Tăng cường ngăn chặn xe dù, bến cóc

	Vẫn nóng chuyện xe dù bến cóc
	Bao giờ hết xe dù, bến cóc?

Biến tướng nhiều hình thức

Sau một thời gian tạm lắng, gần đây vấn nạn, xe dù, bến cóc lại diễn biến phức tạp, có nguy cơ phá vỡ trật tự vận tải và kéo theo nhiều hệ lụy xã hội khác. Vấn nạn này đang diễn ra khá nhức nhối không chỉ tại các đô thị lớn như: TP. Hồ Chí Minh, Hà Nội mà còn âm thầm diễn ra ở nhiều địa phương khác trong cả nước. Điều này, làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến hoạt động của các bến xe khách và những đơn vị vận tải tuyến cố định...

Bến xe Trung tâm Đà Nẵng “điểm sáng” về thu hút hành khách

Mới đây, tại hội thảo tăng cường quản lý, nhằm lập lại trật tự vận tải hành khách, ngăn chặn vấn nạn xe dù, bến cóc do Hiệp hội Vận tải ô tô Việt Nam tổ chức tại TP. Đà Nẵng, ông Nguyễn Văn Thanh, Chủ tịch hiệp hội đã nhận định, tình trạng xe dù, bến cóc đã và đang tái phát, nhất là ở các đô thị lớn với nhiều hình thức, biến tướng tinh vi. Điều này, gây tác động trực tiếp đến những đơn vị bến xe khách và đơn vị vận tải tuyến cố định làm ăn nghiêm túc.

Tương tự, theo đại diện HTX Vận tải Phước Long (Bình Phước), ở địa phương giờ không còn bến cóc, mà phải kể đến bến voi với mức độ bành trướng, quy mô tổ chức, có phòng bán vé, tập trung ngay tại khu vực trung tâm. Thậm chí, trước những lấn át của các tuyến xe dù, không ít nhà xe cố định có đăng ký hoạt động trong bến, đã bỏ ra ngoài làm... xe dù. Điều này, càng khiến tình hình quản lý giao thông thêm phức tạp hơn.

Nguyên nhân chính khiến gia tăng vấn nạn xe dù, bến cóc, theo nhiều người do công tác quản lý của cơ quan chức năng còn nhiều bất cập. Trong đó, nổi lên là việc quy hoạch các bến xe còn chưa phù hợp trong thực tế sử dụng. Cũng theo ông Nguyễn Văn Thanh, bất cập hiện nay ở phần lớn các địa phương đều quy hoạch bến xe khách ở xa trung tâm thành phố. Hầu hết, đều nằm tại những vị trí không phù hợp, xe vào bến không có khách nên phải dừng hoạt động tuyến cố định ra ngoài chạy chui, hình thành loại xe dù, bến cóc và xe trá hình.

Trên thực tế, nhiều địa phương đang quy hoạch bến Bắc - Nam, các hành khách vẫn phải di chuyển giữa các bến và gây xung đột ở vùng lõi giao thông đô thị, phát triển xe cá nhân… Bên cạnh đó, việc đăng ký hoạt động tuyến cố định còn quá phức tạp.

Cụ thể, quy hoạch luồng tuyến còn quá chi tiết đến từng nốt xe trên tuyến, không căn cứ trên nhu cầu đi lại của hành khách, dẫn đến tình trạng có nốt quá tải, có nốt lại thừa xe, thiếu khách. Ngoài ra, hiện nay với mức phạt 4 triệu đồng cho một xe chạy trá hình là quá thấp, chưa đủ sức răn đe. Mức phạt này không thấm tháp gì với nguồn thu của xe dù, do vậy nhiều nhà xe vẫn ngang nhiên, liều lĩnh chạy xe dù.

Thu hút “thượng đế” vào bến xe

Đấu tranh, ngăn chặn vấn nạn xe dù, bến cóc không dễ thực hiện ngay trong một thời gian ngắn, mà cần sự kết hợp giữa nhiều yếu tố. Trong đó, trước mắt theo nhiều người cần tăng cường công tác tuần tra, kiểm soát xử lý nghiêm các vi phạm. Bên cạnh, các nhà xe chạy các tuyến cố định cũng phải tự “làm mới” mình, khi nâng cao chất lượng phương tiện, thái độ phục vụ...

Tuy nhiên, về lâu dài phải thu hút được các “thượng đế” tạo thói quen vào các bến xe, để vấn nạn xe dù, bến cóc không còn đất sống. Muốn vậy, các đơn vị quản lý bến xe, doanh nghiệp tuyến cố định cần có thay đổi nhận thức, phương pháp quản lý để thu hút hành khách vào bến. Khi quy hoạch không đưa các bến ra quá xa trung tâm thành phố.

Các cơ quan chức năng cần căn cứ công suất từng bến xe để xây dựng quy hoạch, quy hoạch tuyến trên cơ sở nhu cầu đi lại của hành khách. Chứ không nên quy hoạch bến xe theo hướng Bắc - Nam ở hai đầu thành phố như hiện nay. TS. Nguyễn Xuân Thủy, nguyên Giám đốc, tổng biên tập Nhà Xuất bản Giao thông-Vận tải cho rằng, các bến xe cần tạo mọi điều kiện thuận lợi nhất cho phương tiện vào bến đón khách; Nghiên cứu đơn giản hóa thủ tục ra vào bến, tiết giảm phí bến, cải tiến, nâng cấp chất lượng quản lý và các dịch vụ, tiện nghi trong khu vực bến xe để thu hút xe và hành khách vào bến.

Về mô hình thu hút hành khách vào các bến xe để đi lại, có thể kể đến “điểm sáng” là bến xe Trung tâm Đà Nẵng. Theo đó, đây là mô hình quản lý tốt đã huy động phương tiện xe và hành khách vào bến ngày càng đông. Trong bến xe có nhiều dịch vụ tốt để phục vụ các hành khách.

Về chuyên môn, bến xe áp dụng các tiện ích về công nghệ thông tin phần mềm kết nối để quản lý tuyến cố định lên đến 200, xe trung chuyển đưa khách về bến cũng hơn 50 tuyến trong nội thành... Hiện nay, nhiều địa phương khác trong cả nước đang học tập những kinh nghiệm từ bến xe Trung tâm Đà Nẵng.

Trong khi đó, theo ông Lê Viết Hoàng, Chủ tịch HĐQT - Tổng giám đốc CTCP vận tải và quản lý bến xe Đà Nẵng cho rằng, để dẹp được xe dù, bến cóc, trước hết cần nâng cao chất lượng quy hoạch tuyến cố định; Tăng mức xử phạt xe chạy dù, áp dụng hình thức phạt nguội đối với lái xe và chủ doanh nghiệp. Ngoài ra, phải tăng cường công tác quản lý, siết chặt hoạt động kinh doanh vận tải hành khách bằng xe ô tô, bảo đảm kinh doanh bình đẳng, đúng loại hình vận tải theo quy định;

Sử dụng dữ liệu được trích xuất từ thiết bị giám sát hành trình để xử lý vi phạm về kinh doanh vận tải và điều kiện kinh doanh vận tải theo quy định của Bộ Giao thông - Vận tải. Đặc biệt, phải nâng cao được trách nhiệm của lực lượng thanh tra, kiểm tra. Đây là một trong những yếu tố quan trọng để ngăn chặn, tiến tới đẩy lùi vấn nạn xe dù, bến cóc, đang diễn ra khá nhức nhối như hiện nay.