand tham gia lễ ký TPP, Bộ trưởng Bộ Công Thương Vũ Huy Hoàng, cho biết, sau phiên họp của các Bộ trưởng vào ngày 5/10/2015 tại Atlanta (Mỹ), các bên thống nhất với nhau sẽ rà soát các nội dung để tiến hành ký kết chính thức hiệp định.
Trong 90 ngày vừa qua, các nước đã hoàn tất việc rà soát thủ tục, công bố rộng rãi cho công chúng. Có thể nói tiến độ mà các nước cam kết với nhau là sẽ ký kết vào ngày 4/2/2016 đã giữ được. Đây là mốc quan trọng hứa hẹn hiệp định sẽ đi vào thực thi đúng thời gian.
Theo Bộ trưởng Vũ Huy Hoàng, nếu so sánh với các nước thành viên TPP, quy mô nền kinh tế của Việt Nam còn nhỏ, trình độ phát triển còn thấp. Vì vậy khi đàm phán, ký kết và thực thi Hiệp định TPP, rất nhiều nghiên cứu của các tổ chức trong và ngoài nước đều cho rằng Việt Nam là nước được hưởng lợi nhiều nhất qua thực thi TPP, nhất là trong lĩnh vực thương mại hàng hóa, thu hút dịch vụ và đầu tư.
Tuy nhiên, giữa lý thuyết và thực tế còn phụ thuộc rất nhiều vào việc Việt Nam sẽ tranh thủ khai thác các lợi thế trong TPP và ứng phó với các thách thức khó khăn như thế nào.
Những mặt hàng xuất khẩu mà Việt Nam có lợi ích cốt lõi như dệt may, da giày, nông sản, thuỷ sản sẽ có cơ hội tăng trưởng rất lớn khi TPP có hiệu lực. Ước tính bước đầu cho thấy dệt may, da giày có thể tăng trưởng ít nhất 20%.
Với nông sản, thủy sản thì có thể tăng trưởng thấp hơn một chút vì xuất khẩu thuỷ sản của Việt Nam vào thị trường TPP, trong đó có Mỹ, Nhật Bản, cũng đã khá lớn nên nếu muốn tăng cao hơn thì doanh nghiệp thuỷ sản phải đáp ứng được các yếu tố như mở rộng diện tích nuôi trồng, quan tâm tới chất lượng của sản phẩm, nhất là các quy định về an toàn vệ sinh thực phẩm, về kiểm dịch.
Khi TPP có hiệu lực, doanh nghiệp nội địa Việt Nam sẽ phải đối mặt với sức ép cạnh tranh rất cao vì trình độ công nghệ gần như xếp ở hàng thấp nhất, trong khi hàng rào thuế quan, phi thuế quan sẽ không còn là “cứu cánh”.
Trong bối cảnh này, các doanh nghiệp Việt Nam đã từng bước chuẩn bị về mặt tâm lý, điều kiện để có thể khai thác được các lợi thế do các hiệp định thương mại tự do mang tới. Các doanh nghiệp cần rà soát các điều kiện để có thể xây dựng các bước đi, chiến lược để khai thác lợi thế, ứng phó với khó khăn, cũng như có điều kiện để tái cơ cấu, sắp xếp lại sản xuất của doanh nghiệp.
Ở khía cạnh vĩ mô, Chính phủ và các cơ quan quản lý nhà nước, các Bộ ngành liên quan cũng sẽ cần nghiên cứu để đưa ra được các bộ tiêu chuẩn, các tiêu chí để vừa đảm bảo chất lượng sản phẩm được phép lưu thông tại Việt Nam và ngăn chặn các sản phẩm không đủ tiêu chuẩn, qua đó tạo điều kiện cho doanh nghiệp Việt Nam vươn lên.