Ấn tượng xứ Quảng

Vươn lên từ một tỉnh nghèo

Mới đây, tại lễ kỷ niệm 550 Danh xưng Quảng Nam, ông Phan Việt Cường - Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch HĐND tỉnh Quảng Nam cho biết, với vị trí trước mặt là biển Đông, sau lưng tựa vào dãy Trường Sơn hùng vĩ; khí hậu, thời tiết khắc nghiệt; thiên nhiên không được ưu đãi như những vùng đất khác. Đất và người nơi đây thường xuyên phải gánh chịu thiên tai, địch họa. Chính điều đó đã hun đúc nên con người xứ Quảng đức tính cần cù, chăm chỉ, chịu thương chịu khó, sống giản dị, tình cảm chân tình, thủy chung, thẳn thắng và cương trực, không cam chịu lạc hậu, đói nghèo. Trong đấu tranh chống kẻ thù xâm lược, Quảng Nam là mảnh đất “trung dũng kiên cường”. Trong truyền thống nhân văn, Quảng Nam là “đất nặng nghĩa tình”, “chưa mưa đã thấm”...

Cặp cửa khẩu quốc tế Nam Giang - Đắc Tà Oọc góp thúc đẩy hợp tác giữa Quảng Nam với nước bạn Lào

Ngày 1/1/1997, Quốc hội khoá IX phê chuẩn việc chia tách tỉnh Quảng Nam - Đà Nẵng thành tỉnh Quảng Nam và TP. Đà Nẵng. Đây là điều kiện lẫn cơ hội để cả hai địa phương cùng nhau vươn lên phát triển. Qua 25 năm tái lập, Quảng Nam đã chủ động, vươn lên sáng tạo trong tư duy, đã có sự phát triển vượt bậc, rất đáng tự hào. Những chủ trương đúng đắn và hành động quyết liệt đã thúc đẩy kinh tế - xã hội tỉnh nhà có những bước tiến đầy ấn tượng, phấn khởi, trở thành tấm gương vượt khó vươn lên trong các địa phương của cả nước.

Ở thời điểm chia tách, Quảng Nam là tỉnh thuần nông, nằm trong nhóm nghèo nhất nước. Song, đến nay Quảng Nam đã vươn mình trở thành tỉnh phát triển khá của khu vực miền Trung. Quy mô nền kinh tế đạt hơn 102 nghìn tỷ đồng, tăng hơn 40 lần so với ngày đầu tái lập. Từ một tỉnh phải nhận trợ cấp hơn 70% ngân sách Trung ương; đến nay tổng thu ngân sách nhà nước trên 23.600 tỷ đồng, gấp gần 200 lần so năm đầu tái lập, trở thành tỉnh có đóng góp ngân sách cho Trung ương. Cơ cấu kinh tế chuyển dịch theo hướng tích cực: Tỷ trọng khu vực công nghiệp - xây dựng, dịch vụ... tăng từ 50% năm 1996 lên 86% năm 2021. Tỷ trọng lao động công nghiệp, xây dựng và dịch vụ tăng từ 19,5% lên 63,2%; lao động nông, lâm nghiệp và thủy sản giảm từ 80,5% xuống còn 36,8%.

Nhiều mô hình đổi mới, cách làm hay và đầy sáng tạo như: Khu Kinh tế mở Chu Lai, hợp tác xã nông nghiệp kiểu mới, du lịch xanh - cộng đồng... góp phần giải quyết việc làm, tăng thu nhập cho người dân. Cặp cửa khẩu quốc tế Nam Giang - Đắc Tà Oọc thúc đẩy hợp tác về kinh tế, thương mại, đầu tư với nước bạn Lào… Thaco Chu Lai đang dần thể hiện vai trò là con sếu đầu đàn của ngành công nghiệp cơ khí và ô tô, đóng góp ngân sách lớn, tạo nhiều việc làm và thúc đẩy chuyển dịch cơ cấu kinh tế theo hướng công nghiệp hóa không chỉ đối với Quảng Nam mà còn với cả nước và đang hướng ra cạnh tranh toàn cầu. Bên cạnh, diện mạo khu vực nông thôn, miền núi, vùng đồng bào dân tộc thiểu số đã có những đổi thay tích cực, hệ thống kết cấu hạ tầng được đầu tư, nâng cấp, rút ngắn khoảng cách đi lại giữa miền núi với đồng bằng.

Khơi dậy khát vọng xứ Quảng

Chặng đường 550 năm hình thành và 25 năm xây dựng, phát triển kể từ khi tái lập tỉnh là không dài, so với lịch sử hàng nghìn năm của đất nước và dân tộc. Song, những thành tựu đạt được là hết sức quan trọng, tạo tiền đề vững chắc, là động lực to lớn để Quảng Nam cùng với các địa phương khác trong khu vực miền Trung tiếp tục vững bước đi lên.

Cũng theo ông Phan Việt Cường, có thể nói sau 25 năm tái lập tỉnh, vị thế của Quảng Nam so với khu vực và cả nước được nâng lên, trở thành tỉnh phát triển khá của khu vực miền Trung - Tây Nguyên và nằm trong nhóm các tỉnh, thành phố có đóng góp ngân sách cho Trung ương. Những thành quả của 25 năm tái lập tỉnh là minh chứng hùng hồn cho tinh thần đoàn kết, khát vọng vươn lên của người dân xứ Quảng, tạo tiền đề, nền tảng vững chắc để xây dựng Quảng Nam phát triển hơn nữa trong thời gian tới.

Về dự kỷ niệm 550 Danh xưng Quảng Nam, Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc đã đánh giá, trải qua 550 năm với bao thăng trầm, thay đổi, Quảng Nam và các địa phương trong vùng vẫn luôn giữ vững truyền thống văn hóa, lịch sử hào hùng... Tự hào với quá khứ nhưng không quên trách nhiệm với tương lai, Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc đã đề nghị Quảng Nam tập trung vào một số nhiệm vụ trọng tâm trong thời gian tới; đưa Danh xưng Quảng Nam trở thành một thương hiệu thu hút nhà đầu tư và du khách trong và ngoài nước.

Theo đó, Chủ tịch nước đã yêu cầu tỉnh Quảng Nam trong thời gian tới cần khơi dậy sức mạnh đoàn kết toàn dân, bởi có đoàn kết là có tất cả, tiếp tục phát huy những thành tựu đạt được trong 25 năm qua. Đảng bộ, chính quyền và nhân dân Quảng Nam tiếp tục ra sức nỗ lực, phấn đấu cao hơn nữa, đề ra những nhiệm vụ và giải pháp quyết liệt để thực hiện thắng lợi Nghị quyết Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng và Nghị quyết Đại hội đại biểu Đảng bộ tỉnh lần thứ XXII (nhiệm kỳ 2020 - 2025).

Trong đó, Quảng Nam phải tiếp tục phát huy tốt hơn nữa những tiềm năng và lợi thế hiếm của một tỉnh nằm ở trung tâm của Vùng kinh tế trọng điểm Trung bộ. Tập trung phát triển mạnh về công nghiệp, nhất là công nghiệp chế biến, chế tạo; du lịch và nông nghiệp công nghệ cao nhằm kiến tạo động lực tăng trưởng mới cho tỉnh nhà, đồng thời cùng đóng góp vào sự phát triển chung của vùng và cả nước; cải thiện môi trường đầu tư theo chuẩn quốc tế nhằm thu hút FDI có chất lượng, thúc đẩy mạnh mẽ kinh tế tư nhân, hỗ trợ kinh tế hợp tác cùng phát triển; đầu tư và phát huy vốn con người, tăng cường chi tiêu cho khoa học công nghệ, chuyển đổi số, thúc đẩy đổi mới sáng tạo, khuyến khích tinh thần khởi nghiệp, khơi dậy khát vọng hùng cường, nhất là trong giới trẻ.

Đẩy mạnh việc đầu tư Khu kinh tế mở Chu Lai đến năm 2035, tầm nhìn đến năm 2050 trở thành khu kinh tế đa ngành, đa lĩnh vực, bổ trợ cho ngành ô tô gắn với đầu tư xây dựng hạ tầng, đô thị, khu công nghiệp; thương mại - dịch vụ - du lịch - logistics; trung tâm chế biến xuất khẩu nông sản chất lượng cao, xứng tầm là một trong những hạt nhân, trung tâm phát triển lớn của Vùng kinh tế trọng điểm Trung bộ và cả nước. Đặc biệt, Quảng Nam cần phải tăng cường đầu tư mạnh mẽ để nâng cao tiềm lực khoa học - công nghệ, phát huy vốn con người, nắm bắt thành tựu của cách mạng công nghiệp 4.0, tăng cường chuyển đổi số để chuyển nhanh sang nền kinh tế số cùng với cả nước và xu hướng của thế giới...

Chủ tịch nước cũng yêu cầu, Quảng Nam cần phát huy giá trị lịch sử, truyền thống văn hóa như tinh thần mà Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã phát biểu tại Hội nghị Văn hoá toàn quốc: “Văn hóa là hồn cốt của dân tộc, nói lên bản sắc của dân tộc. Văn hóa còn thì dân tộc còn”. Bởi, Quảng Nam là một tỉnh đa dạng về văn hoá, có nhiều “vi mạch” quý cho “bảng mạch văn hoá” đa sắc màu của Việt Nam. Nhiều làng nghề nổi tiếng là kết tinh của những giá trị hữu hình và vô hình, đây là nguồn lực quý giá cho phát triển du lịch của Quảng Nam, của miền Trung và của cả đất nước.