Nghệ sĩ bị mạo danh: Lỗi do ai?

NSƯT Hoài Linh vốn được nhiều khán giả mến mộ, số lượng fan đông đảo và cũng chính vì điều này, Hoài Linh là nghệ sĩ bị giả mạo facebook nhiều nhất. Có thời điểm, NSƯT Hoài Linh đã phải chia sẻ với giới truyền thông về một facebook giả danh có hành vi lừa đảo kêu gọi từ thiện nhằm trục lợi. NSƯT Hoài Linh thông báo cho mọi người hãy cẩn thận, anh khẳng định chỉ có duy nhất trang cá nhân là Võ Hoài Linh đã được đánh dấu chính chủ với khoảng 8 triệu người theo dõi.

Ảnh minh họa

Đáng lên án hơn, khi gia đình diễn viên – người mẫu Duy Nhân đang dồn sức chữa bệnh cho nam diễn viên này thì trên mạng xuất hiện nhiều trang facebook tên Duy Nhân đăng dòng trạng thái xin hỗ trợ tiền bạc để chữa bệnh. Nhưng thực tế, Duy Nhân (mất năm 2015) chỉ có duy nhất facebook mang tên Trần Ái Duy Nhân, gia đình cũng như Duy Nhân không hề kêu gọi hỗ trợ tiền bạc để chữa bệnh.

Vì thế, dư luận rất bức xúc với những kẻ giả mạo facebook diễn viên này. Bên cạnh đó, MC kỳ cựu Lại Văn Sâm từng bị nhiều người thiếu ý thức lập facebook giả để kiếm lượt thích và chia sẻ của cộng đồng mạng. Nhiều facebook giả mạo MC Lại Văn Sâm còn đăng dòng trạng thái, chia sẻ không đúng với thực tế, gây hiểu nhầm với khán giả.

Với thực tế mạng xã hội phát triển không ngừng như hiện tại, đặc biệt là facebook, hầu như các nghệ sĩ nổi tiếng đều bị người khác lấy hình ảnh, tên tuổi để “mua vui một vài trống canh”. Hàng loạt các nghệ sĩ nổi tiếng như NSƯT Chí Trung, danh hài Giang “còi”, diễn viên Dustin Nguyễn, MC Phan Anh, ca sĩ Đàm Vĩnh Hưng, Mỹ Tâm; Hoa hậu Mai Phương Thúy, Đặng Thu Thảo, Đỗ Mỹ Linh… cũng từng rơi vào cảnh “cười ra nước mắt” khi tên tuổi bị lợi dụng.

Điều tréo ngoe là có trang giả mạo trang cá nhân nghệ sĩ còn “hot” hơn trang facebook thật nghệ sĩ đó với lượng người theo dõi lên tới hàng chục ngàn người. Khi khổ chủ lên tiếng cảnh cáo các trang giả mạo tài khoản của cô trên facebook lại bị một số khán giả tưởng nhầm cô là… người mạo danh.

Đến nay, trong các sự việc người khác lấy hình ảnh của nghệ sĩ để quảng cáo trái phép, lập facebook giả mạo mới có diễn viên Đan Lê mạnh mẽ đâm đơn kiện và sau đó nữ diễn viên này thắng kiện. Năm ngoái, Đan Lê đã có đơn tố cáo gửi đến cơ quan chức năng vì một công ty chăm sóc và làm đẹp tại Hà Nội sử dụng hình ảnh của Đan Lê mà không xin phép, cố tình “chôm” ảnh và thách thức Đan Lê nhiều lần.

Ngay sau đó, Thanh tra Bộ VH-TT&DL đã nhập cuộc và điều tra làm rõ và cuối cùng cơ quan chức năng ra quyết định xử phạt hành chính 50 triệu đồng công ty sử dụng hình ảnh Đan Lê mà không xin phép theo Nghị định số 158/2013 của Chính phủ. Kèm theo mức phạt hành chính, công ty bị xử phạt còn phải tháo gỡ hình ảnh nữ diễn viên Đan Lê trên website.

Thông qua sự việc của diễn viên Đan Lê, nhiều nghệ sĩ cũng như công chúng kỳ vọng sẽ là “đòn phủ đầu” để cá nhân đã, đang và có ý định sử dụng hình ảnh nghệ sĩ nhằm quảng cáo trái phép, lập facebook giả mạo để trục lợi trái phép nhưng qua thời gian, tất cả vẫn diễn ra như điều tất yếu bởi cách ứng xử thiếu mạnh mẽ, quyết liệt của chính người trong cuộc.

Thực tế chỉ ra rằng, hầu hết các nghệ sĩ ở nước ta thời gian qua bị tổ chức, cá nhân lấy hình ảnh để in lên pano, poster, đăng tải quảng cáo trên các trang mạng, diễn đàn; lấy hình ảnh, tên tuổi để tạo facebook giả... thì khổ chủ đều giữ thái độ im lặng hoặc lên mạng xã hội “giãi bày tâm sự” để minh oan. Chính cách ứng xử này của các nghệ sĩ chỉ giải quyết được phần ngọn.

Bởi lẽ, trong các văn bản, nghị định, quy định của pháp luật đã có những điều khoản bảo vệ quyền, lợi ích về việc người khác sử dụng hình ảnh của chủ sở hữu hình ảnh đó, như trường hợp của Đan Lê khi cô đã thắng kiện, pháp luật được thực thi và khổ chủ không thờ ơ với hành vi sai trái.

Theo nghệ sĩ Giang “còi”, việc mạo danh tên tuổi các nghệ sĩ, tạo cảnh “thật giả lẫn lộn” khiến người bị mạo danh bị ảnh hưởng đến hình ảnh, khó tránh khỏi bị hiểu lầm. Theo giới luật sư, hành vi giả mạo facebook hoặc trang thông tin điện tử của các tổ chức, doanh nghiệp có thể bị phạt hành chính. Nếu là hành vi cung cấp, truyền đưa hoặc lưu trữ, sử dụng thông tin số nhằm đe dọa, vu khống, xúc phạm uy tín tổ chức, doanh nghiệp sẽ bị phạt tiền từ 10-20 triệu đồng.

Đối với hành vi giả mạo trang thông tin điện tử của người nổi tiếng như các nghệ sĩ nói trên, người vi phạm sẽ bị phạt tiền từ 20-30 triệu đồng. Tại điều 226 Bộ luật Hình sự quy định, nếu người nào dùng facebook mạo danh người khác, rồi kêu gọi ủng hộ để chiếm đoạt tiền của người khác trái phép sẽ bị truy cứu trách nhiệm hình sự về tội đưa hoặc sử dụng trái phép thông tin trên mạng.

Hình phạt cho tội này có thể lên đến 7 năm tù. Thế nhưng đáng buồn, nghệ sĩ vẫn không có hành động đáp trả mạnh mẽ trước “cơn bão” mạo danh trên mạng, để rồi vô tình tiếp tay cho cái xấu có đất tồn tại!