Vai trò của Bảo hiểm tiền gửi ngày càng được nâng cao

	Bảo hiểm tiền gửi được sử dụng vốn nhàn rỗi để mua trái phiếu Chính phủ
	DIV vận hành hệ thống CNTT và truyền thông mới
	Để chính sách BHTG đi vào cuộc sống

Thời gian qua, Bảo hiểm tiền gửi Việt Nam (BHTGVN) đã thực hiện tốt nhiệm vụ bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của người gửi tiền, góp phần duy trì sự ổn định của các TCTD, bảo đảm an toàn hoạt động ngân hàng, trong bối cảnh Chính phủ, NHNN đang quyết liệt thúc đẩy quá trình tái cơ cấu các TCTD, xử lý nợ xấu, vai trò của BHTGVN trong việc bảo vệ người gửi tiền và góp phần ổn định thị trường tài chính ngày càng quan trọng.

Nhân dịp năm mới, phóng viên Thời báo Ngân hàng đã có cuộc trao đổi với ông Nguyễn Quang Huy – Chủ tịch HĐQT BHTGVN.

Ông Nguyễn Quang Huy

Xin ông cho biết ý nghĩa, vai trò của chính sách BHTG trong việc bảo vệ người gửi tiền và góp phần bảo đảm an toàn lành mạnh hệ thống ngân hàng?

Tổ chức BHTG được thành lập với mục tiêu bảo vệ người gửi tiền, góp phần duy trì sự ổn định của hệ thống các tổ chức tín dụng (TCTD) và bảo đảm sự phát triển an toàn, lành mạnh của hoạt động ngân hàng. Điều này được thể hiện rõ qua bốn mục đích hoạt động cơ bản của tổ chức BHTG:

(i) Bảo vệ người gửi tiền nhỏ, có ít hoặc hạn chế về mặt thông tin đối với hoạt động của các tổ chức nhận tiền gửi;

(ii) Góp phần đảm bảo hệ thống tài chính – ngân hàng hoạt động lành mạnh, ổn định và ngăn chặn đổ vỡ ngân hàng thông qua các hoạt động nghiệp vụ;

(iii) Góp phần xây dựng thị trường tài chính lành mạnh, có tính cạnh tranh bình đẳng giữa các tổ chức tài chính với quy mô và loại hình khác nhau;

(iv) Giảm thiểu gánh nặng cho Chính phủ trong trường hợp xử lý đổ vỡ của TCTD; giảm gánh nặng cho người dân đóng thuế trong trường hợp ngân hàng phá sản. Theo đó, Nhà nước sẽ không phải sử dụng ngân sách Nhà nước để xử lý đổ vỡ của các TCTD.

Với vai trò quan trọng như vậy, xin ông cho biết kết quả triển khai chính sách BHTG?

Luật BHTG ra đời vào tháng 6/2012 và có hiệu lực thi hành từ 1/1/2013 là cơ sở pháp lý cao nhất cho hoạt động của tổ chức BHTG tại Việt Nam. Luật công khai hoá chính sách BHTG, theo đó các tổ chức nhận tiền gửi phải tham gia BHTG bắt buộc; đối tượng tiền gửi được bảo hiểm là tiền gửi bằng đồng Việt Nam của cá nhân tại các tổ chức tham gia BHTG.

BHTGVN thực hiện nhiệm vụ cấp và thu hồi Chứng nhận BHTG, thu phí bảo hiểm ở mức đồng hạng 0,15%/năm trên số dư tiền gửi được bảo hiểm, giám sát các tổ chức nhận tiền gửi, quản lý và sử dụng nguồn vốn bảo hiểm, chi trả tiền bảo hiểm tối đa 50 triệu đồng cho một người gửi tiền tại một tổ chức nhận tiền gửi, thực hiện giám sát, kiểm tra các tổ chức tham gia BHTG và tham gia vào quá trình kiểm soát đặc biệt đối với những TCTD yếu kém, thu hồi nợ và thanh lý tài sản.

Tính đến hết năm 2016, BHTGVN đang bảo vệ cho hơn 3 triệu tỷ đồng tiền gửi của người gửi tiền tại 1.266 tổ chức tham gia BHTG, bao gồm 94 NHTM, 1 NHHTX, 1.168 quỹ tín dụng nhân dân (QTDND) và 3 tổ chức tài chính vi mô.

Chi trả tiền gửi được bảo hiểm là biện pháp cuối cùng khi tổ chức tham gia BHTG chấm dứt hoạt động. Đây là một trong những nghiệp vụ quan trọng của BHTGVN. Kể từ khi thành lập đến nay, BHTGVN đã chi trả cho 1.793 người gửi tiền và tham gia Hội đồng thanh lý tài sản của 39 QTDND bị giải thể bắt buộc với tổng số tiền 26,78 tỷ đồng. Việc chi trả tiền bảo hiểm kịp thời đã thể hiện vai trò của BHTGVN trong việc bảo vệ quyền lợi hợp pháp của người gửi tiền, tạo lập niềm tin của người dân, ngăn ngừa ảnh hưởng đổ vỡ dây chuyền trong hệ thống ngân hàng.

Hệ thống các TCTD đã cơ bản hoàn thành giai đoạn 1 và bắt đầu bước vào giai đoạn 2 của quá trình tái cơ cấu. Trong bối cảnh đó, BHTGVN đã và sẽ phát huy vai trò của mình như thế nào, thưa ông?

Trong giai đoạn 2011 – 2015, thông qua việc thực hiện các chức năng nhiệm vụ của mình, BHTGVN đã đóng góp một phần quan trọng trong quá trình tái cơ cấu hệ thống các TCTD, góp phần bảo vệ quyền lợi người gửi tiền và duy trì an toàn, lành mạnh hoạt động ngân hàng. Bên cạnh đó, BHTGVN còn tham gia tích cực vào việc xử lý các TCTD yếu kém có quy mô nhỏ. Cụ thể, hiện nay BHTGVN đang thực hiện giám sát 100% các tổ chức tham gia BHTG và thực hiện nhiều cuộc kiểm tra tại chỗ đối với các tổ chức tham gia BHTG.

Từ năm 2015, BHTGVN đã thành lập Ban chỉ đạo giám sát, kiểm tra, xử lý đối với các QTDND có vấn đề. BHTGVN thực hiện theo dõi, giám sát chặt chẽ một số TCTD hoạt động yếu kém, đặc biệt là các QTDND bị xếp loại 4 và loại 5; đồng thời tích cực tham gia vào quá trình kiểm soát đặc biệt các TCTD yếu kém theo chỉ đạo của NHNN.

Tiếp tục những kết quả khả quan của quá trình tái cơ cấu giai đoạn 2011 - 2015, NHNN hiện đang xây dựng để trình Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Đề án tái cơ cấu hệ thống các TCTD giai đoạn 2016 - 2020. Trong giai đoạn này, theo chỉ đạo của Phó Thủ tướng Chính phủ Vương Đình Huệ tại buổi làm việc về tình hình hoạt động, định hướng phát triển và vai trò của BHTGVN trong quá trình tái cơ cấu và xử lý các TCTD, BHTGVN trong thời gian tới cần xác định vai trò lớn hơn trong quá trình tái cơ cấu hệ thống TCTD và xử lý nợ xấu đồng thời gắn với quá trình tái cơ cấu nền kinh tế.

Theo đó, BHTGVN có ba nhiệm vụ chính: (i) Hoàn thiện Đề án Hạn mức trả tiền bảo hiểm và tính toán thận trọng lộ trình áp dụng cơ chế phí bảo hiểm phân biệt; (ii) Xây dựng Chiến lược phát triển BHTGVN đến năm 2025 trong điều kiện khuôn khổ pháp lý cho phép BHTGVN tham gia vào quá trình tái cơ cấu các TCTD cũng như có cơ chế sử dụng nguồn lực của BHTGVN để tái cơ cấu TCTD yếu kém; (iii) Củng cố, hoàn thiện mô hình tổ chức mới theo Quyết định số 527/QĐ-TTg ngày 1/4/2016 của Thủ tướng Chính phủ; chủ động rà soát để đề xuất các cơ quan có thẩm quyền sửa đổi, bổ sung, ban hành các văn bản pháp luật liên quan cho phù hợp với mô hình tổ chức mới; tăng cường tích lũy nguồn lực về tài chính, chuyên môn nghiệp vụ, nhân sự, công nghệ thông tin để sẵn sàng tham gia vào các nhiệm vụ tái cơ cấu, xử lý các tổ chức tham gia BHTG quy mô lớn.

Ngoài ra, Phó Thủ tướng cũng chỉ đạo NHNN chủ trì, phối hợp với Bộ Tư pháp và các bộ, cơ quan liên quan khẩn trương nghiên cứu, đề xuất việc xây dựng văn bản quy phạm pháp luật về tái cơ cấu TCTD và xử lý nợ xấu (dưới hình thức luật hoặc nghị định của Chính phủ) để tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc hiện nay, tạo cơ sở pháp lý đủ mạnh để thực hiện tái cơ cấu các TCTD và xử lý nợ xấu giai đoạn 2016 – 2020; nghiên cứu, sửa đổi Luật BHTG để tăng cường vai trò của BHTGVN trong quá trình thực hiện nhiệm vụ tái cơ cấu và xử lý các TCTD yếu kém.

Vậy, để BHTGVN có thể tham gia sâu hơn vào quá trình tái cơ cấu hệ thống các TCTD theo chỉ đạo của Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ, ông có thể cho biết định hướng chiến lược của BHTGVN thời gian tới là gì?

Để nâng cao vai trò của BHTGVN trong quá trình tái cơ cấu hệ thống các TCTD, năm 2017, BHTGVN xác định một số nhiệm vụ chủ yếu sau:

- Hoàn thiện Đề án Hạn mức trả tiền bảo hiểm báo cáo NHNN trình Thủ tướng Chính phủ phê duyệt;

- Xây dựng Chiến lược phát triển BHTGVN đến năm 2025 để BHTGVN có thể tham gia vào quá trình giám sát an toàn hoạt động và tái cơ cấu các TCTD yếu kém;

- Tăng cường tích lũy nguồn lực về tài chính, chuyên môn nghiệp vụ, nhân sự, công nghệ thông tin để sẵn sàng tham gia vào các nhiệm vụ tái cơ cấu, xử lý các tổ chức tham gia BHTG;

- Chủ động nghiên cứu đề xuất phương án, đề án để BHTGVN tham gia sâu hơn vào quá trình tái cơ cấu các TCTD;

- Chủ động rà soát để đề xuất các cơ quan có thẩm quyền xây dựng văn bản quy phạm pháp luật về tái cơ cấu TCTD, đồng thời đề xuất NHNN chủ trì, phối hợp với các bộ, ban, ngành liên quan nghiên cứu, sửa đổi Luật BHTG để tăng cường năng lực và vai trò của BHTGVN trong quá trình tái cơ cấu các TCTD.