Cấm bán rượu trên mạng, có khả thi?

Quy định cấm bán rượu cho người dưới 18 tuổi, cấm bán rượu có nồng độ cồn từ 150 trở lên qua mạng Internet và cấm bán rượu bằng máy bán hàng tự động. Đó là những nội dung quan trọng được điều chỉnh tại Nghị định 105 về kinh doanh rượu… Bên cạnh đó, Nghị định 105 cũng tiếp tục xây dựng nhiều quy định cụ thể về chất lượng sản phẩm, tem nhãn và nguồn gốc xuất xứ... đảm bảo thị trường rượu được kiểm soát chặt chẽ vì lợi ích sức khỏe cộng đồng.

Cần phải đưa rượu vào danh sách các mặt hàng kiểm soát đặc biệt

Nghị định đã chính thức có hiệu lực, song không ít người dân băn khoăn bởi nó thiếu tính thực tế và vẫn còn nhiều bất cập. Hầu hết người dân đồng tình với việc hạn chế bán rượu cho người chưa thành niên, song lại tỏ ra nghi ngờ về tính khả thi của quy định này.

Chị Nguyễn Ngọc Linh (Hà Đông) chia sẻ, hiện nhiều nước trên thế giới đã cấm người chưa đủ 18 tuổi mua rượu. Do đó, quy định này rất phù hợp với xu hướng phát triển của xã hội.

Hơn nữa, người chưa thành niên chưa hoàn thiện về thể chất và tinh thần, khả năng nhận thức và làm chủ hành vi còn nhiều hạn chế. Nếu cho phép nhóm đối tượng này sử dụng rượu là rất nguy hiểm. Thế nhưng điều làm chị Linh băn khoăn là làm thế nào để xác định được người đi mua rượu đã đủ 18 tuổi hay chưa?

“Không ít trẻ đi mua rượu với danh nghĩa “mua hộ”, rồi nhiều nhà tự nấu rượu cho con em mình uống. Các cửa hàng tạp hoá, hàng nước vỉa hè cũng có bán rượu, họ có được quyền xem chứng minh nhân dân (CMND) của người đi mua rượu hay không? Và nếu họ cố tình bán thì xử phạt thế nào?”, nếu không làm rõ các quy định này thì nghị định rất khó đi vào cuộc sống, chị Linh nói.

Anh Việt Hà, chủ một nhà hàng trên đường Nguyễn Phong Sắc (Cầu Giấy) nói: “Nếu bắt phải làm cam kết không bán rượu cho trẻ vị thành niên thì chúng tôi cũng sẵn sàng thực hiện. Tuy nhiên, để xác định ai là vị thành niên, ai là người lớn thì điều này không nằm trong khả năng nhận biết của những người kinh doanh như chúng tôi, ngay cả đến tên khách chúng tôi cũng còn không biết huống chi là tuổi. Rồi khách dẫn con đến ăn, con họ uống hay không chúng tôi cũng không kiểm soát nổi, đây là quy định khó thực hiện”.

Bên cạnh đó, quy định cấm bán rượu có nồng độ trên 150 trên mạng cũng rất khó để kiểm soát. “Nhiều người rao bán trên các trang cá nhân với ghi chú là rượu nhà nấu, không có nồng độ cồn, không tem mác, địa chỉ sản xuất thì làm sao xử phạt? rồi nhiều cửa hàng “mượn” cớ chỉ quảng bá sản phẩm trên các trang website của cửa hàng chứ “không bán” thì làm sao quản”, anh Long (Thanh Trì) thắc mắc.

Cũng theo Nghị định 105/2017, kinh doanh rượu thuộc danh mục ngành, nghề đầu tư kinh doanh có điều kiện. Tổ chức, cá nhân sản xuất rượu công nghiệp, sản xuất rượu thủ công nhằm mục đích kinh doanh, phân phối rượu, bán buôn rượu, bán lẻ rượu, bán rượu tiêu dùng tại chỗ phải có giấy phép theo quy định tại nghị định này. Tổ chức, cá nhân sản xuất rượu thủ công để bán cho DN có giấy phép sản xuất rượu công nghiệp để chế biến lại phải đăng ký với UBND cấp xã...

Phòng Kinh tế hoặc Phòng Kinh tế và Hạ tầng thuộc UBND quận, huyện, thị xã, thành phố thuộc tỉnh là cơ quan cấp giấy phép sản xuất rượu thủ công nhằm mục đích kinh doanh, giấy phép bán lẻ rượu và giấy phép bán rượu tiêu dùng tại chỗ trên địa bàn quận, huyện, thị xã, thành phố thuộc tỉnh.

Theo các chuyên gia thì để Nghị định 105/2017/NĐ-CP có tính khả thi trước hết, cần phải đưa rượu vào danh sách các mặt hàng cần phải kiểm soát đặc biệt từ khâu sản xuất, phân phối, tiêu thụ và sử dụng, đồng thời cần có một cơ chế quản lý minh bạch. Ngoài ra, để xác minh được độ tuổi của người mua rượu cần dựa vào giấy tờ tùy thân như CMND, hộ chiếu, giấy phép lái xe, thẻ sinh viên...

Do vậy, cần có quy định về việc, nhân viên bán rượu được phép kiểm tra giấy tờ của khách và có quyền từ chối đối với khách hàng không đủ điều kiện. Thế nhưng điều này cũng rất khó khi từ chối bán hàng ảnh hưởng trực tiếp vào doanh thu của DN. Mặt khác, các cửa hàng nhỏ lẻ lại “sẵn sàng” bán hàng mà chả cần xem độ tuổi của người mua cũng như giấy tờ chứng minh độ tuổi.

Có thể thấy việc cấm bán rượu cho người dưới 18 tuổi, cấm bán rượu trên mạng... là quy định hết sức cần thiết song để nó đi được vào thực tiễn là việc làm đầy cam go của các cơ quan quản lý và của chính những người bán hàng, mua hàng.