Chịu ảnh hưởng từ Mỹ, kinh tế Canada đứng trước khả năng suy thoái trong quý 4

Người dân mua thực phẩm tại một khu chợ ở Toronto, Canada. (Ảnh: THX/TTXVN)

Ngày 20/11, các chuyên gia kinh tế nhận định rằng nền kinh tế Canada đang cận kề với suy thoái và tình trạng này sẽ càng tồi tệ khi thời kỳ tăng trưởng của quốc gia láng giềng phía Nam dự kiến sẽ qua đi.

Nhận định này làm tăng khả năng Ngân hàng Trung ương Canada (BOC) sẽ cắt giảm lãi suất sớm hơn so với những tính toán hiện nay.

BOC từng kỳ vọng nền kinh tế nước này sẽ tránh được suy thoái, với dự báo tăng trưởng 0,8% trong quý 3/2023 và có thể cả quý 4.

Tuy nhiên, số liệu của Cơ quan Thống kê Canada cho thấy mức tăng trưởng chỉ là 0,1%, đánh dấu sự suy giảm tăng trưởng trong quý thứ hai liên tiếp.

Theo các nhà phân tích, trong trường hợp các hoạt động kinh tế của Mỹ bị chậm lại thì nền kinh tế Canada cũng sẽ bị thu hẹp trong quý 4 này.

Trong nhiều mặt, nền kinh tế Mỹ và Canada luôn có sự tương đồng khi có mức độ việc làm ổn định và đều có những tiến bộ trong cuộc chiến chống lạm phát.

Nhưng kinh tế Mỹ đang có mức tăng trưởng 4,9%, trong khi nền kinh tế Canada lại không thể tăng trưởng.

Một trong những nguyên nhân của việc này là do chính sách thắt chặt tiền tệ của BOC, trong đó lãi suất cao hơn đang tạo ra những tác động khắc nghiệt hơn tại Canada khiến người tiêu dùng và doanh nghiệp chi tiêu chắt bóp hơn.

BOC từng giải thích rằng họ chỉ muốn hạ nhiệt nền kinh tế vừa đủ để giảm lạm phát, chứ không muốn chính sách hạn chế tới mức gây ra suy thoái.

Chuyên gia thị trường Karl Schamotta tại Corpay nhận xét thông thường khi kinh tế Mỹ sụt giảm, Canada sẽ có xu hướng bị "cảm lạnh."

Nhưng khi thế giới quá phụ thuộc vào nhu cầu tiêu dùng của Mỹ và khu vực tư nhân Canada đang gánh mức nợ cao cắt cổ, nếu kinh tế Mỹ "sụt sịt" thì Canada sẽ bị "viêm phổi".

Canada hiện có khoảng 75% hàng hóa xuất khẩu vào Mỹ.

Nhà kinh tế Sal Guatieri của Ngân hàng Montreal cho biết một trong những lý do họ dự đoán nền kinh tế Canada sụt giảm trong quý 4 là do thị trường lớn của nước này là Mỹ dự kiến sẽ giảm mạnh, khiến xuất khẩu của Canada bị ảnh hưởng.

Biện pháp đầu tiên mà Canada áp dụng là cam kết chương trình giảm giá cho một loạt hàng hóa thực phẩm chủ chốt, chương trình giữ nguyên giá và chương trình giá cạnh tranh.

Ngân hàng Montreal dự báo tăng trưởng của Mỹ có thể giảm xuống còn 0,9% trong quý 4/2023 và khả năng nền kinh tế Canada sẽ tăng trưởng âm.

Khả năng nền kinh tế Canada còn bị suy yếu hơn nữa nếu BOC chưa xem xét điều chỉnh mức lãi suất 5% cao nhất trong vòng 22 năm qua trong thời gian tới.

Nhà kinh tế Stephen Brown của Capital Economics nhận định BOC dường như đã đánh giá quá cao mức tăng trưởng GDP trong 2 quý qua do có sự đánh giá chưa đúng những tác động của lãi suất cao đối với các hoạt động kinh tế. Dự kiến tăng trưởng kinh tế trong quý 4 này sẽ tiếp tục sụt giảm.

Chính phủ Canada có thể đang xem xét việc hỗ trợ cho tăng trưởng kinh tế qua chi tiêu công và một số biện pháp kích thích khác cũng như tăng lượng nhập cư.

Tuy nhiên, vấn đề năng suất đang có xu hướng trở thành lực cản và đặc biệt là chi tiêu của người dân cũng như doanh nghiệp đang bị hạn chế do chính sách thắt chặt tiền tệ.

Tài chính của các hộ gia đình Canada đang có thế chấp hiện là vấn đề nóng khi họ gia hạn các khoản vay có lãi suất cao hơn nhiều lần so với thời kỳ trước đây.

Ông Brown cho rằng BOC từng nói rất nhiều về ý tưởng rằng người tiêu dùng Canada có đủ khả năng để đối phó với lãi suất cao hơn, nhưng ý tưởng đó hiện đang bị đặt dấu hỏi do khối lượng bán lẻ rất yếu và giá nhà thì tiếp tục giảm.