Tiềm năng ứng dụng CMCN 4.0 với dịch vụ ngân hàng còn rất lớn
Cuộc CMCN 4.0 đang len lỏi vào mọi khía cạnh của đời sống kinh tế xã hội, nhất là với tài chính ngân hàng - một trong những lĩnh vực đón nhận làn sóng khoa học công nghệ sớm nhất. Nhằm tạo diễn đàn để đối tượng đoàn viên thanh niên có cơ hội trao đổi, thảo luận, chia sẻ, từ đó bổ sung thêm kiến thức xung quanh vấn đề này, ngày 7/12/2018, Đoàn Thanh niên NHTW phối hợp với NH Quân đội (MB), Công ty CP Giải pháp Thanh toán Việt Nam (VNPay) đã tổ chức Hội thảo “Ứng dụng các thành tựu của cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư vào hoạt động ngân hàng tại Việt Nam”.
Tới dự có ông Phạm Tiến Dũng, Vụ trưởng Vụ Thanh toán (NHNN); bà Nguyễn Thị Hoà, Phó Viện trưởng phụ trách Viện Chiến lược Ngân hàng.
Về phía Đoàn Thanh niên NHTW có sự tham dự của đồng chí Mai Khánh Dũng, Phó Bí thư Đoàn Thanh niên NHTW; Ban Chấp hành Đoàn Thanh niên NHTW, Bí thư, Phó Bí thư các cơ sở Đoàn trực thuộc cùng đông đảo đoàn viên thanh niên các Vụ, Cục, đơn vị NHTW, NHTM.
Trao đổi tại Hội thảo, trong phần trình bày của mình, đồng chí Lê Quang Trung, đại diện Chi đoàn Viện Chiến lược Ngân hàng chia sẻ, theo khảo sát từ phía Viện Chiến lược Ngân hàng, ưu tiên đầu tư cho hệ thống công nghệ của các NHTM dành cho bán lẻ là tương đối lớn với 29,4%.
Khảo sát cũng cho thấy, đa phần hệ thống ứng dụng công nghệ của các NHTM đáp ứng được các nhu cầu hiện tại. Song khó khăn khi nâng cấp chuyển đổi hệ thống công nghệ lớn nhất nằm ở việc chi phí tài chính quá cao, sau đó mới là các vấn đề nguồn nhân lực, chưa có hệ thống pháp lý hỗ trợ từ phía cơ quan nhà nước, chưa xây dựng được hệ thống hạ tầng công nghệ thông tin.
Với phạm vi tác động của CMCN 4.0, đại diện Viện Chiến lược Ngân hàng cũng chỉ ra sự khác biệt giữa chuyên gia nước ngoài và chuyên gia trong nước. Theo đó, khi trao đổi với các chuyên gia trong nước, hầu hết đều cho rằng phạm vi tác động lớn nhất nằm ở dịch vụ thanh toán, gắn liền với hoạt động bán lẻ của ngân hàng. Tuy nhiên, các chuyên gia nước ngoài lại nhận định tác động của CMCN 4.0 không chỉ ở dịch vụ thanh toán, mà còn nằm ở dịch vụ tín dụng, xác thực định danh khách hàng, quy trình quản lý nội bộ, quản trị nguồn nhân lực, thông tin khách hàng và bảo mật. Cũng theo chuyên gia nước ngoài, khách hàng hưởng lợi từ CMCN 4.0 không chỉ bó hẹp với đối tượng khách hàng cá nhân mà mở rộng ra đối với cả DNNVV.
Nhận định chung, theo đại diện Viện Chiến lược NH, đối với việc áp dụng các nền tảng công nghệ mới, đa phần các ngân hàng chủ yếu mới chỉ dừng lại ở hai giai đoạn chính: đang triển khai nghiên cứu về các nền tảng công nghệ này; hoặc đã được giới thiệu về nền tảng công nghệ nhưng chưa triển khai. Các ngân hàng ưu tiên phát triển nền tảng công nghệ sau để phục vụ hoạt động ngân hàng trong tương lai: Big Data, điện toán đám mây, sinh trắc học. “Trí tuệ nhân tạo (AI), internet vạn vật (IoT), điện toán đám mây sẽ là công nghệ có ảnh hưởng sâu rộng đến hoạt động NH Việt Nam. Trong đó cả ba nền tảng công nghệ trên đều có thể kết hợp tốt với Big Data”, ông Trung cho biết.
Có nhiều thành tựu, quan điểm của các NH đang triển khai, tiếp cận với thành quả của CMCN 4.0, song theo ông Nguyễn Đức Huy, Phó Giám đốc Khối Ngân hàng số MB, việc ứng dụng các thành quả của CMCN 4.0 có nhiều vấn đề, mà một trong những vấn đề lớn là khả năng làm chủ công nghệ, chuyển tải nền tảng công nghệ vào cuộc sống có dễ dàng không? Đó là chưa nói tới những vấn đề liên quan đến tính pháp lý, bảo vệ khách hàng, người tiêu dùng.
Dẫn ra ví dụ về ứng dụng ngân hàng MB (app MB Bank), ông Huy giải thích thêm: “app này bản chất là một khái niệm tương tự như mobile banking của ngân hàng, nhưng không gọi là mobile banking nữa mà gọi là app của NH để dần xoá đi khái niệm là dịch vụ/sản phẩm ngân hàng truyền thống trên mobile. Mà ở đây sẽ là hệ sinh thái lớn hơn, phát triển hơn, phổ quát hơn.
Bên cạnh những tiện ích quen thuộc như thanh toán, chuyển khoản, quản lý tài khoản, in sao kê, gửi tiết kiệm..., MB nghiên cứu để có thể phục vụ cho các đối tượng thuộc mạng liên kết giữa ngân hàng và các đối tác của ngân hàng”. Đặc biệt, trên ứng dụng của mình, ngân hàng này cũng vừa ra mắt tiện ích cho vay thấu chi cầm cố tài khoản tiết kiệm số, hoàn toàn tự động và không có sự tham gia của con người.
Nói về Big Data, ông Natalino Busa, chuyên gia về dữ liệu tới từ VNPay cho biết, để có một chiến lược Big Data thành công, một nguyên tắc vô cùng quan trọng là cần giữ mọi thứ thật đơn giản nhất có thể như: luồng dữ liệu đơn giản, tự động hoá được mọi thứ, sử dụng ít công nghệ nhất có thể với công nghệ đã được kiểm chứng, khả năng mở rộng thiết kế, dữ liệu có thể dễ dàng truy cập được...
Trao đổi tại Hội thảo, các diễn giả cũng cùng chung quan điểm khi cho rằng dịch vụ thanh toán là lĩnh vực chịu trách động mạnh nhất của CMCN 4.0 và thừa nhận, tiềm năng ứng dụng CMCN 4.0 ở các dịch vụ NH khác chưa được tận dụng tại Việt Nam như: dịch vụ tín dụng, xác thực định danh khách hàng, quy trình quản lý nội bộ, quản trị nguồn nhân lực và quản lý, bảo mật thông tin khách hàng... Các NHTM trên thế giới đã tham gia khá sâu vào việc cung ứng nhiều loại dịch vụ phức tạp cho cả các cá nhân lẫn DN, thì các NHTM Việt Nam mới chỉ khai thác được các yếu tố bề rộng của dịch vụ cho cá nhân, đó là để mở rộng thêm các dịch vụ mới và duy trì thời gian giao dịch 24/7.
Đề xuất về định hướng quản lý hướng tới áp dụng thành tựu công nghệ cuộc CMCN lần thứ 4 trong lĩnh vực thanh toán, đồng chí Lê Chí Hiếu, đại diện chi đoàn Vụ Thanh toán nhấn mạnh việc Chính phủ cần sớm ban hành “Chiến lược phát triển CMCN 4.0 quốc gia” với lộ trình, nhiệm vụ cụ thể cho các bên liên quan nhằm tiếp cận CMCN 4.0 toàn diện – nhất quán. Đi cùng với đó là sửa đổi, bổ sung hành lang pháp lý; ban hành cơ chế, chính sách thúc đẩy ứng dụng, triển khai các công nghệ CMCN 4.0 vào hoạt động ngân hàng, thanh toán, đảm bảo cân đối giữa đổi mới sáng tạo với bảo vệ người tiêu dùng, ổn định thị trường tài chính.
Bên cạnh đó, theo đồng chí Lê Chí Hiếu, cần sớm ban hành khung khổ pháp lý thử nghiệm có kiểm soát (Regulatory Sandbox) với Fintech trong hoạt động ngân hàng cho phép thử nghiệm các công nghệ mới cho lĩnh vực thanh toán. Đầu tư mạnh mẽ vào nguồn nhân lực ngành ngân hàng với tư duy đổi mới sáng tạo, kỹ năng thích ứng với bối cảnh 4.0 và năng lực triển khai các công nghệ của CMCN 4.0”.