Phá “băng” BĐS, trông chờ tín dụng?
DN “tung”, người mua chưa “hứng”
Ngay từ đầu năm 2013, Nghị quyết 02/NQ-CP của Chính phủ (7/1/2013) đã yêu cầu NHNN chỉ đạo các NHTM Nhà nước dành tối thiểu khoảng 3% tổng dư nợ để cho người thu nhập thấp, cán bộ công chức, viên chức, lực lượng vũ trang vay để thuê, mua nhà ở xã hội và nhà ở thương mại có diện tích nhỏ hơn 70m2, giá bán dưới 15 triệu đồng/m2 với lãi suất thấp, kỳ hạn trả nợ phù hợp với khả năng trả nợ của khách hàng.
NHNN dành từ 20 - 40 nghìn tỷ đồng thông qua tái cấp vốn với lãi suất hợp lý và thời hạn tối đa 10 năm tùy theo đối tượng sử dụng vốn vay để hỗ trợ cho các NHTM Nhà nước phục vụ cho vay đối với các đối tượng nêu trên.
Chủ đầu tư tung nhiều “chiêu” nhưng sức mua căn hộ vẫn yếu
Không đợi chỉ đạo của Chính phủ, trước đó, NHNN cũng rất nỗ lực giải cứu thị trường BĐS bởi giải cứu thị trường này sẽ góp phần làm ấm lại nền kinh tế và xử lý bài toán nợ xấu của hệ thống ngân hàng. Đơn cử, NHNN đã chính thức công bố không khống chế cho vay lĩnh vực BĐS để các NHTM chủ động trong việc đưa vốn vào lĩnh vực này, giúp người mua nhà giải tỏa khó khăn về vốn. Bản thân các NHTM cũng triển khai nhiều gói tín dụng với lãi suất khá hấp dẫn cũng như hợp tác với các chủ đầu tư để hỗ trợ người mua nhà, nhằm kích cầu thị trường.
Đơn cử, mới đây, BIDV đã ký thỏa thuận phối hợp triển khai chương trình xây dựng nhà ở xã hội với Bộ Xây dựng. Theo đó, ngân hàng này cam kết dành gói tín dụng trung dài hạn quy mô 30.000 tỷ đồng với lãi suất ưu đãi để hỗ trợ triển khai các chương trình xây dựng nhà ở xã hội trong giai đoạn 2013 – 2015.
Trong đó, chủ đầu tư thực hiện dự án được vay tối đa 10.500 tỷ đồng với mức cho vay tới 70% trên tổng mức đầu tư của dự án. Lãi suất cho vay bằng lãi suất của Ngân hàng Phát triển Việt Nam (VDB) trong 5 năm đầu. Người mua nhà được vay 19.500 tỷ đồng, chiếm 65% gói tín dụng. Mức cho vay tới 85% trên giá trị căn nhà với lãi suất thấp hơn 10% so với mặt bằng lãi suất cho vay bình quân các TCTD, thời gian cho vay tối đa 15 năm.
Theo ông Nguyễn Vĩnh Trân - Phó Tổng giám đốc Công ty cổ phần Đầu tư Nam Long, chủ đầu tư đã hợp tác chặt chẽ hơn với ngân hàng để cho vay thế chấp đối với tất cả các phân khúc, trong đó có cả phân khúc căn hộ cao cấp và nhà phố. Nhiều chương trình ưu đãi được tung ra, trong đó tăng thời hạn thanh toán là “chiêu” được nhiều nhà đầu tư sử dụng nhất. Theo đó, khách hàng chỉ phải trả 30% trong đợt đầu, phần còn lại trả trong 6-24 tháng với lãi suất 0% hoặc rất thấp. Tuy nhiên, do nhiều nguyên nhân, các chương trình này vẫn “vắng bóng” người vay.
Không nhất thiết: thu nhập thấp
Theo một chuyên gia kinh tế, tín dụng cho vay mua nhà phải đẩy mạnh hơn nữa mới vực dậy được nhu cầu trên thị trường. Vì BĐS là một khối tài sản có giá trị lớn, không phải người dân nào cũng có ngay một khoản tiền lớn để mua.
Số liệu của Ban chỉ đạo Trung ương về Chính sách nhà ở và thị trường BĐS, lượng tồn kho BĐS cả nước khoảng 42.000 căn, trong đó có 26.000 căn hộ chung cư, 15.000 căn nhà liền kề, đất nền 792 ha, đất nền thương mại 195 ha. Ước tính giá trị tổng lượng vốn tồn kho khoảng 119.000 tỷ đồng. |
Giải cứu BĐS đã được đưa vào Nghị quyết của Chính phủ, vấn đề bây giờ là sự tham gia đồng thời của các bộ, ngành chức năng. Về phía thị trường BĐS cần phải giảm giá về mức giá thực và phù hợp với túi tiền của người dân, về phía hệ thống ngân hàng cần phải có gói tín dụng hỗ trợ người vay mua nhà để giải phóng hàng tồn BĐS đã gần như bất động mấy năm qua.
Trong khi đó, theo TS. Trần Hoàng Ngân - Thành viên Hội đồng tư vấn Chính sách tiền tệ Quốc gia, đẩy mạnh được tín dụng BĐS cũng đồng nghĩa với việc giải cứu khối nợ xấu hiện nay rơi rất nhiều trong thị trường này.
Theo đó, cần triển khai quyết liệt Nghị quyết 01/NQ-CP và 02/NQ-CP của Chính phủ trong vấn đề phá “băng” BĐS. Không nhất thiết quy định là người thu nhập thấp mới được mua nhà, thay vào đó nên quy định những người có nhu cầu đều có thể vay vốn mua nhà, có xét thứ tự ưu tiên. Chẳng hạn, khi xét cho vay cán bộ công nhân viên chức, người nào chưa có nhà được xét ưu tiên vay hơn…
Vấn đề là làm sao giúp cho người dân tiếp cận được nguồn vốn với lãi suất thấp và thời hạn dài để có cơ hội mua nhà. Và việc này không nên quy định nhà ở bao nhiêu m2, mà chỉ nên khống chế một hộ dân được vay tối đa là bao nhiêu tiền, chẳng hạn là một tỷ đồng trong thời gian 15 năm với lãi suất ổn định là 7-8%/năm. Vì lãi suất cho vay mua nhà phải ổn định trong thời gian dài người dân mới dám mua.
Điểm nghẽn thị trường BĐS đã tìm ra “nút thắt”, chỉ còn chờ các giải pháp gỡ đồng bộ như thế nào để thị trường BĐS “ấm” lại với những nguồn vốn giá rẻ cho người mua, giá nhà hợp lý với thu nhập người dân. Khi đó, người dân sẽ mua được nhà ở, doanh nghiệp BĐS giải phóng được hàng tồn kho, ngân hàng thoát nợ xấu BĐS…
Quang Anh