Nhóm ngân hàng niêm yết: Lực đẩy mạnh mẽ cho đoàn tàu tăng tốc

Kỳ vọng ở những “ông lớn”

NHNN vừa ban hành cùng lúc hai chỉ thị quan trọng: Chỉ thị số 01/CT-NHNN về tổ chức thực hiện chính sách tiền tệ và bảo đảm hoạt động NH an toàn, hiệu quả năm 2015; và Chỉ thị số 02/CT-NHNN về tăng cường xử lý nợ xấu của TCTD, với những chỉ tiêu cụ thể về tăng trưởng tín dụng, kế hoạch xử lý nợ xấu, định hướng điều hành lãi suất, tỷ giá…

BIDV là NH có quy mô dư nợ tín dụng cao nhất

Có thể nói, đây là “kim chỉ Nam” cho các TCTD trong năm 2015. Đặc biệt, Thống đốc nhấn mạnh vai trò của các NHTM lớn trong kế hoạch tái cơ cấu các TCTD năm 2015. Cơ sở nào để NHNN đặt kỳ vọng vào các NHTM lớn?

Sức khỏe tài chính với kết quả kinh doanh ấn tượng là những điểm dễ nhìn thấy nhất ở các NHTM lớn, đặc biệt là các NH đã niêm yết như Vietcombank, VietinBank, BIDV. Bởi những NH này đều phải tuân thủ các quy định nghiêm ngặt về công bố thông tin, đảm bảo thương hiệu và uy tín đối với nhà đầu tư chứng khoán.

Kết quả kinh doanh 2014 của nhóm NH niêm yết có mức vốn hóa lớn nhấtNguồn: Số liệu ước tính 2014 do các NH công bố (Nguồn: Số liệu ước tính 2014 do các NH công bố)

Thường cuối quý I mới là mùa đại hội cổ đông của các NH niêm yết, nhưng ngay từ bây giờ các NH này đã lần lượt công bố kết quả kinh doanh 2014 với những con số ấn tượng. Không những thế, họ đang cho thấy mỗi NH có một thế mạnh riêng.

Về tổng tài sản, hiện đứng đầu vẫn là VietinBank (mã CTG) với 660 nghìn tỷ đồng. Tuy nhiên, điểm đáng chú ý với tốc độ tăng trưởng tổng tài sản cao nhất trong 3 năm trở lại đây là 18%, BIDV (mã BID) đã gần đuổi kịp VietinBank với tổng tài sản đạt 655 nghìn tỷ đồng. Về tín dụng, 2014 tiếp tục là năm khó khăn trong hoạt động kinh doanh của các NH với tốc độ tăng trưởng tín dụng “ì ạch” trong những tháng đầu năm.

Nhưng thật bất ngờ, dư nợ tín dụng của 4 NH có mức vốn hóa lớn nhất (BIDV, Vietcombank, VietinBank, MB) có mức tăng trung bình 18%, cao hơn mức tăng trưởng toàn ngành là 12,62% (tính đến ngày 22/12/2014).

BIDV là NH có quy mô dư nợ tín dụng cao nhất, đạt 460 nghìn tỷ đồng. Về huy động vốn, mặc dù lãi suất huy động liên tục giảm trong năm qua, nhưng trung bình tốc độ huy động vốn của 4 NH này tăng 20% so với cùng kỳ, cao hơn tăng trưởng huy động toàn ngành là 15,15%. Điều này cho thấy uy tín, thương hiệu của những NH này trên thị trường rất lớn, tạo được niềm tin với công chúng.

Về tỷ lệ nợ xấu, với nỗ lực giảm tỷ lệ nợ xấu chung của toàn ngành, 4 NH đều có tỷ lệ nợ xấu dưới 3%. Cụ thể, nợ xấu của BIDV giảm từ 2,3% xuống còn 1,8%; Vietcombank giảm từ 2,7 xuống còn 2,3%. Đây cũng là hai NH được đánh giá là có chính sách tín dụng thận trọng và tuân thủ tương đối chặt chẽ các quy định phân loại tài sản.

Mỗi người một vẻ…

Chỉ tiêu luôn được các nhà đầu tư chú ý là lợi nhuận. Về chỉ tiêu này, VietinBank tiếp tục dẫn đầu với lợi nhuận trước thuế đạt 7.300 tỷ đồng, mặc dù đang có xu hướng giảm kể từ năm 2012. Vietcombank (mã VCB) và NHTMCP Quân đội (mã MBB) có lợi nhuận giảm nhẹ, trong khi BIDV lại gây ấn tượng với mức tăng trưởng lợi nhuận trước thuế 20% trong năm 2014, đạt 6.065 tỷ đồng.

“Soi” cấu phần tạo nên lợi nhuận cao của các NH thì thấy: Vietcombank cho biết năm 2014, doanh số thanh toán xuất nhập khẩu đạt 48,14 tỷ USD, tăng 15,79% so với năm 2013. Thị phần thanh toán xuất nhập khẩu đạt 16,32%, tăng 0,7% so với thị phần năm 2013. Đây cũng là năm đầu tiên Vietcombank gia tăng thị phần thanh toán xuất nhập khẩu sau nhiều năm giảm sút do sự cạnh tranh của các NH khác.

Còn với BIDV, lần đầu tiên trong 3 năm gần đây, tốc độ tăng trưởng tín dụng bán lẻ BIDV đạt 37%, huy động vốn bán lẻ có tốc độ tăng trưởng đạt 20%, đảm bảo cân đối hơn 51% nên vốn ổn định cho toàn hệ thống BIDV. Dịch vụ bán lẻ tăng trưởng tốt, đạt 24%; tỷ trọng thu dịch vụ bán lẻ/tổng thu dịch vụ đạt 21%.

Là NH lớn, vốn chuyên về những dự án đầu tư lớn, nhưng BIDV lại đồng thời “sở hữu” nền khách hàng cá nhân tăng trưởng mạnh mẽ cả về số lượng và chất lượng, đạt mốc gần 6,5 triệu khách hàng. Thành công này khẳng định năng lực, vị thế thị trường và tính bền vững trong hoạt động kinh doanh của BIDV.

Điểm đáng chú ý nữa là thu dịch vụ ròng của BIDV đạt 2.835 tỷ đồng, tăng 18,4% so với năm 2013. BIDV chắc chắn sẽ tiếp tục là một trong các NH có quy mô thu dịch vụ ròng dẫn đầu thị trường. Tính riêng 9 tháng đầu năm 2014, thu dịch vụ ròng của BIDV là 2.020 tỷ đồng trong khi Vietcombank là 1.032 tỷ đồng, VietinBank là 1.068 tỷ đồng.

Việc duy trì tỷ trọng thu dịch vụ ròng/tổng thu nhập lãi cao là một tín hiệu tích cực thể hiện việc đa dạng hóa nguồn thu nhập của NH, đồng thời đây cũng là xu hướng phát triển trong kinh doanh NH hiện đại.

Một điểm cộng đáng kể nữa cho BIDV khi sở hữu dàn lãnh đạo trẻ, năng động, chuyên môn và kinh nghiệm quản lý đồng đều và cao. Ngoài ra, thông tin về việc BIDV có khả năng sáp nhập với MHB - như Thống đốc Nguyễn Văn Bình kỳ vọng là phát huy hơn nữa vai trò của những NHTM Nhà nước lớn trong tiến trình tái cơ cấu TCTD.

Được biết, MHB có tỷ lệ nợ xấu thấp trong nhóm các NH yếu kém sẽ bị sáp nhập và có mạng lưới hoạt động bổ sung tốt cho mạng lưới hiện nay của BIDV.

Một vấn đề đáng chú ý nữa là trong khi các NH khác đối mặt với vấn đề ROE suy giảm trong những năm gần đây thì tỷ lệ ROE của BIDV cao và khá ổn định qua các quý, quanh mức 13 - 14%. Kết thúc năm 2014, ROE của BIDV là 14,4%, ở mức cao nhất kể từ năm 2011, cao hơn Vietcombank và VietinBank lần lượt là 10,5% và 10,4%.

Các thông tin chi tiết về hoạt động kinh doanh của các NH chưa được công bố cụ thể ngoài những thông tin là thế mạnh của các NH. Nhưng với những con số đáng nể trên cũng đủ giải thích tại sao NHNN đặt kỳ vọng vào các NH này. Họ chắc chắn sẽ là những lực đẩy mạnh mẽ cho cả đoàn tàu ngành NH tiếp tục có bước phát triển mạnh mẽ trong thời gian tới.