Bao giờ các NHTW cắt giảm lãi suất?

Fed có thể giảm lãi suất tổng cộng 1% trong năm 2024

Fed, NHTW châu Âu (ECB) và NHTW Anh (BoE) đã tăng lãi suất đáng kể trong 18 tháng qua nhằm kiềm chế lạm phát tăng vọt. Tuy nhiên Fed đã có lần thứ hai liên tiếp giữ nguyên lãi suất chuẩn ở phạm vi 5,25% -5,5% trong cuộc họp chính sách tháng 11 vào tuần trước, sau khi kết thúc chuỗi 11 lần tăng lãi suất vào tháng 9/2023.

Mặc dù Chủ tịch Fed Jerome Powell nhắc lại rằng, công cuộc chống lạm phát của Fed vẫn chưa hoàn tất, nhưng mức tăng CPI hàng năm của Mỹ chỉ là 3,7% trong tháng 9, giảm mạnh so với mức cao nhất trong thời kỳ đại dịch là 9,1% vào tháng 6/2022. Do vậy, dù Chủ tịch Fed khẳng định chưa “đóng cửa” với việc tăng lãi suất, nhưng thị trường vẫn hiểu “giọng điệu” của Fed là một chính sách xoay trục sang ôn hòa hơn sau quyết định này. Theo công cụ FedWatch của CME Group, thị trường hiện đang định giá Fed có thể đưa ra lần cắt giảm lãi suất 25 điểm cơ bản (0,25%) đầu tiên vào ngày 1/5/ 2024, và tổng mức cắt giảm 1% vào cuối năm tới.

Sau quyết định của Fed vào tuần trước, một dữ liệu đáng chú ý khác là báo cáo của Bộ Lao động Mỹ cho thấy tăng trưởng việc làm ở Mỹ thấp hơn dự kiến trong tháng 10. Trong khi theo các nhà phân tích tại DBRS Morningstar, những tác động có độ trễ của thị trường nhà ở hạ nhiệt sẽ củng cố thêm xu hướng giảm tốc lạm phát trong vài tháng tới.

Nhưng bất chấp các luận điểm và dữ liệu cho thấy Fed sẽ đi theo hướng ôn hòa hơn, trái phiếu kho bạc ngắn hạn của Hoa Kỳ đã đảo chiều vào phiên giao dịch đầu tuần này - điều mà nhà phân tích Jim Reid của Deutsche Bank cho rằng là dấu hiệu cho thấy các nhà đầu tư bắt đầu tự hỏi liệu câu chuyện tuần trước về khả năng cắt giảm lãi suất có thái quá hay không.

“Ví dụ, thị trường hiện định giá 16% khả năng xảy ra một đợt tăng lãi suất khác, tăng từ mức 11% vào thứ Sáu (3/11). Hơn nữa, lãi suất được định giá tại cuộc họp chính sách tháng 12/2024 đã tăng 12,4 điểm cơ bản lên 4,47%. Vì vậy, có một sự đảo chiều rõ ràng so với tuần trước”, Reid cho biết trong một email hôm thứ Ba.

Thị trường kỳ vọng Fed sẽ bắt đầu giảm lãi suất trong nửa đầu năm 2024

ECB và BOE thì sao?

ECB vào cuối tháng trước cũng đã chấm dứt chuỗi 10 đợt tăng lãi suất liên tiếp, giữ lãi suất chuẩn ở mức 4%, với lạm phát Khu vực đồng Euro giảm xuống mức thấp nhất trong hai năm là 2,9% trong tháng 10 và lạm phát lõi cũng tiếp tục duy trì đà giảm. Hiện thị trường cũng đang định giá về khả năng ECB sẽ cắt giảm lãi suất tổng cộng khoảng gần 1% vào tháng 12/2024, trong đó lần giảm 0,25% đầu tiên nhiều khả năng rơi vào tháng 4/2024. Nếu định giá này đúng, ECB sẽ là NHTW lớn đầu tiên có động thái cắt giảm lãi suất trong bối cảnh phục hồi kinh tế của khu vực này cũng yếu nhất trong các nền kinh tế phát triển lớn.

Gilles Moëc, nhà kinh tế trưởng của AXA, cho rằng số liệu về lạm phát trong tháng 10 đã xác nhận và khuếch đại thông điệp lạm phát đã hạ nhiệt tại châu Âu. “Tất nhiên, tình trạng giảm nhiệt của lạm phát hiện tại không thể loại trừ khả năng vẫn gặp phải “đường kháng cự” và lạm phát vẫn sẽ cao hơn nhiều so với mục tiêu của ECB”, Moëc cho biết trong một báo cáo nghiên cứu.

Mặc dù sau cuộc họp chính sách tháng 10, Chủ tịch ECB Christine Lagarde đã bác bỏ các đề xuất cắt giảm lãi suất. Tuy nhiên, gần đây Thống đốc Ngân hàng Quốc gia Hy Lạp Yannis Stournaras cũng đã có những thảo luận công khai về khả năng giảm lãi suất vào giữa năm 2024, với điều kiện lạm phát vẫn ổn định dưới 3%. Theo chuyên gia Moëc: “Điều này ngầm ủng hộ một phiên bản chính sách tiền tệ hướng tới tương lai, trong đó có tính đến độ trễ để điều chỉnh lập trường của mình. Rõ ràng, việc chờ đợi lạm phát đạt 2% trước khi cắt giảm lãi suất sẽ là quá mức cần thiết”.

Chỉ một ngày sau khi động thái chính sách của Fed được đưa ra, BoE cũng quyết định giữ nguyên lãi suất chính sách ở mức 5,25% lần thứ hai liên tiếp. Tuy nhiên, biên bản cuộc họp chính sách tháng 11 của BoE đã nhắc lại kỳ vọng của Ủy ban Chính sách tiền tệ Anh (MPC) rằng, lãi suất sẽ cần duy trì ở mức cao lâu hơn. CPI của Anh giữ ổn định ở mức 6,7% trong tháng 9. Mặc dù vậy, thị trường vào thứ Hai vừa qua đã định giá tổng mức cắt giảm khoảng 0,6% đến tháng 12/2024, với lần cắt giảm đầu tiên sẽ diễn ra trong nửa cuối năm tới.