NHNN: Tín dụng ngoại tệ tăng không đáng quan ngại

Đó là thông điệp được bà Hồng cho biết vào tối 6/7 về tình hình tín dụng ngoại tệ nửa đầu năm, sau khi Ủy ban Giám sát Tài chính Quốc gia và một số chuyên gia tỏ ra lo ngại ngoại tệ cho vay tăng mạnh trong khi nguồn huy động lại giảm.

Giao dịch ngoại tệ tại ngân hàng

Theo bà Hồng, đến cuối tháng 5/2014, tín dụng ngoại tệ đã tăng 9,35% so với cuối năm 2013 và hệ số sử dụng vốn hệ thống các tổ chức tín dụng (tín dụng ngoại tệ/huy động ngoại tệ trong nước) lên tới 99,5%.

"Nhưng tín dụng chung đối với nền kinh tế chỉ tăng 1,51%. Trên thực tế, nếu tính cả các khoản tiền gửi ngoại tệ trong nước khác và nguồn vốn nước ngoài thì hệ số sử dụng vốn ngoại tệ/tổng vốn huy động chỉ khoảng từ 50-60%,” bà Hồng cho biết.

Bà Hồng nhấn mạnh thêm, điều đó cho thấy, nếu không có sự linh hoạt này, tín dụng toàn hệ thống đến cuối tháng 5/2014 khó có thể tăng được 1,51% và việc tăng trưởng tín dụng ngoại tệ đã đóng góp đáng kể vào tăng trưởng tín dụng chung, qua đó hỗ trợ tăng trưởng kinh tế. Tuy tốc độ tăng trưởng tín dụng ngoại tệ đến cuối tháng Năm là 9,35% so với cuối năm 2013 nhưng không đáng quan ngại.

Lý do được bà Hồng đưa ra là: Thứ nhất, tín dụng bằng ngoại tệ tăng 9,35% so với cuối năm 2013 nhưng nếu so với cùng kỳ năm 2013 thì chỉ tăng có 1,34%.

Ngoài ra, nếu tính cả các khoản tiền gửi ngoại tệ trong nước khác và nguồn vốn nước ngoài (các khoản vay nước ngoài, các khoản tiền gửi của ngân hàng nước ngoài tại ngân hàng trong nước, các khoản cấp tín dụng của ngân hàng mẹ ở nước ngoài cho chi nhánh ngân hàng hoạt động tại Việt Nam, các khoản ủy thác bằng ngoại tệ từ Chính phủ, các tổ chức tài chính quốc tế và các tổ chức khác để các ngân hàng cho vay ngoại tệ trong nước) thì hệ số sử dụng vốn này thấp hơn rất nhiều, chỉ khoảng từ 50-60%.

Bên cạnh đó, việc linh hoạt chấp thuận cho các ngân hàng cấp tín dụng ngoại tệ chủ yếu tập trung vào các doanh nghiệp có nguồn thu ngoại tệ để trả nợ (doanh nghiệp vay để thanh toán các chi phí trong nước thực hiện các phương án sản xuất hàng xuất khẩu, nên khi xuất khẩu sẽ có nguồn thu ngoại tệ; doanh nghiệp vay để thanh toán ra nước ngoài tiền nhập khẩu hàng hóa, dịch vụ nhưng doanh nghiệp có đủ nguồn thu bằng ngoại tệ từ hoạt động sản xuất kinh doanh để trả nợ vay). Theo đó, khi các doanh nghiệp có nguồn thu ngoại tệ để trả nợ vay sẽ không tạo áp lực tới việc các ngân hàng phải bán ngoại tệ để trả nợ vay.

Đối với trường hợp doanh nghiệp có nhu cầu vay vốn bằng ngoại tệ nhưng không có nguồn thu ngoại tệ để trả nợ vay, các ngân hàng chỉ xem xét cho vay đối với các nhu cầu vốn để phục vụ các lĩnh vực ưu tiên khuyến khích của Chính phủ nhằm góp phần hỗ trợ doanh nghiệp tháo gỡ khó khăn trong bối cảnh hiện nay.

Khi cho vay, bản thân các ngân hàng đã chủ động cân đối được nguồn ngoại tệ cho vay cũng như nguồn ngoại tệ bán cho doanh nghiệp để trả nợ vay (nguồn vốn cân đối chủ yếu từ nguồn vốn ở nước ngoài, từ ngân hàng mẹ ở nước ngoài hoặc từ các nguồn vốn ủy thác bằng ngoại tệ của các tổ chức tài chính quốc tế hoặc chính phủ).

Trong báo cáo về tình hình kinh tế 6 tháng đầu năm, Ủy ban Giám sát Tài chính Quốc gia tiếp tục đề cập những áp lực đối với ngoại tệ. Số liệu của cơ quan này cho hay từ đầu năm đến tháng Năm, tiền gửi bằng ngoại tệ vào các tổ chức tín dụng giảm 5,5% thì cho vay lại tăng 7%. Tỷ lệ cho vay trên tiền gửi ngoại tệ (LDR) tăng từ 84,3% cuối năm ngoái lên 95,5% trong tháng 5/2014.

Ngoài ra, lãi suất USD trên thị trường liên ngân hàng có xu hướng tăng từ đầu tháng Tư, từ mức 0,3% một năm lên khoảng 0,4% một năm và dao động mạnh hơn. Với những dữ liệu này, nhóm nghiên cứu của Ủy ban Giám sát cho rằng: "Thanh khoản đối với ngoại tệ đang chịu áp lực nhất định."

Bên cạnh việc nhìn nhận tình hình xuất khẩu khởi sắc khiến nhu cầu ngoại tệ gia tăng, nhiều ý kiến cho rằng góp phần không nhỏ vào đà tăng trưởng đột biến này là hoạt động carry-trade (kinh doanh chênh lệch lãi suất) của doanh nghiệp, họ vay vốn ngoại tệ rồi chuyển hóa thành tiền đồng để hưởng chênh lệch lãi suất.

Một số lãnh đạo các ngân hàng cũng cho biết thanh khoản ngoại tệ tại những nhà băng này không đến mức căng thẳng, nhưng thừa nhận nhu cầu vay ngoại tệ của doanh nghiệp có tăng lên. Nguyên nhân được các lãnh đạo này đưa ra, có thể do kỳ vọng tỷ giá không thay đổi, trong khi lãi suất tiền đồng cao hơn nhiều nên nhiều doanh nghiệp vay ngoại tệ để hưởng lãi suất thấp.

Trên thực tế thì hiện tượng này không phải bây giờ mới xảy ra, cách đây vài năm, tình trạng các doanh nghiệp thích vay ngoại tệ rồi chuyển hóa thành VND đã diễn ra phổ biến, chính vì vậy Ngân hàng Nhà nước đã phải ban hành Thông tư 29/2013/TT-NHNN nhằm siết cho vay bằng ngoại tệ để tránh tình trạng đô la hóa trong nền kinh tế.

Theo TTXVN