Tác động của thuế quan tại “Đại bản doanh sản xuất” của Trung Quốc

Liệu Trung Quốc có bị gắn “thao túng tiền tệ”?

Lo thuế tăng lên 25%

Tuy nhiên, khả năng mức thuế bị đẩy lên 25% như dự kiến trong năm tới lại là một vấn đề khác. Ben Yang, ông chủ 48 tuổi của công ty Sunrise Furniture có nhà máy ở Dongguan (thuộc tỉnh Quảng Đông) chuyên sản xuất đồ nội thất xuất khẩu cho biết, nếu Mỹ áp mức thuế 25% từ tháng 1/2019 như dự kiến, tỷ trọng xuất khẩu của DN này vào Mỹ có thể giảm từ mức 90% hiện nay xuống chỉ còn khoảng 30%. “Đối thủ cạnh tranh chính của chúng tôi là Việt Nam và mức thuế suất 10% không lớn để tạo sự khác biệt. Nhưng nếu mức thuế bị nâng lên 25% thì đây là một mối quan ngại. Chắc chắn sẽ có những tác động ngắn hạn và người tiêu dùng Mỹ có thể phải chấp nhận giá cao hơn”, ông Yang nói. Sunrise Furniture hiện đang cung cấp đồ nội thất cho nhiều nhà bán lẻ Mỹ, trong đó có Rooms To Go Inc.

Tăng trưởng của Trung Quốc năm nay được dự báo vẫn giữ được quanh mức 6,5%

Tình hình DN của ông Yang có lẽ đang phản ánh thực trạng bức tranh chung của nền kinh tế Trung Quốc hiện nay khi đang hướng tới những tháng cuối cùng của năm 2018. Dù các yếu tố tiêu cực gần như đã thống trị trong cả năm nay nhưng không khiến sản xuất chậm lại mạnh mẽ mà thay vào đó chỉ là sự suy giảm dần dần như đã được kỳ vọng. Những gì sẽ xảy ra tiếp theo mới là vấn đề mà các chủ DN tại đây bận tâm. Các cuộc phỏng vấn của Bloomberg với khoảng một chục nhà sản xuất khu vực này trong 10 ngày qua cho thấy điều này.

Pearl River Delta vừa là trung tâm lâu đời của Trung Quốc trong sản xuất mọi thứ hàng hóa từ đồ chơi đến hóa chất, vừa là nơi hội tụ của công nghệ cao khi có rất nhiều trụ sở của các công ty công nghệ lớn như Tencent Holdings Ltd. Các nhà xuất khẩu ở đây hiện đang tìm cách điều chỉnh thông qua đa dạng hóa xuất khẩu sang các thị trường nước ngoài khác cũng như phục vụ người tiêu dùng trong nước.

"Khi mức thuế vượt quá 10%, sự gián đoạn sẽ tăng theo cấp số nhân", David Loevinger, cựu chuyên gia Trung Quốc tại Bộ Tài chính Mỹ và hiện là nhà phân tích tại công ty quản lý quỹ TCW Group Inc. có trụ sở tại Los Angeles Mỹ nhận định. Tác động của các mức thuế quan mà Mỹ áp đặt với các nhà sản xuất Trung Quốc ở mức độ nào sẽ được phần nào ghi nhận trong dữ liệu kinh tế quý III mà theo dự kiến được công bố vào ngày hôm nay (19/10). Theo ước tính trung bình của các nhà kinh tế trong một cuộc khảo sát của Bloomberg, GDP của Trung Quốc sẽ tăng trưởng 6,6% so với cùng kỳ năm ngoái.

“Chúng tôi dự báo tăng trưởng của Trung Quốc sẽ chậm lại và ở mức 6,5% hàng năm trong quý III, do thuế quan của Mỹ bắt đầu tác động đến xuất khẩu và sản xuất của Trung Quốc”, chuyên gia kinh tế Chang Shu của Bloomberg cho biết.

Nếu con số thực tế đúng như vậy, đây sẽ là mức tăng trưởng hàng quý chậm nhất trong gần một thập kỷ qua. Trung Quốc đã có mức tăng trưởng 6,7% quý II, và được dự báo sẽ tăng trưởng ở mức 6,6% trong cả năm nay trước khi chậm lại mạnh hơn vào năm 2019.

Năm tới các DN sẽ gặp khó khăn hơn

Tháng trước Mỹ đã áp đặt thuế suất 10% trên 200 tỷ USD các sản phẩm nhập khẩu từ Trung Quốc, trong đó bao gồm cả các sản phẩm đồ nội thất và cho biết có thể tăng lên 25% từ tháng 1/2019. Chính phủ Mỹ cũng vừa triển khai thêm một chiến dịch khác trong nỗ lực nhằm thay đổi quan hệ kinh tế với Trung Quốc khi vào ngày 18/10 vừa qua đã thông báo kế hoạch rút khỏi Công ước Bưu chính Quốc tế với lập luận là Công ước này tạo ra môi trường thương mại không công bằng khi cho phép các nước đang phát triển chỉ phải trả một chi phí thấp hơn các nước phát triển trong vận chuyển các gói hàng trên phạm vi quốc tế. Động thái này có thể ảnh hưởng đến các công ty Trung Quốc vì làm tăng chi phí vận chuyển đến Hoa Kỳ khi sử dụng các dịch vụ bưu chính.

Sự suy giảm của kinh tế trong nước cùng với các áp lực bên ngoài gia tăng đang khiến các nhà sản xuất ở Quảng Đông phải đối mặt với một năm 2019 khó khăn hơn. Nhà cung cấp đồ nội thất Baker Perfect ở Dongguan đang đối mặt với sự cạnh tranh gay gắt hơn, với các nhà xuất khẩu đang chuyển sang thị trường nội địa nhưng họ cũng cảm thấy khó khăn hơn khi nền kinh tế đang chậm lại.

Li Shuiqing, nhà sáng lập Baker Perfect cho biết, ngành công nghiệp đồ nội thất đang phải trì hoãn các kế hoạch mở rộng và hạn chế đầu tư mới. “Nhưng đây không phải là vấn đề sống hay chết của DN mà chỉ đơn giản là làm sao vượt qua được giai đoạn khó khăn hiện nay. Đó là việc cần giữ an toàn bằng các khoản tiền gửi tại ngân hàng thay vì đầu tư vào cổ phiếu hoặc tài sản. Trong thời điểm khó khăn, bạn sẽ cần thận trọng hơn, không nên mở rộng hoặc đầu tư nhiều”, doanh nhân này nói.

Tình hình có khả năng sẽ xấu hơn. Theo các khảo sát của Bloomberg, ngay cả khi đã có các biện pháp hỗ trợ từ chính phủ (như cắt giảm thuế, tăng chi tiêu cho cơ sở hạ tầng, cắt giảm tỷ lệ dự trữ bắt buộc cho các ngân hàng…) thì dự kiến tăng trưởng đầu tư sẽ chậm lại ở mức 6,5% trong năm nay, và tiếp tục xuống 6% trong năm 2019. Chính quyền tỉnh Quảng Đông đầu tháng 9 vừa qua đã công bố một loạt các biện pháp để hỗ trợ các DN, bao gồm việc cắt giảm thuế, giảm chi phí sử dụng đất, giảm chi phí điện và vận chuyển cũng như các chi phí tài chính khác.

Trái ngược với xuất khẩu mạnh mẽ trong năm nay, khảo sát PMI tháng 9 cho thấy, các đơn đặt hàng xuất khẩu đã giảm xuống mức thấp nhất trong hai năm trở lại đây. Theo Betty Wang, một nhà kinh tế cấp cao tại ngân hàng ANZ, chỉ số này có thể báo hiệu sự suy giảm sắp tới của các dữ liệu chính thức về xuất khẩu.

Tuy nhiên, có một yếu tố củng cố niềm tin của các DN ở Quảng Đông để vượt qua cơn bão hiện nay, đó là sự thống trị của chuỗi cung ứng của Trung Quốc. Với quy mô khổng lồ, tốc độ giao hàng nhanh và một thị trường rộng lớn, Trung Quốc vẫn được lựa chọn là trung tâm của chuỗi cung ứng. Nhìn nhận từ góc độ đó, James Laurenceson, Phó giám đốc Viện quan hệ Úc-Trung Quốc tại Đại học Công nghệ Sydney cho rằng, ngay cả khi thuế quan của Hoa Kỳ có lên mức 25% thì cũng không làm thay đổi được điều này.