Tín dụng du lịch đón trợ lực lớn
Những điểm sáng của ngành Du lịch | |
Niềm tự hào của ngành du lịch | |
Tạo bứt phá cho ngành du lịch |
Bên cạnh vốn vay ngân hàng, các dự án phát triển hạ tầng du lịch sẽ có thêm 30.000 tỷ đồng từ ngân sách và 400 tỷ đồng từ Quỹ hỗ trợ phát triển du lịch quốc gia.
Vốn mồi
Thủ tướng Chính phủ vừa ký quyết định phê duyệt Chương trình mục tiêu phát triển hạ tầng du lịch giai đoạn 2016 - 2020. Chương trình này sẽ được thực hiện trong 4 năm (từ 2016 - 2020), tại các địa phương thuộc địa bàn trọng điểm phát triển du lịch vùng; các địa phương có khu, điểm, tuyến du lịch (được xác định tại quy hoạch tổng thể phát triển du lịch Việt Nam đến năm 2020), với tổng kinh phí hơn 30.000 tỷ đồng. Trong đó ưu tiên hỗ trợ cho các tỉnh nghèo, không tự cân đối được ngân sách.
Theo kế hoạch, các dự án như: đường trục chính dẫn đến khu, điểm du lịch; hệ thống xử lý chất thải trong khu, điểm du lịch; kè hoặc nạo vét lòng hồ để bảo vệ, tôn tạo tài nguyên du lịch… nếu khởi công mới giai đoạn 2016 - 2020, sẽ được ngân sách Trung ương xem xét hỗ trợ 100% tổng mức đầu tư. Các dự án chuyển tiếp đã được hỗ trợ từ nguồn ngân sách Trung ương giai đoạn 2011 - 2015 vẫn tiếp tục hỗ trợ theo tỷ lệ cũ đã được thẩm định.
Các NHTM sẵn sàng cho vay vào các dự án du lịch có khả năng sinh lời |
Như vậy, trong vòng 3 năm tới, chỉ tính riêng nguồn ngân sách Trung ương, lĩnh vực du lịch sẽ nhận được lượng vốn mồi cực lớn (mỗi năm 10.000 tỷ đồng) để đầu tư vào hạ tầng; tạo điều kiện hấp dẫn các nguồn vốn xã hội hóa khác nhằm đưa ngành này trở thành ngành kinh tế mũi nhọn của đất nước như Nghị quyết 08/2017 của Bộ Chính trị đã xác định.
Ở một diễn biến khác, giữa tháng 11 vừa qua, Bộ VH-TT&DL cũng đã trình Chính phủ đề án thành lập Quỹ hỗ trợ phát triển du lịch với quy mô 400 tỷ đồng cho năm đầu tiên. Trong đó, ngân sách Trung ương hỗ trợ mỗi năm 100 tỷ đồng. Số còn lại được khuyến nghị giao cho địa phương và khuyến khích các DN tư nhân lĩnh vực du lịch chủ động tham gia.
Theo tính toán của Bộ VH-TT&DL, nếu hình thành được quỹ trên, trong vòng 5 năm đầu sau khi thành lập, quỹ sẽ có quy mô từ 2.000 - 2.500 tỷ đồng. Trong đó 30% là từ nguồn ngân sách nhà nước, 70% còn lại từ nguồn xã hội hóa và một số khoản thu từ du lịch.
Tăng động lực cho nguồn tín dụng
Đón đầu những chính sách ưu đãi tài chính cho hạ tầng du lịch, mới đây, tại Cần Thơ, kêu gọi đầu tư vào dự án du lịch Cồn Sơn (quận Bình Thủy) với mức đầu tư khoảng trên 1.100 tỷ đồng. Địa phương đứng ra ưu đãi hỗ trợ lãi suất vay vốn (tối đa không quá 10 tỷ đồng) và hỗ trợ thủ tục đền bù giải phóng mặt bằng cho chủ đầu tư.
Trong khi đó, tại Đồng Tháp, tỉnh cũng ban hành một nghị quyết về hỗ trợ lãi suất cho vay phát triển du lịch cộng đồng. Ngân sách tỉnh hỗ trợ 50% lãi suất cho các hộ gia đình khi vay vốn từ các NHTM để đầu tư phát triển du lịch với hạn mức tối đa 2 tỷ đồng, thời hạn hỗ trợ lãi vay tính từ tháng 8/2017 đến hết 2020. Chẳng hạn, đơn vị làm du lịch nếu vay vốn ngân hàng lãi suất 9%/năm sẽ được ngân sách trả lãi cho 4,5%/năm.
Với những hình thức chủ động hỗ trợ trên của các địa phương, rõ ràng du lịch đang là lĩnh vực mà các NHTM sẵn sàng săn đón để gia tăng cơ hội cấp vốn. Bởi thực tế, nếu so sánh với lĩnh vực nông nghiệp thì đầu tư vốn vào du lịch đang có độ rủi ro thấp hơn rất nhiều nếu các yếu tố hạ tầng được hỗ trợ triệt để.
Quan sát cho thấy, suốt trong các năm gần đây, NHNN đã ban hành hai chỉ thị về thúc đẩy tăng trưởng tín dụng xanh và quản lý rủi ro môi trường xã hội trong hoạt động cấp tín dụng (Chỉ thị 03/2015 và Chỉ thị 01/2017).
Triển khai những chỉ thị này, năm 2015, các NHTM như VietinBank, BIDV và MB đã ký kết hợp đồng nguyên tắc về phát triển du lịch xanh cho ba dự án tại Kiên Giang, Cần Thơ với tổng số vốn cho vay khoảng 1.000 tỷ đồng, tập trung chủ yếu vào lĩnh vực du lịch sinh thái, xây dựng khách sạn, khu nghỉ dưỡng.
Hàng nghìn tỷ đồng đã được các NHTM cho vay vào các khu du lịch lớn tại ĐBSCL |
Năm 2016, ngoài việc NHNN ký kết hiệp định với WB cho ba dự án với tổng giá trị 371 triệu USD với mục tiêu hỗ trợ nâng cao năng lực cạnh tranh, ứng phó biến đổi khí hậu, các NHTM cũng đã cấp khoảng 5.000 tỷ đồng vốn tín dụng vào các dự án tại khu vực ĐBSCL. Trong đó có các dự án lớn như dự án sân bay Cần Thơ, dự án làng hoa Sa Đéc, làng sinh thái Cù lao Thới Sơn…
Trong một mục tiêu dài hạn hơn, các NHTM lớn như BIDV thậm chí còn ưu tiên dành một nguồn vốn cực lớn để kết nối không gian du lịch toàn vùng ĐBSCL và mở rộng sang các quốc gia lân cận khu vực ASEAN. TCTD cam kết dành hàng trăm nghìn tỷ đồng để tài trợ vốn cho các dự án hạ tầng du lịch lớn tại ĐBSCL như: dự án cải tạo, nâng cấp Quốc lộ 53 trên địa bàn 2 tỉnh Vĩnh Long và Trà Vinh; dự án kênh Quan Chánh Bố, dự án kênh Chợ Gạo. Song song đó, ngân hàng này cũng cam kết tập trung cấp tín dụng trung, dài hạn để cho vay phát triển các tuyến du lịch liên tỉnh, liên quốc gia như: tuyến du lịch dọc sông Mê Kông (Việt Nam – Campuchia), tuyến du lịch sinh thái Đường 8 (Thái Lan - Lào - Việt Nam); tuyến hành lang phía Nam (Thái Lan - Campuchia - Việt Nam - Myanmar)…
Tất cả những diễn biến trên cho thấy, trong những năm tới đây, tín dụng lĩnh vực du lịch rất có thể sẽ là mảng tín dụng có sự hậu thuẫn tăng trưởng mạnh nhất từ nguồn ngân sách và các nguồn vốn xã hội hóa. Thời điểm chắc chắn nhiều NHTM tính toán đến việc đầu tư vào các dự án du lịch lớn để tranh thủ nguồn tài trợ từ chính sách phát triển hạ tầng du lịch. Đây cũng sẽ là thời cơ lớn để ngành du lịch Việt Nam vượt qua dầu thô trở thành ngành kinh tế dẫn đầu về tốc độ tăng trưởng và đóng góp trên 10% vào tổng GDP cả nước.
Lãnh đạo một số NHTMCP ở TP.HCM cho biết, thời gian qua các NHTM cũng đã nhận được nhiều bộ hồ sơ đề xuất cho vay vào các dự án phát triển hạ tầng du lịch ở nhiều địa phương. Tuy nhiên, nhiều chủ đầu tư đang tập trung xây dựng khách sạn, resort, trong khi lĩnh vực thuộc về cho vay bất động sản lại bị giới hạn. Đặc biệt, bất động sản du lịch hiện nay hầu hết DN không dự báo tốt được lượng khách nên dẫn đến những rủi ro cung vượt cầu. Từ đó các NHTM cũng chưa thể đầu tư vốn vay vào các lĩnh vực được cho là hạ tầng du lịch. Mặt khác các lĩnh vực khai thác thiên nhiên bản địa ở các địa phương làm sản phẩm du lịch vòng đời sản phẩm rất ngắn nên các NHTM chưa dám mạnh dạn cho vay. Các lãnh đạo NHTMCP cho rằng nếu có trợ lực từ vốn ngân sách có thể sẽ thu hút nhiều ngân hàng tham gia cho vay. Các DN du lịch cũng không nên chăm chăm vào việc đầu tư quá nhiều khách sạn, resort mà nên tìm kiếm các sản phẩm du lịch theo lợi thế địa phương sẽ dễ tìm vốn đầu tư hơn. Đ.HA |